Монтмориллонит

Montmorillonite
Минералдың үлгісі
Негізгі мәліметтер
Санаты	Минерал
Химиялық формуласы	(Na,Ca)0.33(Al,Mg)2(Si4O10)(OH)2·nH2O
Симметриясы	Monoclinic prismatic H-M symbol: 2/m Space group: C2/m
Ұяшықтары	a = 5.17 Å, b = 8.94 Å, c = 9.95 Å; β = 99.54°; Z = 1
Қасиеттері
Түсі	ақ, қызғылтым, көкше, сарылау
Пішіні	қабыршақтары бар сопақша агрегаттар
Сингониясы	моноклиндік
Бөлектік	[001] perfect
Омырылым	Uneven
Қаттылығы Моос шкаласымен	1-2
Мөлдірлік	Translucent
Үлес салмақ	1.7-2
Оптикалық сипаты	Biaxial (-)
Сыну көрсеткіші	nα = 1.485 - 1.535 nβ = 1.504 - 1.550 nγ = 1.505 - 1.550
Қоссынушылық	δ = 0.020
2V angle	Measured: 5° to 30°
Дереккөздер

Монтмориллонит (Францияның Вьенна департаментіндегі Монтморийон қаласының атынан шыққан) – силикаттар класының минералы. Химиялық құрамы: (Na, K, Ca) (Al, Fe, Mg) [(Sі, Al)₄O₁₀] (OH)₂*nH₂O. Минералдың құрылымы үш қабатты пакеттен (текшеден) тұрады. Оның екі қабаты кремний-оттекті тетраэдрден құралған, олардың арасындағы алюминий катиондарынан тұратын үшінші октаэдрлі қабаты кристалдың тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Пакет (текше) араларын су молекулалары Ca²+, Mg²+, Na+, K+, т.б. алмасу катиондары толтырады. Алюминийдің Fe³+, Cr³+, Ca²+, Mg²+, Zn²+, Cu²+, Lі+, т.б. катиондарымен алмасуынан Монтмориллониттің нонтронит, керолит, хризоколла, бейделлит, сапонит, т.б. көптеген түрлері түзіледі. Монтмориллонит жасырын кристалды, топырақ тәрізді, тығыз массалы агрегаттар құрайды және ұсақ қабыршақтар түрінде кездеседі. Магмалық жыныстардың, олардың туфтарының, кальцийлі, темірлі шөгінді жыныстардың жер бетінде, құрғақ климат жағдайында, сілтілік ортада үгілуінен, сазды жыныстардың шайылып екінші жерге тұнуынан пайда болады. Түсі ақшыл сұр, көкшіл ақ, қызғылт, кейде жасыл; Моос шкаласы бойынша қатт. 1 – 2,5; тығыздығы 1,8 г/см³. Кавказ таулары, Қырым түбегі, Түрікменстан, АҚШ, Жапония, Франция, т.б. елдерде Монтмориллониттің бірнеше кендері бар. Мұнай өнімдерін тазарту, сабын қайнату, резина, қағаз, құрылыс материалдарын, тамақ өнімдерін тазарту, т.б. үшін қолданылады.