Китаб-И Тауарих-И Падиша Хан-И

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

«Китаб-И Тауарих-И Падиша-Хан-И» – Сейфи Челебидің 1582 жылы түрік тілінде жазған шығармасы. Аздап араб және парсы сөздері кездескенімен, кітаптың тілі мәнерлі, қарапайым әрі түсінікті. «К.-и т.-и п.-х.-и» қытай билеушілері туралы, қалмақ билеушісі және Тибет туралы, Қашқар, Тур билеушілері және қазақтар туралы, Кашмир билеушілері және Дербаз туралы, Үндістан билеушісі Жалал әд-Дин және оның ата-бабасы туралы, Мауераннахр билеушілері туралы, Үндістанның Жалал әд-Диннен басқа билеушілері мен әкімдері туралы, Байандыр мен қызылбастан шыққан Аджам билеушілері туралы деген 9 тараудан тұрады. Еңбекте, негізінен, 16 ғасырда болған оқиғалар қамтылады және жоғарыда аталған елдердің саяси тарихы мен жеке аймақтардың география жағдайы баяндалады. Шығарманың кейбір тарауларында Шу мен Талас өңіріндегі қазақтардың, қырғыздардың, ауғандардың сауда-саттығы, саудаға салатын заттары, діни нанымдары мен әдет-ғұрыптары туралы айтылады. Қазақтар мен қырғыздар жөніндегі тарихи-этнография деректер Орта Азияның солтүстік-шығыс бөлігіндегі саяси оқиғалар, қазақ ханы Тәуекелдің қалмақтарға қарсы соғыстары жөніндегі мәліметтер ерекше назар аударарлық. «К.-и т.-и п.-х.-и-ді» алғаш рет француз шығыс зерттеушісі Шеферож және академик В.В. Бартольд өздерінің ғылым еңбектерінде пайдаланған. 1960 жылы аяғында шығарманың неміс тіліндегі аудармасы мен мәтіні Стамбұлда басылып шықты.

Шығармалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Султанов Т., Краткое описание сочинения Сейфи (XVІ в.),
«Изв. АН КазССР, Серия общественных наук», 1970, ғ1.

[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Тараз Энциклопедиясы