Жармахан Айтбайұлы Тұяқбай

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Jump to navigation Jump to search
Жармахан Айтбайұлы Тұяқбай

Жармахан Айтбайұлы Тұяқбай (22 қараша 1947 жыл Түркістан облысы Қазығұрт ауданы Энгельс атындағы кеңшары) - Қазақстан мемлекет қайраткері, Заң ғылымдарының кандидаты (1996).

Өмірбаяны[өңдеу]

Шанышқылы руынан шыққан.[1]

  • С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген (1971), заңгер.
  • Заң ғылымдарының кандидаты (1996). Кандидаттық диссертациясының тақырыбы: «Қазақстан Республикасының прокуратурасы мемлекеттік-құқықтық реформа кезеңінде».
  • 1963-1966 жылдары - Шымкент облысы Ленин ауданының Энгельс атындағы кеңшарында жұмыс істеген.
  • 1971 жылдан - Шымкент облысының Арыс қалалық прокурорының көмекшісі.
  • 1972 жылдан - Шымкент облысының соттарда қылмыстық істердің қаралуын бақылау жөніндегі прокурорының көмекшісі.
  • 1975 жылдан - Шымкент облыстық прокуратурасының тергеу бөлімінің бастығы.
  • 1978 жылдан - Қазақстан Компартиясы Шымкент облыстық комитетінің әкімшілік және сауда-қаржы органдары бөлімінің нұсқаушысы.
  • 1980 жылдан - Қазақстан Компартиясы Шымкент облыстық комитетінің бірінші хатшысының көмекшісі, әкімшілік органдары бөлімінің меңгерушісі.
  • 1982 жылдан - ҚазКСР прокурорының орынбасары.
  • 1987-1990 жылдар аралығында - Маңғышлақ, Гурьев облыстарының прокуроры.
  • ҚазКСР Жоғарғы Кеңесінің Гурьев облысының №70 Индер сайлау округінен сайланған халық депутаты (1990-1994) Заңнама, заңдылық және құқық тәртібі мәселелері жөніндегі комитет төрағасының орынбасары.
  • 1990 жылдан - ҚазКСР бас прокуроры (1991 жылдың желтоқсанынан - Қазақстан Республикасының).
  • 1995 жылдан - ҚР Мемлекеттік тергеу комитетінің төрағасы.
  • 1997 жылдан - Бас прокурордың орынбасары - ҚР Бас әскери прокуроры.
  • 1999 жылдан ҚР Парламенті Мәжілісінің 2-ші шақырылымының депутаты (Түркістан облысының №57 Сарыағаш сайлау округінен). ҚР Парламенті Мәжілісінің төрағасы.
  • 2004 жылдан - саяси оппозицияда.
  • 2005 жылдың наурызынан «Әділетті Қазақстан үшін» Демократиялық күштер блогы» Республикалық қоғамдық бірлестігінің төрағасы.
  • 2005 жылы желтоқсанда өткізілген сайлауларда осы қозғалыстың атынан ҚР Президенттігіне кандидат болған.
  • 2006 жылдан бері - Жалпы ұлттық социал-демократиялық партиясының (ЖСДП) төрағасы. ҚР Қауіпсіздік кеңесінің мүшесі (2000-2004).

Ғылыми еңбектері[өңдеу]

  • «Қазақстан прокуратурасының мемлекеттік-құқықтық реформа кезеңіндегі дамуы» (1997)
  • «Қылмыстық әділет саласындағы ҚР мемлекеттік саясатының құқықтық негіздері» (2004) атты кітаптардың және 30 ғылыми жарияланымның авторы.

Марапаттары[өңдеу]

  • II дәрежелі «Барыс» ордені
  • КСРО және ҚР көптеген медальдарымен марапатталған.
  • КСРО прокуратурасының Құрметті қызметкері.
  • Әділет генерал-полковник. 1-ші сыныпты мемлекеттік әділет кеңесшісі.

Отбасы[өңдеу]

  • Әкесі - Тұяқбаев Айтбай (1902-1978), ұжымшаршы болған. Анасы - Тұяқбаева Тыным (1925-1994).
  • Үйленген. Жұбайы - Аптаева Бағила Нығметқызы (1949 жылы туған), математик. Қызы - Әзиза (1973 жылы туған); үлдары - Шыңғыс (1974 жылы туған); Әділжан (1977 жылы туған).[2]

Дереккөздер[өңдеу]

  1. ↑ Шанышқылы: Ұрпақтар сабақтастығы. Алматы. Тоғанай баспасы. 2012. 492 бет. ISBN 978-601-7007-86-7. Жауапты шығарушы Мырзахан Ахметов. Редакция алқасы: Тілеуқұл Өмірзақов, Әбдуәлі Данай және тб. 1,2 кітап.
  2. ↑ Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Жармахан_Айтбайұлы_Тұяқбай&oldid=2760586» бетінен алынған