Лиана Цимблер
| Лиана Цимблер | |
| нем. Liane Zimbler | |
| Жалпы мағлұматтар | |
|---|---|
| Туған күні | |
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Жұмысы мен жетістіктері | |
| Білімі |
Вена қолданбалы өнер университеті |
Лиана Цимблер (туған кездегі есімі – Юлиана Фишер; нем. Liane Zimbler ; 31 мая 1892[1][2], Пршеров—11 қараша 1987, Лос-Анджелес, Калифорния[3]) — аустриялық сәулетші, сәулет мамандығы бойынша диплом алған Еуропадағы алғашқы әйелдердің бірі. Ол 1938 жылы АҚШ-қа қоныс аударғанға дейін Венада кәсіпкерлік қызметпен айналысып, интерьер дизайны бойынша маман болды[4][5].
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ол Вена өнер мектебінде оқыды, онда ол алдымен графика, содан кейін сәулет өнерін оқыды. Мектепте оқып жүргенде ол Эмилия Флоге салонында иллюстратор және дизайнер болып жұмыс істей бастады. 1916 жылы ол заңгер Отто Цимблерге тұрмысқа шықты, кейін олардың Ева есімді қызы дүниеге келді. Сол жылы ол Венадағы Bamberger жиһаз фабрикасына жұмысқа орналасты. Бірінші дүниежүзілік соғыс аяқталғанға дейін ол Розенберг дизайн студиясында сәулетші болды. 1920 жылдардың басында ол өңдеуге, қайта құруға және интерьерді безендіруге маманданған өз компаниясын құрды. 1928 жылы өзінің табысты бизнесінің нәтижесінде Цимблер Прагада серіктесі Анни Геррнхайзер басқаратын екінші студиясын аша алды[5]. Ол сондай-ақ Венада дәріс оқи бастады, жұмыс істейтін әйелдерді қолдау үшін әртүрлі ұйымдарға қатысты. Ол өзінің бір бөлмелі пәтерлерімен және қарқын алған студияларымен танымал болды[4]. Венадағы әйгілі жобалардың ішінде оның орындауында Зилбергастағы вилла, «Эфрусси» банкін қайта құру және бірнеше интерьерді безендіру жобалары бар. Ол сонымен қатар Аустрияның халықаралық тұрғын үй қоғамы кеңесінің төрағасы болды және тұрғын үйдің әлеуметтанулық және көркемдік аспектілері туралы дәрістер оқыды[6].
[5]1938 жылы ақпанда Цимблер Аустрияда азаматтық сәулетші лицензиясын алған алғашқы әйел болды. Көп ұзамай Отто Цимблердің ықпалды байланыстарының арқасында отбасы наурыз айындағы неміс аншлюсі кезінде Нидерланды мен Лондонға кете алды. Сол жылдың күзінде олар АҚШ-қа қоныс аудара алды. Философ Генрих Гомперцтің әйелі Ада Гомперцтің араласуымен Цимблер отбасы Лос-Анджелесте қоныстанды, онда сәулетші Анита Турдың кеңсесінде интерьер дизайнымен жұмыс істеді. Күйеуі жол апатынан қайтыс болғаннан кейін және Анита Турдың өзі қайтыс болғаннан кейін, 1941 жылы Цимблер компанияны өз жауапкершілігіне алып, тағы да дизайн жобаларына назар аударды.Ол сонымен қатар бірқатар жаңа ғимараттардың жобасын жасады және көрмелерге үнемі қатысып отырды[5]. Сәулет және дизайн мерзімді басылымдары үшін, соның ішінде «Los Angeles Times» сияқты газеттер үшін интерьер дизайны туралы жиі дәрістер оқыды және мақалалар жазды. 1958 жылы оған шәкірт ретінде қосылған қызы Ева оның серіктесі болады. 86 жасында ол инсульт алды, бірақ 90 жасқа дейін жұмысын жалғастырды. Лос-Анджелесте 1987 жылы қарашада 95 жасында қайтыс болды.
Цимблер американдық интерьер дизайны институтының және сәулет өнеріндегі әйелдер қауымдастығының мүшесі болды[6].
Жобалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Гнаденвальд үйі, 1934–1938.
- Тоха резиденциясы, Санта-Моника, Калифорния, 1941.
- Панцера резиденциясы, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1942.
- Босуэлла резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1944.
- Дальберг резиденциясы, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1945.
- Фостердің жатын бөлмесі мен ванна бөлмесі, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1950.
- Барбас резиденциясы, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1951.
- Доктор Дж.Броуди резиденциясы, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1952.
- Мур резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1955.
- Стюарт резиденциясы, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1955.
- Фельдманның ас үйі, Лос-Анджелес, Калифорния, 1956.
- Шварц резиденциясы, Камарилло, Калифорния, 1956–1957.
- Хьюбшер резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1959-1960.
- Эллиот Эванс компаниясының қабылдау залы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1960.
- Кандианидеса резиденциясы, Венчур, Калифорния, 1961.
- Сильвербергтің пәтері, Лос-Анджелес, Калифорния, 1962.
- Бараш резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1960-1965, 1975.
- Энгельман резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1965.
- Леви резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1965.
- Вассерманның Фойе резиденциясы, Лос-Анджелес, Калифорния, 1968.
- Қайта өңделген үй, Беверли-Хиллз, Калифорния, 1974.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Schmid M. Biografien bedeutender österreichischer Wissenschafterinnen. »Die Neugier treibt mich, Fragen zu stellen« (нем.) / Hrsg.: I. Korotin, N. Stupnicki — Böhlau Verlag, 2018. — ISBN 978-3-205-20238-7 — doi:10.7767/9783205205883
- ↑ Liane Zimbler // Frauen in Bewegung 1848–1938 (нем.) — Österreichische Nationalbibliothek, 2006.
- ↑ Gadzinski A. KALLIOPE Austria (нем.): Frauen in Gesellschaft, Kultur und Wissenschaft — Wien: Bundesministerium für Europa, Integration und Äußeres, 2015. — S. 69. — ISBN 978-3-9503655-5-9
- ↑ a b https://jwa.org/encyclopedia/article/austria-jewish-women-artists
- ↑ a b c d http://www.architektenlexikon.at/de/727.htm
- ↑ a b http://ead.lib.virginia.edu/vivaxtf/view?docId=vt/viblbv00124.xml
Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Zimbler at Architektenlexicon Мұрағатталған 3 марта 2016.
- Зачек, Патрисия: Frauen in Der Technik Von 1900 Bis 2000, Вена, ARGE Architektinnen und Ingenieurkonsulentinnen, 1999 ж.