Өркендеу күзетшісі операциясы

	«Өркендеу күзетшісі» операциясы
Негізгі қақтығыс: Қызыл теңіз дағдарысы және Йемендегі азамат соғысы
	; Аден шығанағы орналасуын көрсететін карта
Дата	18 желтоқсан 2023 –; (3 ай, 22 күн)
Орын	Қызыл теңіз, Аден шығанағы, Йемен
Статусы	Жалғасуда
Қарсыластар
Йемен (ЖСК) Хуситтер қозғалысы;	АҚШ; Ұлыбритания; Аустралия; Бахрейн; Канада; Дания; Грекия; Нидерланд; Жаңа Зеландия; Норвегия; Сингапур; Шри-Ланка; Қолдау көрсеткендер: Сейшель аралдары;
Қолбасшылары
белгісіз	Джо Байден; Ллойд Остин; Риши Сунак; Грант Шэппс
Тараптар күші
Анық емес	Белгісіз
Шығындар
10 қайтыс болды, 2 жарақат алды	Белгісіз
	«Өркендеу күзетшісі» операциясы Ортаққорда
	Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

«Өркендеу күзетшісі» операциясы (ағылш. Operation Prosperity Guardian) — хуситтердің Қызыл теңіздегі кемелерге жасаған шабуылдарына жауап ретінде 2023 жылғы желтоқсаннан бері жалғасудағы АҚШ бастаған әскери операция.^[7]

2023 жылғы қазанда басталған және әлі де жалғасудағы Хамас−Израиль қақтығысына жауап ретінде Йемендегі хуситтер Қызыл теңіздегі израильдік коммерциялық кемелердің жүруіне кедергі жасады.^[8]^[9] 2023 жылғы 18 желтоқсанда АҚШ Қорғаныс министрі Ллойд Остин блокаданы тоқтатуға^[10] және хуситтер байбаламаларының орындалуына жол бермеуге арналған^[11] халықаралық қауіпсіздік күштерінің құрылып қойғанын айтты.

АҚШ бастаған коалицияның құрамында дәл қазір 20 мүше-мемлекет бар.^[12]^[13] Қақтығыс орын алған аймақтағы коммерциялық транспортқа тәуелді Сауд Арабиясы мен Мысыр коалиция құрамына кірген жоқ.^[14] Франция, Италия мен Испания операцияға ат салысудан бас тартты.^[15] Суэц каналы әкімшілігінің төрағасы Усама Рабия «Суэц каналындағы транспорт қозғалысы Қызыл теңіздегі болып жатқаннан оқиғалардан зардап шеккен жоқ» деген.^[16] 10 қаңтарда БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі хуситтердің сауда кемелеріне шабуылын тоқтату бойынша қарар қабылдады.^[17]

Қауіпсіздік Кеңесінің қарар жасаған күні хуситтер өзінің ең ірі шабуылын жасаған еді: Қызыл теңіздегі түр-түрлі халықаралық та, әскери де кемелерге дрондар жіберілді.^[18]^[19] Жауап ретінде, 12 қаңтарда коалиция Йемендегі хуситтерге қарсы өзінің тұңғыш әуе операциясын бастады, осыған болса хуситтер кек аламыз деп уәде берді.^[20]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

↑ Statement from Secretary of Defense Lloyd J. Austin III on Ensuring Freedom of Navigation in the Red Sea (ағыл.). АҚШ Қорғаныс департаменті (18 December 2023). Тексерілді, 26 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
↑ Sri Lanka to join US-led naval operations against Houthi rebels in Red Sea (ағыл.). 1 News (23 January 2024). Тексерілді, 26 қаңтар 2024.
↑ Mallawarachi, Bharatha NZ to deploy six NZDF staff to Red Sea, PM announces (ағыл.). ABC News (9 January 2024). Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
↑ Wickham, Alex және McBride, Courtney UK's Sunak Authorizes Joint Military Strikes Against Houthis (ағыл.). Bloomberg (11 January 2024).
↑ UK's Sunak Authorizes Joint Military Strikes Against Houthis (ағыл.). Ұлыбритания Қорғаныс министрлігі (19 January 2024). Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
↑ Gronholt-pedersen, Jacob және Elimam, Ahmed US sinks 3 ships, kills 10 after Houthi Red Sea attack (ағыл.). Reuters. Тексерілді, 27 қаңтар 2024.
↑ Zhdannikov, Dmitry және Armstrong, Rachel What is U.S.-led Red Sea coalition and which countries are backing it? (ағыл.). Reuters (12 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
↑ Chen, Heather және Michaelis, Tamar Israel ready to act against Houthi rebels if international community fails to, national security adviser says (ағыл.). CNN (10 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында
↑ Copp, Tara және Baldor, Lolita C. Pentagon announces new international mission to counter attacks on commercial vessels in Red Sea (ағыл.). Associated Press (19 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 19 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Johnson, Jake Biden Urged Not to Attack Yemen Over Houthi Blockade of Israel in Red Sea (ағыл.). Truthout (23 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 23 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Alghobari, Mohammed Yemen's Houthis warn they will target all ships headed to Israel (ағыл.). Reuters (9 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 9 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Altman, Howard Red Sea Maritime Coalition Much Bigger Than Originally Disclosed (ағыл.). The Drive (19 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 20 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Altman, Howard More than 20 countries join coalition to protect Red Sea shipping, says Pentagon (ағыл.). The Times of Israel (21 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 22 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Sabbagh, Dan US announces naval coalition to defend Red Sea shipping from Houthi attacks (ағыл.). The Guardian (19 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 19 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Amante, Angelo; Irish, John; Landauro, Inti; Bose, Nandita Europe split over US, UK strikes on Houthis in Yemen (ағыл.). Reuters (12 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.
↑ أسامة ربيع: حركة الملاحة في قناة السويس لم تتأثر بما يحدث في البحر الأحمر (ар.). مصراوي.كوم. Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 18 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында
↑ Adopting Resolution 2722 (2024) by Recorded Vote, Security Council Demands Houthis Immediately Stop Attacks on Merchant, Commercial Vessels in Red Sea (ағыл.). press.un.org. Тексерілді, 27 қаңтар 2024.
↑ Copp, Tara және Baldor, Lolita C. What is Operation Prosperity Guardian, the US-led mission to protect Red Sea shipping? (ағыл.). The Independent (12 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.
↑ Tegler, Eric Destroyers Shot Down 24 Houthi Missiles And Drones: That’ll Be $17 Million (ағыл.). Forbes (16 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.
↑ US military strikes another Houthi-controlled site after warning ships to avoid parts of Red Sea (ағыл.). AP News (12 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[1] Statement from Secretary of Defense Lloyd J. Austin III on Ensuring Freedom of Navigation in the Red Sea (ағыл.). АҚШ Қорғаныс департаменті (18 December 2023). Тексерілді, 26 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында

