Украинадағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі бетінің кодын көру

[[Әлемдік мұра|ЮНЕСКО Әлемдік мұра]] тізімінде [[Украина]]ның 7 нысаны бар (2014 жылғы мәліметі бойынша). Бұл нысан тізімге 6 нысан мәдени, 1 табиғи критерийлар бойынша іліккен<ref>{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/criteria/|title=Критерии|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BlVTLwk6|archivedate=2012-10-29}}</ref>. Бұдан басқа, 2014 жылғы жағдайына сәйкес Украина аймағындағы  Әлемдік мұра тізіміне 15 нысан үміткер ретінде тіркелген<ref name="ukraine-tentative">{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=ua|title=Tentative Lists|publisher=UNESCO World Heritage Centre|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/6Fd8hfMNw|archivedate=2013-04-04}}</ref>. 

== Тізім ==
Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center"
|- bgcolor="#cccccc"
! class="unsortable" width=3%| #
! class="unsortable" width=15%|Сурет
! width=37%|Аты
! width=19%|Мекені
! class="unsortable" width=9%|Жасалған кезі
! width=5%|Тізімге кірген жылы
! class="unsortable" width=6%|№
! class="unsortable" width=6%|Талаптар
|-
|-
|- 
| '''1'''|| [[Сурет:Софійський собор (1073 р.).jpg|150px]] <br />[[Сурет:Beaumaris Castle 12 977.PNG|150px]] <br />[[Сурет:Caernarfon castle from the west.jpg|150px]] 
| [[Эулие София соборы және оныӊ маӊындағы монастырлік құрылыстар]]: <br /> (''({{lang-uk|Собор святої Софії і прилеглі монастирські споруди}}) ''
| [[Киев]] қаласы
| XI ғ. 
| [[1990 жыл]] 
| [http://whc.unesco.org/en/list/ 527bis-001]
||i, ii, iii, iv 
|-
|  2  || [[Сурет:Місто Львів, панорама..jpg|150px]] || [[Львов қаласыныӊ тарихи орталығы]] <br />({{lang-uk|Історичний центр Львова}}) ||  [[Львов]] қаласы||   XIII ғ.  || [[1998 жыл]] || 865 || ii, v 
|-
|  3  || [[Сурет:Truve Geodetic Arc chain «Katerinowka» picture1.JPG|150px]] ||  [[Струве иіні|Струве геодезиялық иіні]]  (4 пункт)<br /> ({{lang-uk|Пункты геодезичної дуги Струве}})|| [[Хмельницкая облысы]]<br />[[Одесская облысы]]   ||  || [[2005 жыл]] || 1187-031||  ii, iii, vi
|-  
|  4 || [[Сурет:Beskidy Bieszczady SE.jpg|150px]] ||  [[Карпат таулары]]ндағы соны ормандар мен [[Шорфхайде шамшат орман алабы]] <br />({{lang-uk|Букові праліси Карпат та стародавні букові праліси Німеччини}}) || [[Закарпатская облысы]]  || — || [[2007 жыл]]<br />[[2011 жыл]] || 1133||ix
|-  
|  5 || [[Сурет:Cernauti Residentia 03.jpg|150px]] || [[Буковина және Далмация митрополиттерініӊ резиденциясы]] <br />({{lang-uk|Резиденція православних митрополитів Буковини і Далмації}}) || [[Черновцы]] ||  XIX ғ.  || [[2011]] || 1330||ii, iii, iv 
|-  
|  6  || [[Сурет:Chersonesos columns.jpg|150px]] ||[[Херсонес Таврический]] <br />({{lang-uk|Стародавнє місто Херсонес Таврійський та його хора}})<br /> <small>Бұл ЮНЕСКО Әлемдік мұраның нысаны [[Крым]]да орналасқан, сол себепті [[Ресей]] және [[Украина]]ның арасындағы бөліс тақырыбы болып келеді.</small> || [[Севастополь]] ||  б.з.б.V-XIV ғ.  || [[2013 жыл]] ||1411||ii, v 
|-  
|     7   || [[Сурет:Церква Св.Юрія.jpg|150px]]||  Украина мен Польшаның Қарпат аймағындағы ағаш шіркеулер || [[Львовская облысы]]<br />[[Ивано-Франковская облысы]]<br />  [[Закарпатская облысы]] ||   XVII ғ  ||  [[2013 жыл]] || 1424-003  ||  iii, iv 
|}

== Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар ==
Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|- bgcolor="#cccccc"
! width=3%|#
! width=15%|Сурет
! width=49%|Аты
! width=25%|Аймақ
! width=19%|Координаттары
! width=9%|Негізделген 
! width=5%|Жыл
! width=6%|ID<br />Критерийлері
! width=6%|
|- id = "Чернигов"
|rowspan="2"| '''{{abbr|1|Черниговтың тарихи орталығы|0}}''' || [[Сурет:Чернігів. Борисоглібський собор 02.jpg|150px]] || [[Борисоглебский соборы]]<br />({{lang-uk|Борисоглібський собор}}) ||rowspan="2"| [[Сурет:Coat of Arms of Chernihiv.svg|20px]] [[Чернигов]]|| {{Coord|51|29|21|N|31|18|25|E|noosm=1|nogoogle=1}} || XII ғ. ||rowspan="2" | [[1989]] ||rowspan="2"| 668<br />i, ii, iv ||rowspan="2"| <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/668/
 | title       = Historic Centre of Tchernigov, 9th - 13th centuries
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8qFP92
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "Чернигов"
|| [[Сурет:Чернігів. Спасо-Преображенський собор 02.jpg|150px]] || [[Спасо-Преображенский соборы]]<br />({{lang-uk|Спасо-Преображенський собор}}) || {{Coord|51|29|20|N|31|18|28|E|noosm=1|nogoogle=1}} || XI ғ.
|- id = "Каменец"
|'''2''' || [[Сурет:Kamianets-Podilskyi-2007.jpg|150px]] || [[Каменец-Подольска бекеті]] <br />({{lang-uk|Кам'янець-Подільська фортеця}})||[[Сурет:COA Kamjantec-Podilsky.svg|20px]] [[Каменец-Подольский]],<br /> [[Сурет:Coat of Arms of Khmelnytskyi Oblast.svg|18px]] [[Хмельницк облысы]]|| {{Coord|48|40|32|N|26|34|25|E|noosm=1|nogoogle=1}} || XI-XVIII ғ. || [[1989]] ||670<br />i, ii, iv || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/670/
 | title       = Cultural Landscape of Canyon in Kamenets-Podilsk
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8rIJlH
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "Шевченко"
|'''3''' || [[Сурет:Тарасова світлиця.jpg|150px]] || [[Тарас Шевченконың бейіті]] және [[Шевченко ұлттық қорығы]] <br />({{lang-uk|Могила Тараса Шевченка і Шевченківський національний заповідник}})  ||[[Сурет:KanivCOA.png|20px]] [[Канев]],<br /> [[Сурет:Coat of Arms of Cherkasy Oblast.svg|18px]] [[Черкас облысы]]|| {{Coord|49|43|59|N|31|30|53|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1925]] || [[1989]] ||672<br />не<br />указаны || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/672/
 | title       = Tarass Shevtchenko Tomb and State Historical and Natural Museum - Reserve
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8tLHgk
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "Аскания"
|'''4''' || [[Сурет:Askania Nova-1.jpg|150px]] ||[[Аскания-Нова]] қорығы<br />({{lang-uk|Біосферний заповідник Асканія-Нова}})   || Аскания-Нова елді мекені<br />[[Сурет:Coat of Arms of Kherson Oblast.svg|18px]] [[Херсон облысы]] || {{Coord|46|27|07|N|33|52|51|E|noosm=1|nogoogle=1}} || <br />XIX ғ.соңы || [[1989]] ||673<br />x || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/673/
 | title       = National Steppe Biosphere Reserve "Askaniya Nowa"
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8uL32g
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "Софиевка"
|'''5''' || [[Сурет:Sofievka ionicheskoe more.JPG|150px]] ||[[«Софиевка» ұлттық дендропаркі]] <br />({{lang-uk|Національний дендрологічний парк «Софіївка»}})  ||[[Сурет:Uman gerb.jpg|20px]] [[Умань]],<br /> [[Сурет:Coat of Arms of Cherkasy Oblast.svg|18px]] [[Черкас облысы]]|| {{Coord|48|45|50|N|30|14|7|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1796]] || [[2000]] ||674  || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/674/
 | title       = Dendrological Park "Sofijivka"
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8vMxmX
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|-
|'''6''' || [[Сурет:Crimea DSC 0160.jpg|150px]] || [[Хан сарайы (Бахчисарай)]] <br />({{lang-uk|Ханський палац у Бахчисараї}}) ||[[Сурет:COA Bakhchysarai.svg|18px]] [[Бахчисарай]],<br />  [[АР Крым]] ||{{Coord|44|44|55|N|33|52|55|E|noosm=1|nogoogle=1}} || XVI ғ. || [[2003]] ||1820<br />i, iii, v, vi || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1820/
