Құмдақшөп
| Құмдақшөп | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||
|
Құмдақшөп немесе Құмбелек (→Құмебелек) (лат. Arenaria) - қалампыр тұқымдасына жататын бір, екі не көп жылдық шөптесін өсімдіктер.
Түрлері, өсетін жері мен таралу аймағы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қоңыржай, салқын аймақта 100, Еуропада, Батыс, Шығыс Сібір жазығында таралған 35 түрі бар.
Қазақстанда Ақтөбе, Ақмола, Шығыс Қазақстан, Қарағанды облыстарында, Алтай таулары, Тарбағатай жотасы, Ұлытау тауларында, Іле, Күнгей Алатауларында, Зайсан қазаншұңқырында, Балқаш-Алакөл алабында таралған 11 түрі белгілі, оның үшеуі: азиялық құмдақшөп (Arenaria asiatica), тұрлан құмдақшөп (Arenaria turlanica), Потанин құмдақшөбі (Arenaria potanini) - Қазақстанның эндемиктері.
Ботаникалық сипаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Биіктігі 5-50 см, жапырағы таспа пішінді, қарама-қарсы орналасқан.
- Гүлі ақ, кейде қызғылт, қос жынысты.
- Гүлшоғыры - жарты шатырша. Мамыр-тамыз айларында гүлдейді.
- Жемісі - қауашақ.
Қолданысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Өсімдіктен медицинада қолданылатын сапониндер алынады. Әсемдік үшін өсіріледі. Құнарлы мал азығы.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5