[2] Sri Lanka to join US-led naval operations against Houthi rebels in Red Sea (ағыл.). 1 News (23 January 2024). Тексерілді, 26 қаңтар 2024.

[3] Mallawarachi, Bharatha NZ to deploy six NZDF staff to Red Sea, PM announces (ағыл.). ABC News (9 January 2024). Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында

[4] Wickham, Alex және McBride, Courtney UK's Sunak Authorizes Joint Military Strikes Against Houthis (ағыл.). Bloomberg (11 January 2024).

[5] UK's Sunak Authorizes Joint Military Strikes Against Houthis (ағыл.). Ұлыбритания Қорғаныс министрлігі (19 January 2024). Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында

[6] Gronholt-pedersen, Jacob және Elimam, Ahmed US sinks 3 ships, kills 10 after Houthi Red Sea attack (ағыл.). Reuters. Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[reuters7-7] Zhdannikov, Dmitry және Armstrong, Rachel What is U.S.-led Red Sea coalition and which countries are backing it? (ағыл.). Reuters (12 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында

[8] Chen, Heather және Michaelis, Tamar Israel ready to act against Houthi rebels if international community fails to, national security adviser says (ағыл.). CNN (10 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі Wayback Machine мұрағатында

[9] Copp, Tara және Baldor, Lolita C. Pentagon announces new international mission to counter attacks on commercial vessels in Red Sea (ағыл.). Associated Press (19 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 19 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[10] Johnson, Jake Biden Urged Not to Attack Yemen Over Houthi Blockade of Israel in Red Sea (ағыл.). Truthout (23 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 23 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[11] Alghobari, Mohammed Yemen's Houthis warn they will target all ships headed to Israel (ағыл.). Reuters (9 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 9 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[12] Altman, Howard Red Sea Maritime Coalition Much Bigger Than Originally Disclosed (ағыл.). The Drive (19 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 20 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[13] Altman, Howard More than 20 countries join coalition to protect Red Sea shipping, says Pentagon (ағыл.). The Times of Israel (21 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 22 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[14] Sabbagh, Dan US announces naval coalition to defend Red Sea shipping from Houthi attacks (ағыл.). The Guardian (19 December 2023). Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 19 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[15] Amante, Angelo; Irish, John; Landauro, Inti; Bose, Nandita Europe split over US, UK strikes on Houthis in Yemen (ағыл.). Reuters (12 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[16] أسامة ربيع: حركة الملاحة في قناة السويس لم تتأثر بما يحدث في البحر الأحمر (ар.). مصراوي.كوم. Тексерілді, 27 қаңтар 2024. Мұрағат көшірмесі 18 желтоқсанның 2023 Wayback Machine мұрағатында

[17] Adopting Resolution 2722 (2024) by Recorded Vote, Security Council Demands Houthis Immediately Stop Attacks on Merchant, Commercial Vessels in Red Sea (ағыл.). press.un.org. Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[18] Copp, Tara және Baldor, Lolita C. What is Operation Prosperity Guardian, the US-led mission to protect Red Sea shipping? (ағыл.). The Independent (12 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[19] Tegler, Eric Destroyers Shot Down 24 Houthi Missiles And Drones: That’ll Be $17 Million (ағыл.). Forbes (16 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[20] US military strikes another Houthi-controlled site after warning ships to avoid parts of Red Sea (ағыл.). AP News (12 January 2024). Тексерілді, 27 қаңтар 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Өркендеу күзетшісі операциясы

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Навигация мәзірі

Іздеу