 | title       = Bakhchisaray Palace of the Crimean Khans
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8wNlsm
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "Тас бейіті"
|'''7''' || [[Сурет:Кам'яна могила у кінці травня.jpg|150px]] ||[[Тас бейіті]] <br />({{lang-uk|Кам'яна могила}})  ||  [[Терпенье (селосы)]],<br />[[Сурет:Coat of arms of Zaporizhia Oblast.svg|18px]] [[Запорожск облысы]]|| {{Coord|46|56|59|N|35|28|10|E|noosm=1|nogoogle=1}} || б.з.б. XX ғ. || [[2006]] ||5075<br />iii, vi || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5075/
 | title       = Archaeological Site "Stone Tomb"
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8xQSiZ
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|-
|'''8''' || [[Сурет:Обсерватория Ник.jpg|150px]] || [[Николаев астрономиялық обсерваториясы]] <br />({{lang-uk|Миколаївська астрономічна обсерваторія}}) ||[[Сурет:Coat of arms of Nikolayev.svg|22px]] [[Николаев облысы]]|| {{Coord|46|58|18|N|31|58|23|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1821]] || [[2007]] || 5116<br />ii, iv || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5116/
 | title       = Mykolayiv Astronomical Observatory
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8yQnRG
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "Крепость"
|'''9''' || [[Сурет:2006-06-15 Вид на Генуэзскую крепость (2).jpg|150px]] || [[Генуэзск бекеті (Судак)]]<br />({{lang-uk|Генуезька фортеця}}) ||[[Судак (қала)|Судак]],<br />  [[АР Крым]]|| {{Coord|44|50|25|N|34|57|28|E|noosm=1|nogoogle=1}} || VI-XVI ғ. || [[2007]] ||5117<br />ii, iv, v || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5117/
 | title       = Complex of the Sudak Fortress Monuments of the 6th - 16th c.
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd8zPy9A
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "НО"
|rowspan="4"|'''{{abbr|10|Астрономические обсерватории Украины|0}}''' || [[Сурет:Обсерватория Ник.jpg|150px]] || [[Николаев астрономиялық обсерваториясы]] <br />({{lang-uk|Миколаївська астрономічна обсерваторія}}) || [[Сурет:Coat of arms of Nikolayev.svg|22px]] [[Николаев облысы]]|| {{Coord|46|58|18|N|31|58|23|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1821]] ||rowspan="4"| [[2008]] ||rowspan="4"|5267<br />ii, iv, vi || rowspan="4"|<ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5267/
 | title       = Astronomical Observatories of Ukraine
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd90QyzC
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref><br /><ref name="Фото" />
|- id = "КО"
| [[Сурет:Observator1.jpg|150px]] || [[Киев университетінің астрономиялық обсерваториясы]]<br />({{lang-uk|Астрономічна обсерваторія Київського національного університету}}) ||[[Сурет:COA of Kyiv Kurovskyi.svg|20px]] [[Киев]] || {{Coord|50|27|8|N|30|29|53|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1845]] 
|- id = "ОО"
| [[Сурет:Будинок астрономічної обсерваторії 5910.jpg|150x150px]] || [[Одесса ұлттық университетінің обсерваториясы]]<br />({{lang-uk|Астрономічна обсерваторія Одеського національного університету}}) || [[Сурет:Coat of Arms of Odesa.svg|20px]] [[Одесса]]|| {{Coord|46|28|39|N|30|45|19|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1871]]
|- id = "КрО"
| [[Сурет:Simeiz VLBI Station (2005-09-287).jpg|150px]] || [[Крымдағы астрофизика обсерваториясы]]<br />({{lang-uk|Кримська астрофізична обсерваторія}}) ||  [[Научный (Крым)]] поселкісі,<br /> [[АР Крым]] || {{Coord|44|43|35|N|34|0|46|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1945 год]]
|- id = "Одесса"
|'''11''' || [[Сурет:Operniy-1.jpg|150px]] || Одессаның тарихи орталығы<br />({{lang-uk|Історичний центр міста-порту Одеси}}) ||[[Сурет:Coat of Arms of Odesa.svg|20px]] [[Одесса]]|| {{Coord|46|29|17|N|30|44|27|E|noosm=1|nogoogle=1}} || [[1794]]<br />—<br />XIX ғ.соңы || [[2009]] ||5412<br />i, ii, iii, iv, v || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5412/
 | title       = Historic Center of the Port City of Odessa
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd91PzXL
