Маңғыстау атом энергетикалық комбинаты
ЖШС «МАЭК» | |
Түрі |
Ұлттық компания |
---|---|
Құрылды |
1968 |
Бұрынғы атауы |
Маңғышлақ энергозауыты |
Орналасуы | |
Саласы |
электороэнергетика, жылу энергетикасы, қызмет көрсету |
Өнімі |
электрикалық және жылу энергиясы, техникалық және ауыз суы |
Қызметкерлер саны |
400 адамнан аса |
Басшы компания | |
Сайты |
www.maek.kz (орыс.) |
Маңғыстау атом энергетикалық комбинаты – «Қазатомөнеркәсіп» Ұлттық компаниясына қарайтын энергетикалық кәсіпорын. [1]
Кәсіпорынның негізгі міндеті – тұтынушыларды электр энергиясымен, отынмен, дистиллят және сумен жабдықтау. Маңғыстау түбегі энергетикасы п/ж-7 электр және жылу беру (ЭЖБ) кәсіпорнына тіркелген қуаттылығы 800 кВт энергетикалық пойыздың келуінен бастау алады. Маңғышлақ энергия зауыты, Каспий аймақтық кен комбинатынан бөлінді.
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- 1962 жылы 5 400 кВт, кернеуі 6 кВ желілер мен қосалқы станциялық цехының дизельдік станциялары іске қосылды.
- 1962 жылдың желтоқсанынан 1963 жылдың желтоқсанына дейін қуаттылығы 12 МВт, кернеуі 6 және 35 кВт 12 қондырғысы іске қосылды.
- 1962 жылы энергетика мен өндірісті сумен қамтамасыз ету үшін, тәулігіне 30 мың м3, су өндіретін «Құйылыс» минералды жер асты суы кен орны ашылды.
- 1964 – 1967 жылдары қала мен өндіріс аймағын жылумен қамтамасыз ету үшін қуаттылығы 75 МВт, кернеуі 6 – 35 – 110 кВ және жылу қуаттылығы 200 Гкал/сағ ЖЭО-М қондырғысы іске қосылды. Кейіннен ЖЭО-12 мен ЖЭО-М қосылып, қондырғының қуаттылығы 87 МВт болатын ЖЭО-1 ашылды.
- 1969 жылы станцияның өндіретін қуаттылығы шамадан аспайтын энергия шығынды жұмсай отырып сағатына 102 МВт энергия алынды. Осы уақытта энергетика, өндіріс және қала үшін тәулігіне 3600 м3 дистиллят өндіретін ТӨБІ (ОПИУ) ПГВМ-100 қазанымен және тәулігіне 8400 м3 өндіретін ӨБІ (ПИУ) іске қосылды.
- 1968 жылы қуаттылығы 180 МВт, кернеуі 6 – 110 кВ ЖЭО-2 қондырғысының кезегі және тәулігіне 16800 м3 дистиллят өндіретін ДСТІ-1, 2 дистилляциялық қондырғылары іске қосылды.
- 1973 жылы БН-350 реакторының энергетикасының іске қосылуы жүзеге асырылды. Реактор іске қосылғаннан кейін ЖЭО-2-нің қуаттылығы 430 МВт-қа дейін өсті. АТЗ мен Пластмасса зауытының 2-кезегін іске қосу үшін ЖЭО-2-ге қуаттылығы 220 МВт, 110 кВт кернеу, 450 кал/сағ-қа жетті. Жылу энергиясы енгізілді. ЖЭО-2-нің электрэнергия өндірісінің жиынтық қуаттылығы 650 МВт құрады және оларды сумен қамту үшін теңізден су соратын сорғы станциясы іске қосылды.
- 1968 – 1998 жылдары жеке өнімділігі 500 – 600 т/сағ. 9 ДСТІ (ДОУ) іске қосылды. Су тұщыту кешенінің жиынтық қуаттылығы тәулігіне 120 мың м3 дистиллятқа дейін жетіп, одан тәулігіне 45 мың м3 ауыз суы өндірілді. Мұнай өндірісінің дамуына және Теңіз (Құлсары қаласы маңында) мұнай өңдеу зауытының салынуына байланысты әр біреуі 210 МВт беретін жиынтық қуаттылығы 630 МВт, кернеуі 10 – 110 – 220 кВ 3 блокты ЖЭС салынып, іске қосылды және Теңізге дейін қуаттылығы 160 МВГ/сағ. жететін кернеуі 220 кВ электрмен қамтамасыз ететін 2 желі іске қосылды.
- 1999 жылы жобалық ресурсы өндіріліп болғаннан кейін, БН-350 реакторын технологиядан шығару процедурасы басталды.
- 2003 жылдың 1 мамырынан МАЭК энергетикалық кешенінің қожасы «МАЭК-Қазатомөнеркәсібі» ЖШС болып табылады.
Сипаттамасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]МАЭК Ұлттық «Қазатомөнеркәсібі» атом компаниясының 100% еншілес кәсіпорны. Осы уақыттан бастап комбинат тарихының «Жаңа беті» ашылды. Жаңа технологиялар, өндіріс процесіне адамның аз араласуын қамтамасыз ететін АСУТП жүйелері енгізілуде, өндіріс өнімінің жаңа тиімді тәсілдері қарастырылуда, жабдықтар қалпына келтіріліп және жетілдірілуде. Комбинаттың және жалпы аймақтың дамуының негізгі кілті – жаңа жоғары технологиялық су тұщыту қондырғыларын салу, ал болашақта БН-350 реакторының орнына ядролық реакторлы жаңа энергетикалық қондырғысын салу болып табылады. Қазір «Қазатомөнеркәсібі» АҚ құрамындағы кәсіпорынды С.Өтебаев басқарады.[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том