Ниагара сарқырамасы
| Ниагара сарқырамасы ағылш. Niagara Falls, фр. Chutes Niagara | |
 | |
| Сарқырамалар кешенінен көрініс (сол жағында - «Америкалық», оң жағында - «Таға») | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Биіктігі | 53 м |
| Ені | 792 м |
| Орналасуы | |
| 43°04′41″ с. е. 79°04′33″ б. б. / 43.07806° с. е. 79.07583° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°04′41″ с. е. 79°04′33″ б. б. / 43.07806° с. е. 79.07583° б. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер |  АҚШ Канада |
| Аймақтар | Нью-Йорк, Онтарио |
| Өзен | Ниагара |
 Ниагара сарқырамасы Ортаққорда | |
Ниагара су құламасы (ағылш. Niagara Falls) — Солтүстік Америкадағы АҚШ пен Канаданың шекарасымен ағып өтетін Ниагара өзенінің орта ағысындағы алып сарқырама.
Географиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сарқырамалардың негізгі бөлігі Канаданың Онтарио провинциясында және АҚШ-тың Нью-Йорк штатында орналасқан.
Эри мен Онтарио көлдерінің қысқа аралығында Ниагара өзені 100 метрге жуық биіктіктен төмен қарай құлап ағады. Су құламасының астындағы тау жыныстары доломитті әктастар мен сазды тақтатастардан тұрады. Әктастардан тұратын кемері үнемі шайылудың әсерінен Эри көліне қарай жылына 7 – 10 см жылжуда.
Ниагара су құламасы Козий аралымен 2 бөлікке бөлінген: канадалық (“таға” – тоғыз жүз метрлік доға) бөлігінің биіктігі 48 м, ені 800 м және америкалық бөлігінің биіктігі 51 м, ені 300 м. Судың гүрілі 25 км жерге дейін жетеді. Туризм дамыған.[1]
Сарқыраманың су қуаты гидроэлектростанциялар арқылы электр энергиясын өндіру үшін қолданылады.
Сарқырамалардың жанында су шашырандысынан пайда болатын кемпірқосақтарды көруге болады.
Бөліктері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ниагара сарқырамасы үш сарқырамадан тұрады:
- Таға сарқырамасы (Horseshoe Falls): Ең үлкен және ең әйгілі сарқырама. Ол Канада жағында орналасқан және аттың тағасы тәрізді иіліп келгендіктен осылай аталған. Судың негізгі ағыны осы жерден құлайды.
- Америка сарқырамасы (American Falls): Екінші үлкен сарқырама, АҚШ жағында орналасқан. Оның ұзындығы Таға сарқырамасынан кішірек, бірақ оның өзіндік сұлулығы бар.
- Фата сарқырамасы (Bridal Veil Falls): Ең кіші сарқырама, ол Америка сарқырамасының жанында орналасқан. Ол нәзік және жіңішке көрінеді, сондықтан “фата” деп аталған.
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
.jpg)
Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ Энциклопедиясы, 7 том 2 бөлім
Сілтемелр
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
 |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Niagara Falls image gallery |
- Waterfalls of Ontario - Niagara Falls
- Panorama
- Historic Niagara Digital Collections
- U.S. Army Corps of Engineers
- The History of Niagara Falls
- Niagara Falls Attractions
- "Niagara Power Goes Under Ground"
- Niagara Power Vista
- Niagara
- The Day the Falls Stood Still
- The Whirlpool
| ||||||
