Тәкен Сал Байғұттыұлы
Тәкен Сал Байғұттыұлы (1860, Қордай ауданы Сұлутөр өңірі – 1908, Қордай ауданы Сұлутөр) – белгілі ақын, сазгер, әнші.
Дулат тайпасының Жаныс руынан.[1]
Арғы бабасы Жылқайдар – қалмақ жаугершілігі тұсында асқан ерлік көрсеткен айтулы батыр, ұрпақтар ұғымында киелі жан саналып, артында мол аңыз қалған. Жылқайдардың екі немересі Мүлкаман мен Қонай да – ата жолын қуған батырлар. Баршаға аты мәлім Қордай батыр Мұлқаманның ұрпағы. Тәкен сал да осы әулеттен өрбіген.
Әлмен ақын:
|
«Сақалы жоқ Тәкеннің үш мұрты бар, Өзі жақсы жігіттің үш жұрты бар. Қой мен жылқың белгілі. Тәкен байғұс, Көкала аттан бөлек не құтың бар?» | 
|
– деп кемсіткенімен Тәкеннің әкесі Байғұтты әжептәуір ауқатты кісі болған. Ел аузындағы аңызға қарағанда, Тәкен сал бөгде жұртты аралағанда Көкала атын бір құлаш жібек матамен тұсап әкелгенде, әлгі матаны сұрамайды екен.[2] Тәкен сал жүйрік баптап, бәйгеге қосуға құмар болған. Жетісу көлеміндегі ас пен тойдан қалып көрмеген. Кезінде оның Көкала сәйгүлігінің даңқы өз атағынан кем тарамаған.
Шығармашылығы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тәкен салдың мұрасы бізге түгел жетпеген. Көп айтыстарынан жазылып қалғаны – Әлмен қызбен айтысы.
- «Қоянды, Желсаз жайлауы-ай»
- «Жүрдім ойлай»
- «Ой жайлау» секілді Тәкен сал әндері халық арасында кең тараған. Тәкен салдың Шалтан, Нәрметқұл деген ұлдарынан тараған ұрпақ Сұлутөр өңірінде тұрады. [3] [4] [5]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Баспа бас директоры:Әшірбек Көпіш Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Жаныс — Алматы: Издательство Өнер, 2004. — 992 б. — ISBN 9965-595-78-Х.
- ↑ “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6
- ↑ Айтыс, 1 т., А., 1988;
- ↑ Ысқақбай М., Шығарма шырайы – шындық, А., 1994.
- ↑ Тараз энциклопедиясы
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|