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "КЦ"
|rowspan="2"| '''{{abbr|12|Киев: Софийский соборы, Киево-Печерская лавра)|0}}''' || [[Сурет:Церква Кирилівська.JPG|150px]] || [[Кириллов шіркеуі]]<br />({{lang-uk|Кирилівська церква}}) ||rowspan="2"| [[Сурет:COA of Kyiv Kurovskyi.svg|20px]] [[Киев]]|| {{Coord|50|29|0.4|N|30|28|19|E|noosm=1|nogoogle=1}} || XII ғ. ||rowspan="2"| [[2009]] || rowspan="2"| 5423<br />i, ii, iii, iv ||rowspan="2"| <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5423/
 | title       = Kyiv: Saint Sophia Cathedral with Related Monastic Buildings, St. Cyril's and St. Andrew's Churches, Kyiv-Pechersk Lavra (extension of Kiev: Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, Kiev-Pechersk Lavra)
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd92SnPE
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "АЦ"
| [[Сурет:St. Andriy's Church in Kyiv.jpg|150px]] || [[Андреев шіркеуі (Киев)]] <br />({{lang-uk|Андріївська церква}}) || {{Coord|50|27|32|N|30|31|5|E|noosm=1|nogoogle=1}} || XVIII ғ.
|-
|'''13''' ||[[Сурет:Генуезька фортеця.jpg|150px]] || [[Солтүстік Причерноморьедегі Генуэ колониялары]]<br />({{lang-uk|Генуезькі колонії у Північному Причорномор'ї}}) ||  [[АР Крым]],<br />[[Сурет:Coat of Arms of Odesa Oblast.svg|18px]] [[Одесса облысы]]||  ||  XIII-XV ғ. || [[2010]] || 5575<br />ii, iv || <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5575/
 | title       = Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes. From the Mediterranean to the Black Sea
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6Fd94uq3J
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "МК"
|rowspan="2"| '''{{abbr|14|«Үңгір қалалар» мәдени ландшафты|0}}''' || [[Сурет:Mangup-Monastery.jpg|150px]] || [[Мангуп|Мангуп-Кале]]<br />({{lang-uk|Мангуп-Кале}}) ||rowspan="2"|[[Бахчисарай ауданы]],<br /> [[АР Крым]] || {{Coord|44|35|32|N|33|48|01|E|noosm=1|nogoogle=1}} || V-VI  ғ. ||rowspan="2"| [[2012]] || rowspan="2"| 5773<br />iii, v, vi, vii ||rowspan="2"| <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5773/
 | title       = Cultural Landscape of “Cave Towns” of the Crimean Gothia
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6FdDgI87e
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "ЭК"
| [[Сурет:Eski-Kermen 4.JPG|150px]]|| [[Эски-Кермен]]<br />({{lang-uk|Ескі-Кермен}}) || {{Coord|44|36|35|N|33|44|22|E|noosm=1|nogoogle=1}} || VI  ғ.
|- id = "ХД"
|rowspan="2"| '''{{abbr|15|Бахчисарайдағы крым хандарының тарихи астанасы|0}}''' || [[Сурет:Crimea DSC 0160.jpg|150px]]|| [[Хан сарайы (Бахчисарай)]] <br />({{lang-uk|Ханський палац у Бахчисараї}}) ||[[Сурет:COA Bakhchysarai.svg|18px]] [[Бахчисарай]],<br />  [[АР Крым]] ||{{Coord|44|44|55|N|33|52|55|E|noosm=1|nogoogle=1}}  || XVI ғ. ||rowspan="2"| [[2012]] || rowspan="2"| 5774<br />ii, iii, v, vi ||rowspan="2"| <ref>{{cite web
 | url         = http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5774/
 | title       = The historical surroundings of Crimean Khans’ capital in Bakhchysarai
 | publisher   = UNESCO World Heritage Centre
 | lang        = en
 | archiveurl  = http://www.webcitation.org/6FdDhHbYG
 | archivedate = 2013-04-04
}}</ref>
|- id = "ЧК"
| [[Сурет:Chufut Kale1.jpg|150px]]||[[Чуфут-Кале]]<br />({{lang-uk|Чуфут-Кале}})  || [[Бахчисарай ауданы]],<br /> [[АР Крым]] ||{{Coord|44|44|27|N|33|55|55|E|noosm=1|nogoogle=1}} || V-VI ғ.
|}

== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}

==Тағы қараңыз==
* [[Әлемдік мұра]]
* [[Еуропадағы Әлемдік мұра нысандары]]
* [[ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандарының тізімдері]]
* [[ЮНЕСКО]]

== Сыртқы сілтемелер ==
{{commonscat-inline|World Heritage Sites in Ukraine|Украинадағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар}}
* [http://whc.unesco.org/en/statesparties/ua Украинадағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізімі]{{ref-en}}
* [http://www.thesalmons.org/lynn/wh-ukraine.html Украинадағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар каталогы]{{ref-en}}

{{Әлемдік мұралардың тізімі}}

[[Санат:Әлемдік мұра нысандары тізімі]]
[[Санат:Украина]]