Барқан

Барқан (түркі сөзі) — шағын шөлді аймақта желдің әсерінен пайда болатын құм төбе. Мұндай төбелер жарты ай немесе орақ пішіндес болып келеді. Оның биіктігі бірнеше метр болады. Барханда өсімдік өспейді, сондықтан да жел әрекетіне бейім.

Сахарадағы шағыл

Шағыл, Барқан — құмды шөл және шөлейт жерлерде жел әрекетінен пайда болатын ысырынды құм төбелері, жер бедерінің пішіні. Құмтөбелер жарты ай немесе орақ пішіндес болады. Жел жақ беткейі созылыңқы әрі түйетайлы (5 — 14), ық жақ беткейі қысқа, тікше (30 — 33), келеді. Айшыққа тірелген жел оны айналып өтеді де, екі шетін мүйіз сияқтандырып ілгері созып отырады. Желдің режиміне, бағыты мен күшіне байланысты биіктігі 150 м-ге дейін Шағылды қырқалар, Шағылды тізбектер, Шағылды пирамидалар, тағы басқа пайда болады. Шағыл жылына бірнеше метрден бірнеше жүздеген метрге жылжып отырады. Онда өсімдік өспейді. Шағыл Орталығы Азия мен Қазақстанның барлық құмды шөлдерінде( Қарақұм, Қызылқұм, тағы басқа) таралған.

Пайдаланылған әдебиеттер

• Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.

Сілтемелер

• Сахара
• Шөл
• Африка

Сілтеме

• Поющий_бархан
• "Алтын Емел" мемлекеттік халықтық табиғи саяжайының ресми сайты Мұрағатталған 5 қарашаның 2008 жылы.
• бархан Мұрағатталған 24 қазанның 2007 жылы.
• Поющие барханы — 100 великих загадок природы
• Фотогалерея ГНПП «Алтын-Эмель» Мұрағатталған 7 мамырдың 2016 жылы.