Ақжұпар
| Ақжұпар | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Jasminum sambac 'Grand Duke of Tuscany'
| ||||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Үлгілік түрі | ||||||||||||||||
| Jasminum officinale L. | ||||||||||||||||
| түрлері | ||||||||||||||||
|
200 түрі белгілі |
Жасми́н (лат. Jasminum, от (парсы: یاس — ясемин) зәйтүндер тұқымдасына жататын көп жылдық өсімдіктер туысы. Ақжұпардың үй жағдайында өсірілетін және бақшада өсетін түрі болады. Оның негізгі отаны – Араб жәнеҮндістан елдері. Ол шырмалып өсетін мәңгіжасыл бұтақты өсімдік. Гүлдері жай және гүлпарлы, ақ, сары, күлгін түсті болады. Бір сабақ басына 4-5 дана гүлден жинақталған. Жақсы күтім жасалса ұзақ тіпті жыл бойы гүлдей береді. Жапырақтары жұмыртқа пішіндес, ұсақ, ашық жасыл түсті болады. Үй жағдайында оның көбінесе көпгүлді jasminum polyanthum және jasminum sambac деген түрлері өсіріледі. Гүлдерінің хош иісі басым болып келеді. Бір тал гүлінің өзі бүкіл бөлмені хош иіске бөлейді. Сонымен қатар, гүлдерін шайға қосып дәмдеуіш ретінде пайдаланады. Ақжұпар балконды гүлдендіруде, қысқы бақ жасауда кең қолданыста. Оны шөмеле тәрізді етіп немесе сабақтарын тіреуішке байлап баспалдақ сияқты өсіруге болады. Шығыс медицинасында ақжұпарды емдік мақсатта қолданады. Оның тамырынан жасалған арнайы қайнатпаларды дәрігерлер операция алдында қабылдауға кеңес береді.
Жарығы:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жарық жерде өсіру керек. Күннің тіке түскен сәулесінен алшақ орналастырған дұрыс.
Жылуы:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жылы да, салқын да бөлмеде өсе береді. Ол үшін қыс кезінде ауа температурасы 12-15 °C деңгейінде болуы керек.
Суғарылуы:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жазда молынан, қыс кезінде сирек суғарылады.
Ылғалдылығы:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Үнемі су бүркіп тұрған дұрыс.
Қоректендірілуі:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Гүлдейтін өсімдіктерге арналған минералды тыңайтқышпен қоректендіріледі.
Аурулары:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ылғалдылық жетіспеген жағдайда, өсімдік өрмекшісі қаптап кетеді.
Көбейтілуі:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қалемшесі және жанама өскіндері арқылы көбейтіледі. Қалемшелерін құм, торф араласқан топырақта тамырландыру керек. Бұтағын жерге иіп, түйреуішпен қадап тамырландырады.
Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Гүлстан, өсімдіктер туралы сайт Мұрағатталған 20 ақпанның 2012 жылы.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
"Гүлстан" республикалық ғылыми-танмыдық, көпшілік журнал, 2010 жыл ISSN 2078-6727