Кенді алқап

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Кенді алқап — үлкенді-кішілі кен орындары шоғырланған өңір. Кенді алқаптағы кеннің жалпы қоры ондаған млрд. т болуы мүмкін. Қазақстан – кенге бай өлке. Оның аумағында бірнеше ірі кенді алқаптар бар: 1) Орталық Қазақстан кенді алқабы, оның алып жатқан ауданы 800 000 км². Мұнда көмір, темір, марганец, мыс, вольфрам, молибден, қорғасын, мырыш, т.б. пайдалы қазба кендері бар. Олардың жалпы саны 5500-дей. Бұлардың ішіндегі ірілері: Қарағанды (қоры 50 млрд. т), Екібастұз (қоры 10 млрд. т.) көмір кендері; Успен кенді белдеуі; 2) Кенді Алтай кенді алқабы, ұзындығы 500 км, ені 50 км ауданды алып жатыр. Онда мыс, қорғасын, мырыш, алтын, күміс, сирек кездесетін металдар, жанғыш тақтатас кендері бар; 3) Қостанай облысындағы Торғай қолаты, кенді алқапының ұзындығы 500 км, ені 80 км шамасы. Бұл алқапта жоғары сапалы темір, көмір, асбест, никель, боксит, титан, т.б. кендер бар; 4) Оңтүстік Қазақстандағы Қаратау кенді алқабында қорғасын, мырыш, ванадий кентастары мен фосфорит кенінің мол қоры бар; 5) Маңғыстау түбегі кенді алқабынан мұнай мен газ өндіріледі; 6) Солтүстік Қазақстан, Ақмола, Шығыс Қазақстан кенді алқаптарында алтын және сирек металдар өндірілетін кендер бар; қ. Алтай металлогения аймағы, Кенді Алтай.[1]

Дереккөздер:[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том