Кола түбегі
| Кола түбегі орыс. Кольский полуостров | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ауданы | ~100000 км² |
| Ең биік нүктесі | 1200 м |
| Орналасуы | |
| 68° с. е. 36° ш. б. / 68° с. е. 36° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 68° с. е. 36° ш. б. / 68° с. е. 36° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Түбекті шаятын акваториялар | Ақ теңіз, Баренц теңізі |
| Ел |  Ресей |
 Кола түбегі Ортаққорда | |
Кола түбегі — Ресейдің еуропалық бөлігінің солтүстік-батысындағы түбек.
Географиялық орны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Мурманск облысы жерінде. Түбекті айнала Баренц теңізі мен Ақ теңізі сулары шайып жатыр, ауданы 100 мың км²-дей.
Геологиялық құрылымы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тектоникалық тұрғыдан Балтық кристалдық қалқанының шығыс бөлігін қамтиды. Кембрийге дейінгі гнейс, гранит және тақтатастан түзілген.
Жер бедері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Жер беті біршама биіктігі Батыс бөлігі төбелі жазық (400 – 500 м). Ландшафтысында араларын ірі көлдер бөлген тау массивтері (Хибин, абсолютiк биіктігі 1191 м, Лобозеро тундрасы, 1120 м, Мончетундра, 1114 м, т.б.) көтеріліп тұрады. Орталық бөлігінде Кейва суайырық қырқасы өтеді. Шығысы белесті үстіртті.
Климаты, өсімдік жамылғысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Климаты Нордкап жылы ағысына байланысты жұмсақ. Өзендерінің суы мол, шоңғалдар жиі кездеседі. Солтүстігінде тундра, орталығы мен оңтүстігінде орманды тундра мен тайга ландшафтысы таралған. Апатит, никель, т.б. кен орындары бар. Ең ірі қаласы және порты – Мурманск[1].
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том