Алексей Михайлович Токранов

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Алексей Михайлович Токранов
Туған күні

4 желтоқсан 1950 (1950-12-04) (73 жас)

Туған жері

Термез, Өзбек КСР, КСРО

Ғылыми аясы

биология, гидробиология, ихтиология, экология

Жұмыс орны

Тынық мұхиты география институты

Ғылыми дәрежесі

Биология ғылымдары докторы

Альма-матер

СПбГУ

Токранов Алексей Михайлович (4 желтоқсан 1950, Термез, Өзбек КСР, КСРО)— кеңестік және ресейлік ғалым, биолог және гидробиолог-ихтиолог, Тынық мұхиттық География институтының Камчатка филиалының директоры, Ресей ғылым академиясының Қиыр Шығыс филиалы, биология ғылымдарының докторы.

Токранов Алексей Михайлович 1950 жылы 4 желтоқсанда, Сурқандарья облысындағы, Өзбек КСР-нің Термез қаласында, шекара әскері жанұясында дүниеге келген.

1975 жылы Ленинград мемлекеттік университетінің Биология және топырақ факультеті ихтиология және гидробиология кафедрасын бітірді.

1985 жылы биология ғылымдарының кандидаты дәрежесіне кандидаттық диссертация қорғады «Камчатка суларының жалпы түрлерінің биологиясы (отбасылық Cottidae)». 1988 жылы аға ғылыми қызметкердің ғылыми атағы берілді.

2009 жылы «Камчатка суларындағы түрлі отбасылардың төменгі және төменгі балықтарының биология ерекшеліктері» тақырыбында докторлық диссертация қорғады.

Ғылым саласындагы еңбегі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • 1975—1985 жылдар — Кіші ғылыми қызметкер, Төменгі балық лабораториясы, ТИНРО-ның Камчатка филиалы
  • 1985—1986 жылдар — Үлкен аға ғылыми қызметкер, төменгі балық лабораториясы, ТИНРО-ның Камчатка филиалы
  • 1985—1990 жылдар — Дальрибттуз (Камчатка мемлекеттік техникалық университеті) Камчатска филиалының Өнеркәсіптік балық аулау және навигация бөлімінің оқытушысы.
  • 1986—1990 жылдары — ВНИРО (қазіргі КамчатНИРО) Камчатка филиалының түбіт балықтары зертханасының меңгерушісі.
  • 1990—2000 жылдар — Жоғары омыртқалы экология зертханасының аға ғылыми қызметкері, Ресей ғылым академиясының Қиыр Шығыс филиалының Камчатка экология және табиғатты пайдалану институтының ихтиология тобының жетекшісі
  • 1993—2009 жылдар — КамчатНИРО төменгі балық зертханасының аға ғылыми қызметкері
  • 1993—2007 жылдар — ТИГ ДВО РАН Камчатка филиалы директорының ғылыми жұмыстар жөніндегі орынбасары
  • 2000 жылдан бастап — ТИГ ДВО РАН Камчатка филиалының гидробиология зертханасының меңгерушісі
  • 2003—2009 жылдан — Витус Беринг атындағы Камчатка мемлекеттік университетінің биология және химия кафедрасының доценті.[1]
  • 2007 жылдан бастап — Ресей ғылым академиясының Қиыр Шығыстық филиалының ТИГ-дің Камчатка филиалының директоры (2007—2009 жылдар Директордың міндетін атқарушы)[2]
  • 2016 жылдан — Орыс географиялық қоғамының Камчатка аймақтық бөлімшесінің төрағасы
  • 2017 жылдан бастап — Ресей ғылым академиясының Қиыр Шығыстық филиалының Тынық мұхиты География институты Ғылыми Кеңесінің мүшесі
  • 2020 жылдан бастап — Камчатка мемлекеттік техникалық университетінде докторлық және кандидаттық диссертацияларды қорғау үшін биология ғылымдарының диссертациялық кеңесінің мүшесі болды.
  • 2021 жылдан — ТИГ ДВО РАН Камчатка филиалының бас ғылыми қызметкері

2010 жылдан бастап Камчатка мемлекеттік техникалық университетінің биология ғылымдары бойынша докторлық және кандидаттық диссертацияларды қорғау жөніндегі диссертациялық кеңесінің мүшесі.

«Вестник КамчатГТУ», «Ихтиология мәселелері», «ВНИРО еңбектері», «Камчатка географиясының мәселелері», «Камчатка мен Солтүстік-Батыс Тынық мұхитының су биологиялық ресурстарын зерттеу» ғылыми журналдарының редакциялық алқасының мүшесі.

2019 жылы оған И.Н. Ульянов атындағы мемлекеттік педагогикалық университетінің құрметті Ульянов профессоры атағы берілді. 2021 жылы Камчатка өлкесінің «Камчатка өлкесіндегі ерен еңбегі үшін» құрмет белгісімен марапатталды. 2024 жылы «Камчатка өлкесінің құрметті экологы» белгісімен марапатталды.

Ғылыми қызметі және ғылымға қосқан үлесі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ғылыми қызығушылықтары: Солтүстік Тынық мұхитының ихтиофаунасының құрамы, ихтиоцендердің функционалдық құрылымы, балық биологиясы.

Охот және Беринг теңіздерінде, Камчатканың Тынық мұхит суларында және Солтүстік Куриль аралдарында ғылыми іздестіру және балық аулау кемелерінде жүргізілген көптеген теңіз экспедицияларының қатысушысы. Ғылыми қызығушылықтары Солтүстік Тынық мұхитының ихтиофаунасының құрамы, ихтиоцендердің функционалдық құрылымы және балық биологиясы болып табылады. Камчатка аймағындағы әртүрлі бағдарламалар мен жобалардың экологиялық сараптамасына бірнеше рет қатысты.

Ғылыми және ғылыми-көпшілік еңбектер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Балық биологиясының әртүрлі мәселелеріне, Камчатка суларының биологиялық ресурстарын қорғау мен тиімді пайдалануға арналған 300-ден астам ғылыми жарияланымның авторы және бірлескен авторы. Оның редакциясымен 2006 жылы Камчатканың Қызыл кітабының «Животные» бірінші томы жарық көрді.

Сонымен қатар, А.М. Токранов биологиялық білімді насихаттауға белсене араласады. Журналдарда, газеттерде 400-ге жуық ғылыми-көпшілік басылымдарды басып шығарды және ғылыми-көпшілік кітаптарды шығарды: «О «бесчешуйном звере» және Камчатка суларының басқа тұрғындары» (Петропавл-Камчатский, 2004) және «Названы их именами» (Петропавл-Камчатский, 2004).

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Токранов Алексей Михайлович, д.б.н.  (орыс.). Камчатский филиал ФГБУН Тихоокеанского института географии ДВО РАН. Тексерілді, 23 қараша 2024.
  2. Токранов Алексей Михайлович  (орыс.). Русское географическое общество. Тексерілді, 23 қараша 2024.

Сыртқы сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]