Томас Хант Морган бетінің кодын көру

{{Ғалым 
|Есімі                  = Томас Хант Морган
|Шынайы есімі       = Thomas Hunt Morgan
|Суреті                 = Thomas Hunt Morgan.jpg
|Сурет ені               = 
|Сурет тақырыбы              = Томас Морган. Фотография [[1891 жыл]]ы
|Туған күні        = 25.9.1866
|Туған жері       = [[Лексингтон (Кентукки) |Лексингтон]], [[Кентукки]], [[АҚШ]]
|Қайтыс болған күні = 4.12.1945
|Қайтыс болған жері = [[Пасадина|Пасадина (Калифорния)]], [[Калифорния]], [[АҚШ]]
|Азаматтығы =
|Ғылыми аясы = [[генетика]]
|Жұмыс орны  =
|Альма-матер =
|Ғылыми жетекші =
|Атақты шәкірттері = [[Герман Джозеф Меллер|Г. Дж. Меллер]], [[Альфред Стертевант|А. Г. Стертевант]]
|Несімен белгілі=
|Марапаттары = {{Нобельдік медаль}} [[Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы]] (1933) <br/> [[Копли медалі]] (1939)
|Қолтаңбасы=
|Қолтаңба ені =
|Сайты =
}}
'''Томас Хант Морган''' ({{lang-en|Thomas Hunt Morgan}}; {{туғанкүні|25|9|1866}}, [[Лексингтон (Кентукки)|Лексингтон]]&nbsp;— {{қайтысболғанкүні|4|12|1945}}, [[Пасадина (Калифорния)|Пасадина]])&nbsp;— американдық биолог, [[генетика|генетиканың]] негізін қалаушылардың бірі, [[Итака (Нью-Йорк)|Итака, Нью-Йорк]] (1932) алтыншы Халықаралық генетика конгресінің төрағасы. «[[Тұқым қуалау]]дағы хромосоманың рөліне қатысты ашылулары үшін» [[Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы|физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының]] [[1933 жыл]]ы лауреаты<ref>{{cite web|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1933/index.html|title=The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1933|author=|date=|work=|publisher=Nobel Media AB 2013|accessdate=2013-12-11|lang=en}}</ref>.

==Өмірбаян==
Алғаш рет өз зерттеулерінде [[Америка Құрама Штаттары|жеміс]] шыбыны дрозофиланы (''Drosofula melanogaster'') пайдаланды. [[АҚШ]] Ұлттық ғылым академиясының президенті ([[1927]]—[[1931]]), [[КСРО]] РА- ның құрметті мүшесі ([[1932]]). Кентукки университетін ([[1886]]) және [[Балтимор]]дағы Дж. Хопкинс университетін ([[1891]]) бітірген. Брин-Мордағы әйелдер колледжінде (1891—1904) және [[Нью-Йорк]]тегі [[Колумбия университеті]]нде ([[1904]]—[[1928]]) профессор. Пасаденадағы [[Калифорния технология институты]]ның биология лабораториясының ([[1928]]—[[1945]]) меңгерушісі. Томас [[регенерация]] мен [[жануарлар]]дың жынысын анықтау мәселелерін және эксперименттік эмбриологияны зерттеді,Морган өз кызметкерлерімен бірігіп, [[тұқым қуалаушылық]]тың [[хромосомалық теория]]сын ашып, гендердің [[хромосомалар]]да орналасатындығын дәлелдеді. [[Нобель сыйлығы]]ның лауреаты (1933 ж.).<ref>Сартаев А., Гильманов М. С22 Жалпы биология: Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2006. ISBN 9965-33-634-2</ref><ref>Қазақ Совет Энциклопедиясы,8 том</ref>

== Ғылыми еңбектері ==
* {{кітап|тақырыбы=Развитие и наследственность|сілтеме=http://herba.msu.ru/shipunov/school/books/morgan1934_razv_i_nasledstv.djvu|ответственный=Пер. Ю. Я. Керкис|орны=М.—Л.|баспа=Биомедгиз|жыл=1937|беттер=242}}

== Наградалары, ғылыми Танылуы ==
* [[Дарвин медалі]] (1924)
* [[Силлиманов лекциясы]] (1924)
* [[Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы]] (1933) 
* [[Копли медалі]] (1939)
Академиялар мүшесі:
* [[АҚШ Ұлттық ғылым академиясы мүшелері|АҚШ Ұлттық ғылым академиясының]] мүшесі(1909), президенті (1927—1931)
* [[Лондон корольдік қоғамы|Лондон корольдік қоғамы]] шетелдік мүшесі (1919)
* [[Ресей ғылым академиясы]]ның шетелдік мүшесі-корреспондент (1923) және [[КСРО ғылым академиясы|КСРО ғылым академиясының]] шетелдік құрметті мүшесі  (1932).

== Қайнар көзі ==
{{дереккөздер}}

== Сілтемелер ==
* ''Самин Д.'' [http://www.bibliotekar.ru/100otkr/85.htm Тайны живого. Хромосомная теория наследственности] // Сто великих научных открытий {{V|7|8|2010}}
* [http://books.nap.edu/html/biomems/tmorgan.pdf Thomas Hunt Morgan (1866—1945)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140417171304/http://books.nap.edu/html/biomems/tmorgan.pdf |date=2014-04-17 }} A Biographical Memoir by A. H. Sturtevant, 1959

{{biologist-stub}}
{{Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының Лауреаттары 1926-1950}}

[[Санат:Медицина саласындағы Нобель сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:АҚШ генетиктері]]
[[Санат:Дарвин медалінің иегерлері]]
[[Санат:Копли медалінің иегерлері]]
[[Санат:АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшелері]]
[[Санат:Лондон корольдік қоғамының мүшелері]]
[[Санат:Ресей ҒА мүше-корреспонденттері (1917—1925)]]
[[Санат:КСРО Ғылым Академиясының корреспондент мүшелері]]
[[Санат:КСРО Ғылым академиясының мүшелері]]
[[Санат:25 қыркүйекте туғандар]]
[[Санат:4 желтоқсанда қайтыс болғандар]]
[[Санат:АҚШ биологтары]]
[[Санат:АҚШ генетиктері]]
[[Санат:Физиология немесе медицинадан Нобель сыйлығының иегерлері]]
[[Санат:Нобель сыйлығының иегерлері (АҚШ)]]

{{Biosci-stub}}