Томас Хант Морган
Томас Хант Морган | |
Thomas Hunt Morgan | |
Томас Морган. Фотография 1891 жылы | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні |
4 желтоқсан 1945 (79 жас) |
Қайтыс болған жері | |
Ғылыми аясы | |
Атақты шәкірттері | |
Марапаттары |
|
Томас Хант Морган (ағылш. Thomas Hunt Morgan; 25 қыркүйек 1866, Лексингтон — 4 желтоқсан 1945, Пасадина) — американдық биолог, генетиканың негізін қалаушылардың бірі, Итака, Нью-Йорк (1932) алтыншы Халықаралық генетика конгресінің төрағасы. «Тұқым қуалаудағы хромосоманың рөліне қатысты ашылулары үшін» физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының 1933 жылы лауреаты[1].
Өмірбаян
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Алғаш рет өз зерттеулерінде жеміс шыбыны дрозофиланы (Drosofula melanogaster) пайдаланды. АҚШ Ұлттық ғылым академиясының президенті (1927—1931), КСРО РА- ның құрметті мүшесі (1932). Кентукки университетін (1886) және Балтимордағы Дж. Хопкинс университетін (1891) бітірген. Брин-Мордағы әйелдер колледжінде (1891—1904) және Нью-Йорктегі Колумбия университетінде (1904—1928) профессор. Пасаденадағы Калифорния технология институтының биология лабораториясының (1928—1945) меңгерушісі. Томас регенерация мен жануарлардың жынысын анықтау мәселелерін және эксперименттік эмбриологияны зерттеді,Морган өз кызметкерлерімен бірігіп, тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясын ашып, гендердің хромосомаларда орналасатындығын дәлелдеді. Нобель сыйлығының лауреаты (1933 ж.).[2][3]
Ғылыми еңбектері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Развитие и наследственность — М.—Л., 1937.
Наградалары, ғылыми Танылуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Дарвин медалі (1924)
- Силлиманов лекциясы (1924)
- Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы (1933)
- Копли медалі (1939)
Академиялар мүшесі:
- АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшесі(1909), президенті (1927—1931)
- Лондон корольдік қоғамы шетелдік мүшесі (1919)
- Ресей ғылым академиясының шетелдік мүшесі-корреспондент (1923) және КСРО ғылым академиясының шетелдік құрметті мүшесі (1932).
Қайнар көзі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1933 (ағыл.). Nobel Media AB 2013. Тексерілді, 11 желтоқсан 2013.
- ↑ Сартаев А., Гильманов М. С22 Жалпы биология: Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2006. ISBN 9965-33-634-2
- ↑ Қазақ Совет Энциклопедиясы,8 том
Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Самин Д. Тайны живого. Хромосомная теория наследственности // Сто великих научных открытий (Тексерілді 7 тамыздың 2010)
- Thomas Hunt Morgan (1866—1945) Мұрағатталған 17 сәуірдің 2014 жылы. A Biographical Memoir by A. H. Sturtevant, 1959
Бұл — ғалым-биолог туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
|
Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Алфавит бойынша ғалымдар
- 25 қыркүйекте туғандар
- 1866 жылы туғандар
- 4 желтоқсанда қайтыс болғандар
- 1945 жылы қайтыс болғандар
- Алфавит бойынша Нобель сыйлығының иегерлері
- Медицина саласындағы Нобель сыйлығының иегерлері
- АҚШ генетиктері
- Дарвин медалінің иегерлері
- Копли медалінің иегерлері
- АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшелері
- Лондон корольдік қоғамының мүшелері
- Ресей ҒА мүше-корреспонденттері (1917—1925)
- КСРО Ғылым Академиясының корреспондент мүшелері
- КСРО Ғылым академиясының мүшелері
- АҚШ биологтары
- Физиология немесе медицинадан Нобель сыйлығының иегерлері
- Нобель сыйлығының иегерлері (АҚШ)