Атланта

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Атланта (англ. Atlanta) — АҚШ-тағы ірі қала, Джорджия штатының үлкен қаласы және астанасы, Фултон округінің административті орталығы[1] , (бірақ қаланың кейбір бөліктері штаттың өзге округтарында орналасқан).

Халық саны (2013 жылғы кезең бойынша) — қала бойынша 447 841 адам (АҚШ-тағы 34-нәтиже), Атланта агломерациясы бойынша — 5 522 942 человек (9-нәтиже АҚШ-та). Бұл 2007 жылдың 1 маусымындағы санақ нәтижесі. 

География[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Чаттахучи өзеніне қала жақын. Қала ауданы 343 км², агломерация ауқымы — 21 694 км².

Климат[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Атлантада ылғалды субтропикалық климат. Жаз өте ыстық, қысы жылы, жаңбырлы, кейбір кезеңдерде суық. Температура және ылғал бойынша жер Сочи климатын қайталайды. Шілдеде орташа максимум 32 °C және одан жоғары, орташа минимум 21 °C. Кейде 38 °C-тан асып кетеді. 1980 жыл ең ыстық 40 градус тіркелді. Қаңтар — ең суық ай, температура 1 °C пен 11 °C арасында тербеледі. 

Ылғалдың орташа деңгейі - 1261 мм.

Архитектура[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қала орталығы

Атлантада аспанмен таласқан көптеген ғимараттар бар және басым көпшілігі модерн және постмодерн стилінде салынған. Атлантадағы ең биік ғимарат — Бэнк оф Америка Плаза — 312 м. Бұл 1992 жылдан бері Оңтүстік АҚШ-тағы ең үлкен ғимарат. АҚШ бойынша 11-орында (егер Нью-Йорк пен Чикагодағы ғимараттарды есептемесек Америкадағы ең үлкен ғимарат); Әлем бойынша - 77-көрсеткіш.

Басқару[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қаланы мэр және 15 депутаттан тұратын қалалық кеңес басқарады. Мэр қалалық кеңес шешімініе қарсы шығып, вето қоя алады. Өз кезегінде қалалық кеңес те бұл ветоның кұшін жоя алады. Ол үшін қалалық кеңес бірауыздан бір жақта немесе көпшілігі бір ұстанымды ұстау керек. Атланта мэрі — Касим Рид. 1973 жылдан бері Атлантада афроамерикалықтар көп. Содан бері барлық мэрлер қара нәсілді.

Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1850 жылдан бергі халық саны
Жыл Халқы
1850 2 572
1860 9 554 271.5%
1870 21 789 128.1%
1880 37 409 71.7%
1890 65 533 75.2%
1900 89 872 37.1%
1910 154 839 72.3%
1920 200 616 29.6%
1930 270 366 34.8%
1940 302 288 11.8%
1950 331 314 9.6%
1960 487455 47.1%
1970 496 973 2.0%
1980 425 022 —14.5%
1990 394 017 —7.3%
2000 416 474 5.7%
2010 420 003 0.8%
2013 447 841 6.6%
Нәсілдер 2010 1990 1970 1940
Ақтар 38.4% 31.0% 48.4% 65.4%
—Испан еместер 36.3% 30.3% 47.3% н/о
Афроамерикандықтар 54.0% 67.1% 51.3% 34.6%
Латиноамерикалықтар (кез келген ұлты) 5.2% 1.9% 1.5% н/о
Азиаттар 3.1% 0.9% 0.1%

Атланта агломерациясына 140 қала кіреді, олар Джорджияның 28 округында орналасқан. Бұл Құрама штаттардағы ең тез өсіп келе жатқан агломерация.

Атланта АҚШ-тағы ірі қалаларың ішінде біржынысты неке саны бойынша 3-орын алады (Сан-Франциско мен Сиэтлдан кейін).

130 мыңнан астам адам қалада жоғары технологиялар саласында жұмыс жасайды. Атланта тұрғындарының жартысынан астамы бакалавр және одан да жоғары дәрежелерге ие.

Атланта тұрғындарының орта жасы - 33,8 жас. Атлантаға көбіне Нью-Йорктан және Нью-Джерсиден келушілер көп.[2]

Дін[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Glenmary Research Center-тің 2000 жылғы зерттеуі бойынша, агломерацияның көпшілігі протестанттар (75 %), католиктер (15 %) және иудейлер (5 %). Атланта көптеген діндердің тарихи отаны болып саналады. 

Экономика[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Атлантада көптеген компаниялардың орталық офисі орналасқан, соның ішінде Fortune 500 тізіміне кіретіндер де бар: The Coca-Cola Company, UPS, Home Depot, Delta Air Lines, AT&T Mobility, Newell Rubbermaid және Georgia-Pacific. Бірнеше ақпарат тарататын компаниялар да бар: CNN, TBS және Cox. Атлантаның Метрополитендік ареалында Fortune 1000 тізіміндегі компаниялардың 75 пайызы әртүрлі іс-шаралар өткізеді.

1886 жылы Атлантада Coca-Cola сусыны ойлап табылған.[2]

Білім беру[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Атлантада 30-дан аастам жоғары оқу орындары бар. Беделділері: Джорджия технологиялық институты, Джорджия қалалық университеті және  Джорджия университеті.

Спорт[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тернер-Филд. Атлантаның басты бейсбол алаңы.
  • Қалада «Атланта Трэшерз» атты хоккей клубы бар. 2006-07 маусымда бұл клуб өз дивизионында чемпион болды. Қалған жылдары НХЛ турнирінің плей-офф кезеңіне шыққан емес. 
  • «Атланта Хокс» (англ. Atlanta Hawks, «Атланталық қаршығалар») — кәсіпқой баскетбол клубы ел чемпионатының тұрақты қатысушысы.
  • «Атланта Брэйвз» (Radio RussianTown  (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 тамыз 2011. Тексерілді, 7 мая 2009., «Атлантские Батылдар») — кәсіпқой бейсбол клубы, бейсбол лигасына қатысады (МЛБ). 
  • «Атланта Фэлконс» (англ. Atlanta Falcons, «Атланталық сұңқарлар») — кәсіпқой американдық футбол клубы.
  • «Атланта Юнайтед» (англ. Atlanta United FC) — профессионалды футбол клубы. 
  • «Атланта Силвербэкс» (Энциклопедия крупнейших городов Америки.) — профессионалды футбол клуб. 

Ойын-сауық орталықтар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Атлантаның жерасты қаласы
  • «Кока-Кола әлемі» атты музей
  • Олимпиадалық парк
  • Атланта Ботаникалық саябағы
  • CNN штаб-квартирасы
  • Atlante History Center музейі
  • Автотрек Road Arlanta
  • Океанариум Georgia Aquarium
  • Театр Fox
  • Пидмонт-парк
  • Атланта хайуанаттар бағы
  • Стоун-Маунтин паркі
  • Мартин Лютера Кинг музейі

Бауырлас қалалар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

SCI (англ.)русск. таратқан ақпаратқа жүйенсек Атланта 19 қаламен тығыз қарым-қатынаста:[3].

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Атланта // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  2. a b Энциклопедия крупнейших городов Америки.
  3. Atlanta Hartsfield Earns 'World's Busiest' Title Once Again  (ағыл.). www.aero-news.net. Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 тамыз 2011. Тексерілді, 7 мая 2009.
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Atlanta