Валюта блоктары

Валюта блоктары — валюта үстемдігін орнату және басқа мемлекеттерге бірыңғай валюта саясатын жүргізу мақсатымен бірнеше елдердің топтасқан одағы. Валюта блоктарына, негізінен, мынандай сипаттар тән: 1) топқа біріккен елдер валютасының курсы топ басындағы елдің валютасына тіркеледі; 2) блок құрамындағы елдер халықаралық есеп айырысу операцияларын топ басындағы ел валютасымен жасайды; 3) олардың валюта резервтері одаққа жетекші елде сақталады. Валюта блоктары дүниежүзілік экономикалық дағдарыс (1929 — 33) кезінде, дамыған елдер арасындағы валюта бәсекесінің шиеленісе түсуі барысында туып, оның негізгі түрлері (фунт стерлинг, доллар, алтын блоктары) қалыптасты. Ұлыбританияда 1931 ж. алтын стандарты жойылғаннан кейін, фунт стерлинг блогы пайда болып, оның құрамына Британияға қарасты 21 ел кірді. Блокқа қатысушылардың валюта резервтері Англияның банкісіне орналастырылып, өзара және басқа елдермен есеп айырысу, негізінен, фунт стерлинг арқылы жүргізілді. АҚШ-та алтын стандарты жойылғаннан кейін (1933) доллар блогы құрылды. Оған Латын Америкасы елдері мен Канада кірді. Бұл блоктың мүшелері АҚШ доллары мен өз валюталары арасында тиісті балама сақтауға міндеттенді.

Алтын стандартын қолданған елдер тобы (Бельгия, Франция, Швейцария, Нидерланд, одан кейін Италия, Польша, Чехословакия) 1933 жылғы маусымда Лондон халықаралық экономикалық конференциясында алтын блогын құрды. Бұл блок 1935 ж. ыдырап, 1936 ж. қазанда Францияда алтын стандартының алынып тасталуына байланысты өз жұмысын мүлдем тоқтатты. Валюта блоктарының негізінде валюта аймақтары құрылды.