Ағылшын әліпбиі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
«Английский алфавит» бетінен аударылып түзілді
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
'''А[[Ағылшын тілі|ғылшын тілі]] әліпбиі '''[[Латын әліпбиі|латын әліпбиіне]] негізделген және 26 әріптен тұрады.
'''[[Ағылшын тілі]] әліпбиі '''[[Латын әліпбиі|латын әліпбиіне]] негізделген және 26 әріптен тұрады.


6 әрпі [[Дауыстылар|дауысты дыбыст]]<nowiki/>ы білдіреді (монофтонгтар және [[дифтонг]]<nowiki/>тар, дербес немесе құрамында диграфтармен): "A", "E", "I", "O", "U", "Y".
6 әрпі [[Дауыстылар|дауысты дыбыст]]<nowiki/>ы білдіреді (монофтонгтар және [[дифтонг]]<nowiki/>тар, дербес немесе құрамында диграфтармен): "A", "E", "I", "O", "U", "Y".
5-жол: 5-жол:
21 әрпі [[дауыссыз дыбыстар]]<nowiki/>ды білдіреді: "B", "C", "D", "F", "G", "H", "J", "K", "L", "M", "N", "P", "Q", "R", "S", "T", "V", "W", "X", "Y", "Z".
21 әрпі [[дауыссыз дыбыстар]]<nowiki/>ды білдіреді: "B", "C", "D", "F", "G", "H", "J", "K", "L", "M", "N", "P", "Q", "R", "S", "T", "V", "W", "X", "Y", "Z".


 "Y" әрпі дауыссыз дыбысты білдіреді, сондай-ақ [[Дауыстылар|дауысты дыбыс]] ретінде қолданылады.
"Y" әрпі дауыссыз дыбысты білдіреді, сондай-ақ [[Дауыстылар|дауысты дыбыс]] ретінде қолданылады.


 "W" әрпі дербес дауыссыз дыбысты білдіреді, бірақ ол диграфтардың құрамында [[Дауыстылар|дауысты дыбыст]]<nowiki/>ы береді.{{Нет АИ|20|07|2017}} Британдық айтылуда ({{Lang-en|received pronunciation}}) "R" әрпінеде осы заңдылық қолданылады .
"W" әрпі дербес дауыссыз дыбысты білдіреді, бірақ ол диграфтардың құрамында [[Дауыстылар|дауысты дыбыст]]<nowiki/>ы береді.{{Нет АИ|20|07|2017}} Британдық айтылуда ({{Lang-en|received pronunciation}}) "R" әрпінеде осы заңдылық қолданылады .


== Қазіргі ағылшын әліпбиі әріптері ==
== Қазіргі ағылшын әліпбиі әріптері ==
126-жол: 126-жол:
| [ɑː, ar]
| [ɑː, ar]
| а, ар
| а, ар
|солтүстік америка айтылуында
|Солтүстік Америка айтылуында
|-
|-
| 19
| 19
176-жол: 176-жол:
| [zɛd, ziː]
| [zɛd, ziː]
| зед, зи
| зед, зи
|zee—'' америкалық нұсқада''
|zee—''америкалық нұсқада''
|}
|}


189-жол: 189-жол:
== Диакритикалық таңбалар ==
== Диакритикалық таңбалар ==
Диакритикалық таңбалар негізінен кірме сөздерге қолданылады. Осындай сөздер ағылшын тіліне сіңіп кете салысымен, олар диакритикалық таңбаларды жоғалтады. Мысалы, француз сөзінен алынған hôtel кірме сөзі, кейіннен диакритикалық таңбалардан мүлдем арылды. Бейресми ағылшын тілінде диакритика пернетақтада таңбалардың болмауы әсерінен көп қолданылмайды, ал кәсіби копирайтерлер және әріп терушілер оны қолдануды жөн көреді. 
Диакритикалық таңбалар негізінен кірме сөздерге қолданылады. Осындай сөздер ағылшын тіліне сіңіп кете салысымен, олар диакритикалық таңбаларды жоғалтады. Мысалы, француз сөзінен алынған hôtel кірме сөзі, кейіннен диакритикалық таңбалардан мүлдем арылды. Бейресми ағылшын тілінде диакритика пернетақтада таңбалардың болмауы әсерінен көп қолданылмайды, ал кәсіби копирайтерлер және әріп терушілер оны қолдануды жөн көреді. 




