Сардобадағы су апаты

Сардоба су апаты — 2020 жылғы 30 сәуірден 1 мамырға қараған түні Өзбекстанның Сардоба ауданындағы су қоймасының бұзылуы салдарынан болған су тасқыны. Аққан су Өзбекстанның біраз ауылы мен Қазақстандағы бес елді мекенді басып қалды.

Апаттың басталуы

2009 жылы Өзбекстан су шаруашылығы Жызақ облысы, Сардоба ауданындағы бірнеше елді мекен тұрғындарын жаздық ағын сумен қамтамасыз ету үшін сол төңіректен су қоймасын салуды жоспарлады. Қойма Қорғантөбе ауылының маңынан тұрғызылып, биіктігі 28, кей жерлері 32 метрге дейін жетті. Сыйымдылығы 922 млн текше метр қойма 2017 жылы пайдалануға берілді.

Апатқа 30 сәуір күнгі Жызақ облысы аумағындағы сұрапыл дауыл мен артынша жауған толассыз жаңбыр себеп болды дейді мамандар. Онсыз да суы кілкіп тұрған қойманың суы толқып, жағалауды шайып, кеміре берген де, сапасыз салынған бөгет шыдас бермей, суы сыртқа лықсып, тасып түскен. Артынша су тасып өткен жер шайылып, желініп, топан су сыртқа лап қойған. Ең әуелі сол төңіректегі Қорғантөбе ауылы су астында қалды.

Шұғыл хабарламадан соң Өзбекстанда төтенше жағдай жарияланып, 1 мамыр күні президент Шавкат Мирзяев оқиға болған жерге ұшып келді. Су басқан ауылдағы тұрғындар жедел түрде эвакуацияланды.

Қазақстанға тигізен зардабы

1 мамыр күні-ақ Өзбекстан шекарасына өте жақын орналасқан Мақтаарал ауданыңдағы Жеңіс, Нұрлы жол, Фирдоуси, Еңбекші секілді ауылдарға су жетіп келді. Мұнда да төтенше жағдай жарияланып, тұрғындар қауіпсіз аймаққа көшірілді.

2 мамыр күні түнде Өргебас ауылы су астында қалып, тұрғындар ауылдан қашып шықты. Осылайша бес ауылды су басты.

3 мамыр күні екі елдің шекарасындағы Абай арнасымен аққан су Жетісай ауданындағы Қоғалыға да жайылды. Бірақ ол жердегі су дер кезінде тоқтатылды да, Қоғалы ауылы аман қалды.

4-5 мамыр күндері су деңгейі төмен түсіп, қауіп сейілді. Қазақстанда ешқандай адам шығыны болмады.

Сілтемелер

• Мақтаралдағы су тасқыны: Диқандар 4,1 млрд теңге көлемінде шығынға батқан