Қаракемер обалары

Қаракемер - ежелгі заманнан сақталған обалар. Еңбекшіқазақ ауданындағы Түрген өзенінің оң жағасында. 1939 ж. А,Н.Бернштам, 1956 ж., Е.И.Агеева бастаған Жетісу археологиялық экспедициясы зерттеген. Мұнда 22 қорған болған. Диаметрі 12-60 м. Биіктігі 0,5-12 м. 19-20 ғ-дағы археологтардың зерттеулеріне Қарағанда, Түрген өзенінің екі жағында да ежелгі заманда ірі елді мекендер болған. 1935 ж. Түрген археолгиялық экспедициясы өзеннін сол жағынан ежелгі қоные жұртын тапты. Ол жерден жиегі өрнектелген қыш ыдыстар, құмыралар алынды, ал 1897 ж. Н.Н.Паустов орта ғ-лық қола теңте тапқан. 1869 ж. В.В.Радлов Түрген өзенінің сол жағындағы 10 қорғанды қазып, темір Қылыштың, қыш құмыралардың сынықтарын жинады. Осы жерге таяу 32 қорғанды 1956 ж. Агеева басқарған экспедиция зерттеген. Мұның диаметрі 1214 м, биіктігі 0,3-7 м. Бернштамның пікірінше, Қаракемер обалары б.з.б. 3-7, б.з. 2 ғ-дың аральиындағы ескерткіштер.