Қырым хандығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Automated import of articles
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
[[File:1600 rus.gif|thumb| alt=A.| ''[[Қырым Хандығы]]''.]]
'''Қырым Хандығы'''– Алтын Орда ыдырағаннан кейін Қырым түбегінде құрылған мемлекет (1430 – 1783). 1443 ж. тәуелсіз Қ. х-ның негізін Меңлі Гирей хан (1428 – 1515) қалаған. 1475 ж. хандық Түркияға тәуелді болды. 1783 ж. Ресей империясының құрамына кірді. [[Санат:Қ]]
'''Қырым Хандығы'''-[[Алтын Орда]] ыдырағаннан кейін [[Қырым түбегі]]нде құрылған мемлекет (1430 — 1783). 13 ғ-дың аяғында Қырым түбегінде Алтын Ордаға тәуелді ерекше аймақ құрылды. Оның орт. — [[Солхат қаласы]] болды. Алтын Орда билеушілерінің өзара күрес-тартыстарынан кейін [[Меңлі Гирей хан]] (1428 — 1515) 1443 ж. тәуелсіз ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫның негізін қалады. Оған Қырым түбегінен басқа [[Днепр]]дің төменгі бөлігі да кірді. Ол хандықтың астанасын [[Бахшасарай]]ға көшірді. 1475 ж. Қырымға түрік әскерлері басып кіріп, хандық Түркияға тәуелді болды. ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ Ресей, Украина жерлеріне бірнеше жорықтар жасады. Қырым әскерлерінің орыс жеріне жорықтары әсіресе Ливон соғысы (1558 — 83) кезінде жиіледі. 16 — 17 ғ-ларда Ресей өкіметі оңт. шекарасын Қырым татарларынан қорғау үшін шекара бекініс шептерін құрды. Орыстардың 1687 — 89 ж. Қырымға жасаған жорықтары нәтижесіз аяқталды. 18 ғ-дағы орыс-түрік соғысында [[Ресей]] жеңіске жетіп, ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ әлсірей бастады. 1774 ж. Күшік-[[Қайнарджа бітімі]] бойынша ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ [[Түркия]]ның қол астынан шығып, Ресейдің қарамағындағы тәуелсіз ел болып танылды. 1783 ж. ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ Ресей империясының құрамына кірді.
<ref name="source1">[[Қазақстан Энциклопедиясы]] </ref><br>



== Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:Тарих]]

04:41, 2011 ж. маусымның 26 кезіндегі нұсқа

A.
Қырым Хандығы.

Қырым Хандығы-Алтын Орда ыдырағаннан кейін Қырым түбегінде құрылған мемлекет (1430 — 1783). 13 ғ-дың аяғында Қырым түбегінде Алтын Ордаға тәуелді ерекше аймақ құрылды. Оның орт. — Солхат қаласы болды. Алтын Орда билеушілерінің өзара күрес-тартыстарынан кейін Меңлі Гирей хан (1428 — 1515) 1443 ж. тәуелсіз ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫның негізін қалады. Оған Қырым түбегінен басқа Днепрдің төменгі бөлігі да кірді. Ол хандықтың астанасын Бахшасарайға көшірді. 1475 ж. Қырымға түрік әскерлері басып кіріп, хандық Түркияға тәуелді болды. ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ Ресей, Украина жерлеріне бірнеше жорықтар жасады. Қырым әскерлерінің орыс жеріне жорықтары әсіресе Ливон соғысы (1558 — 83) кезінде жиіледі. 16 — 17 ғ-ларда Ресей өкіметі оңт. шекарасын Қырым татарларынан қорғау үшін шекара бекініс шептерін құрды. Орыстардың 1687 — 89 ж. Қырымға жасаған жорықтары нәтижесіз аяқталды. 18 ғ-дағы орыс-түрік соғысында Ресей жеңіске жетіп, ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ әлсірей бастады. 1774 ж. Күшік-Қайнарджа бітімі бойынша ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ Түркияның қол астынан шығып, Ресейдің қарамағындағы тәуелсіз ел болып танылды. 1783 ж. ҚЫРЫМ ХАНДЫҒЫ Ресей империясының құрамына кірді. [1]


Пайдаланған әдебиет

  1. Қазақстан Энциклопедиясы