== Тарихы ==
== Тарихы ==
Ағылшын тілінде жазбалар шамамен б.з  V ғасырынан бастап пайда болған,  {{Нет АИ|11|12|2012}}жазу үшін англо-саксондық [[Руналық жазу|рун]]<nowiki/>алар қолданылған. Рундардың латын әрпіне ауыстырылуы VII ғасырдан христиандық миссионерлердің келуімен басталды
Ағылшын тілінде жазбалар шамамен б.з  V ғасырынан бастап пайда болған,  {{Нет АИ|11|12|2012}}жазу үшін англо-саксондық [[Руналық жазу|рун]]<nowiki/>алар қолданылған. Рундардың латын әрпіне ауыстырылуы VII ғасырдан христиандық миссионерлердің келуімен басталды




== Әріптерінің жиілігі ==
== Әріптерінің жиілігі ==
259-жол: 255-жол:
|}
|}


== Ескертпелер ==
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{примечания}}

[[Санат:Ағылшын тілі]]
[[Санат:Ағылшын тілі]]

15:12, 2017 ж. желтоқсанның 5 кезіндегі нұсқа

Ағылшын тілі әліпбиі латын әліпбиіне негізделген және 26 әріптен тұрады.

6 әрпі дауысты дыбысты білдіреді (монофтонгтар және дифтонгтар, дербес немесе құрамында диграфтармен): "A", "E", "I", "O", "U", "Y".

21 әрпі дауыссыз дыбыстарды білдіреді: "B", "C", "D", "F", "G", "H", "J", "K", "L", "M", "N", "P", "Q", "R", "S", "T", "V", "W", "X", "Y", "Z".

"Y" әрпі дауыссыз дыбысты білдіреді, сондай-ақ дауысты дыбыс ретінде қолданылады.

"W" әрпі дербес дауыссыз дыбысты білдіреді, бірақ ол диграфтардың құрамында дауысты дыбысты береді.Үлгі:Нет АИ Британдық айтылуда (ағылш. received pronunciation) "R" әрпінеде осы заңдылық қолданылады .

Қазіргі ағылшын әліпбиі әріптері

Әріп Аталуы Әріптердің атауларының айтылуы (ХФӘ) Әріптердің атауларының қазақша жазбасы Ескертпелер
1 A a a [eɪ] эй
2 B b bee [biː] би
3 C c cee [siː] си
4 D d dee [diː] ди
5 E e e [iː] и
6 F f ef [ef] эф
7 G g gee [dʒiː] джи
8 H h aitch [eɪtʃ] эйч
9 I i i [aɪ] ай
10 J j jay [dʒeɪ] джей
11 K k kay [keɪ] кей
12 L l el [el] эл
13 M m em [em] эм
14 N n en [ɛn] эн
15 O o o [əʊ] оу
16 P p pee [piː] пи
17 Q q cue [kjuː] кью
18 R r ar [ɑː, ar] а, ар Солтүстік Америка айтылуында
19 S s ess [es] эс
20 T t tee [tiː] ти
21 U u u [juː] ю
22 V v vee [viː] ви
23 W w double-u ['dʌbljuː] дабл-ю
24 X x ex [eks] экс
25 Y y wy [waɪ] уай
26 Z z zed, zee [zɛd, ziː] зед, зи zee—америкалық нұсқада

Диграфтар

Ағылшын тілінде төмендегі диграфтар қолданылады:

  1. sh = [ʃ], "shine" [ʃaɪn];
  2. zh = [ʒ], "Zhukov" [ˈʒukov] (тек практикалық транскрипцияларда);
  3. ch = [tʃ], "China" [ˈtʃaɪnə]; = [k] грек тілінен шыққан сөздерде, "echo" [ˈekəʊ], сондай-ақ басқа тілдерден алынған кірме сөздерде: иврита, "Michael" [ˈmaɪkəl]; неміс, "Mach" [mak]; және т. б.;
  4. kh = [x], "Kharkov" [ˈxarkov] (тек практикалық транскрипцияларда);
  5. th = [ð] не [θ], "the" [ðiː, ðə], "think" [θɪŋk].

Диакритикалық таңбалар

Диакритикалық таңбалар негізінен кірме сөздерге қолданылады. Осындай сөздер ағылшын тіліне сіңіп кете салысымен, олар диакритикалық таңбаларды жоғалтады. Мысалы, француз сөзінен алынған hôtel кірме сөзі, кейіннен диакритикалық таңбалардан мүлдем арылды. Бейресми ағылшын тілінде диакритика пернетақтада таңбалардың болмауы әсерінен көп қолданылмайды, ал кәсіби копирайтерлер және әріп терушілер оны қолдануды жөн көреді. 

Тарихы

Ағылшын тілінде жазбалар шамамен б.з  V ғасырынан бастап пайда болған,  Үлгі:Нет АИжазу үшін англо-саксондық руналар қолданылған. Рундардың латын әрпіне ауыстырылуы VII ғасырдан христиандық миссионерлердің келуімен басталды

Әріптерінің жиілігі

Ағылшын тілінде ең жиі кездесетін әріп "E", ең сирек кездесетін — "Z".

Төменде кездесетін әріптер жиілігі берілген.

Әрпі E T A O I N S H R D L C U M W F G Y P B V K X J Q Z
Жиілігі, % 12,7 9,06 8,17 7,51 6,97 6,75 6,33 6,09 5,99 4,25 4,03 2,78 2,76 2,41 2,36 2,23 2,02 1,97 1,93 1,49 0,98 0,77 0,15 0,15 0,1 0,05

Дереккөздер