Теодор Драйзер

Теодор Драйзер
Theodore Herman Albert Dreiser
Туған күні	27 тамыз 1871 (1871-08-27)
Туған жері	Терре-Хот, Индиана, АҚШ
Қайтыс болған күні	28 желтоқсан 1945 (1945-12-28) (74 жас)
Қайтыс болған жері	Голливуд, Калифорния
Азаматтығы	АҚШ
Мансабы	жазушы
Шығармашылық жылдары	1892—1945
Жанры	проза
Шығармалардың тілі	ағылшын
Ортаққордағы санаты: Теодор Драйзер

Теодор Драйзер (Theodore Herman Albert Dreiser, 1871 жылы 27 тамызда Терре-Хот (Индиана штаты) дүние келіп, 1945 жылы 28 желтоқсанда Голливудта қайтыс болған) – америкалық жазушы, коғамдық қайраткер.

Балалық шағы

Драйзердің ата-анасы – Джон Драйзер мен Сара Шёнёб 1844 жылы Америкаға Германиядан көшіп келген. Теодор Драйзер отбасында тоғызыншы бала болып дүние келген. 1887 жылы мектеп бітіп,1889 жылы Блумингтондағы Индиана университетіне оқуға түседі. Оқудың ақысын төлей алмағандықтан, бір жылдан кейін университеттен шығып кетеді.

Журналистика

1892—1894 жылдар аралығында Питтсбург Толедо, Чикаго және Сент-Луисте газетте репортер болады. 1894 жылы Нью-Йоркке көшіп келеді. Ағасы Поль Дрессер ұйымдастырған «Әр ай» («Every month») атты музыкалық журналға редоктор ретінде жұмысқа тұрады. 1897 жылы бұл журналды тастап, «Метрополитен», «Харперс», «Космополитен» журналдарына тапсырыс бойынша жазады.

Әдебиет

1932 жылы Драйзер «Paramount» кинокомпаниясымен «Дженни Герхардт» романының қойылымы туралы контрактққа қол қояды. 1944 жылы Америкалық әдебиет және өнер акедемиясы Драйзерді өнер және әдебиет салаларындағы жетістіктері үшін алтын медальмен марапаттайды. 1930 жылы Драйзердің кандидатурасы әдебиеттен Нобель сыйлығына ұсынылды, бірақ қарсыласы Синклер Льюис жеңіске жетеді. 1931 жылы өзінің балалық шағын сипаттаған «Таң» атты автобиогрифиялық кітабын жариялайды.

Қоғамдық қызметі

1927 жылы Драйзер КСРО-ға барып келуге келісіп, Октябрь революциясының он жылдық мейрамына қатысады. Ленинград, Киев, Харьков, Баку, Тбилиси және басқа кеңестік қалаларында болып, Владимир Маяковский және Сергей Энзенштейнмен кездеседі. Бұл сапардан кейін «Драйзер Россияға қарайды» атты кітапты жариялайды.

1930 жылдардың басында Харленде болған кен өндірушілердің көтерілісіне туралы хабар жариялаған үшін соттық иск қауіпі болған. Дегенмен, Драйзер газеттер мен радиодан өзінің көріністерін жалғастырады. Осы оқиғадан кейін 1931 жылы «Америкалық трагедия» шығарады. Драйзер жиі митингтерге катысып, коммунистикалық прессаға мақаларын жариялайды.

1945 ж. шілде айында АҚШ коммунистік партиясына кіреді.

Теодор Драйзер 1945 ж. 28 желтоқсанында Лос-Анджелес қаласының маңындаға Голливудта қайтыс болады.

Шығармалары

Романдары

• 1900 —Керри әпке
• 1911 —Дженни Герхардт
• 1912—Финансист
• 1914—Титан
• 1915— Гений
• 1925—Америкалық трагедия
• 1946— Оплот
• 1947—Стоик

Әңгімелер жинағы

• 1918 - Бостандық
• 1919 – 12 ер адам
• 1923 – Үлкен қалалар бояуы
• 1927 - Шынжыр
• 1929 - Әйелдер галериясы

Автобиография

• 1929 – Газет үшін дағдылы жұмыс күндері
• 1931 – Таң

Публицистика

• 1928 – Драйзер Россияға қарайды
• 1941 – Америка құтқаруға тұрады