Күй — дастан
Күй — дастан — Хамит Ерғалиевтің 1970 жылы жазған поэмасы.
Бұл дастанды ақын өз досына, күй зерттеушісіне, академик сазгер Ахмет Жұбановқа арнаған (өз кезегінде ол Ерғалиевке арнап, «Хамаң толғау» күйін шығарады). Шығарманың поэтикалық негізгі өзегіне композитор өміріндегі елеулі қоғамдық және шығармашылық кезеңдер нысан болады.[1]
Поэма бесік жырынан басталып, кейін Ахмет Жубановтың балалық шағын, дирижерлік пен шығармашылық жолын, сондай-ақ сазгердің өнерге деген көзқарасын суреттейтін үш бөлімнен құралған.
Шығармадан үзінді:
Ақталды талай жылды ұзатқан серт:
Құрылтай құрметіне – ұзақ концерт!..
Енді еркін, сан дауыстан салиқалы
Күйлерді басқадан шерт, қазақтан шерт...
Мінеки, түпсіз терең залда тұнып,
Жайғасқан ауылдық пен алматылық...
Дирижер қарлығаштай қанат жайды,
Бір саты биігінде алға тұрып.
Одан соң баяу қозғап тыныш түнді,
Екі қол боз жорғадай жүріс құрды.
Одан соң теңіздегі сұрапылдай
Бұйра шаш бұрқан-талқан бір іс қылды.
Біресе дауылпаздай қорқынышты,
Қанатын теріс жайған қалпы күшті.
Біресе, ақ жағалы қара фрак
Қайтадан қарлығаштай қалқып ұшты.
Біресе қайдағы жыл, қайдағы айдан
Қаһарлы қанды қылыш, найза майдан...
Апыр-ау, ақ шыбығы қолындағы
О баста жаралған ба найзағайдан?!
Дирижер әлсін бәсең, әлсін қатты
Аяусыз қатал патша, хан сымбаты...
Таңылмай шыққан сонау тал бесіктен,
Екі қол оркестрді қалшылдатты!..
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||||||
