Симон Илеуші
| Симон Илеуші | |
| ⲫⲏⲉⲑⲟⲩⲁⲃ ⲥⲓⲙⲱⲛ ⲡⲓⲃⲁⲕϣⲁⲣ, араб.: سمعان الخراز | |
 | |
| Жалпы мағлұмат | |
|---|---|
| Туған күні |
Lua error Module:Wikidata ішіндегі 39 жолында: attempt to concatenate field '?' (a nil value). |
| Қайтыс болған күні |
Lua error Module:Wikidata ішіндегі 39 жолында: attempt to concatenate field '?' (a nil value). |
| Шығармашылығы | |
Сим(е)он Илеуші (Симон Тері илеуші, копт. ⲫⲏⲉⲑⲟⲩⲁⲃ ⲥⲓⲙⲱⲛ ⲡⲓⲃⲁⲕϣⲁⲣ (ⲡⲓϩⲟⲙ, Ϧⲁⲣⲣⲁⲍ, араб.: سمعان الخراز; әл-Харраз) — копт әулиесі, оның аты Мукаттам тауының қозғалысы туралы аңызбен байланысты. Каир маңында (қазіргі Маншият Насыр ауданы) Фатимид халифасы Әл-Муиз билігі кезінде.
Таумен ғажайып туралы аңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Симон Илеуші 9 ғасырдың аяғында Мысырда өмір сүрген және көптеген копт христиандары сияқты қолөнермен айналысқан. Ол айналысқан қызмет түрі Каирде әлі де кең таралған, сонымен қатар басқа да өндірістік процестерді қамтиды, соның арқасында Саймон былғары өнеркәсібіне қатысты басқа лақап аттармен танымал — Тері илеуші, Етікші.
972-975 жылдар аралығында Каирді басқарған халиф Әл-Муиз өзінің қатысуымен пікірталасқа қатысуға әртүрлі конфессиялардың діни жетекшілерін шақырды. Осы кездесулердің бірінде Рим Папасы Ыбырайдың қатысуымен және еврей Якуб ибн Киллис (осы әңгіменің басқа нұсқаларында оның аты Мұса), жеңіс Ибраһимге берілді. Ибн Киллис кек алу үшін Матфейден Інжіліндегі (17:20) Исаның сөзін келтіреді: «Егер сен қыша дәніндей сенімің болса және мына тауға: «Осы жерден сол жаққа көш» десең, ол қозғалап және сен үшін мүмкін емес ештеңе болмайды», — деп пападан өз сенімінің ақиқаттығын көрсетілген жолмен дәлелдеуді сұрады. Мұны естіген халиф Ыбырайымнан оның Інжілі солай айтылған ба деп сұрайды және ол мұны растаған соң, мұндай ғажайыпты папа жасауын талап етеді, әйтпесе Ибраһим және барлық копттер өлтіріледі. Патриарх дайындалуға үш күн уақыт берді.
Ибраһим монахтарды, діни қызметкерлерді және ақсақалдарды жинап, оларға үш күн дұға етуді бұйырды. Үшінші күні таңертең Ыбырайым ілулі шіркеуде дұға етіп жатқанда, оған Мәриям көрініп, үлкен базарға баруды және сол жерден су терісі бар бір көзді адамды табуды бұйырды. Ол керемет жасай алатын адам. Ыбырайым мойынсұнып, оған сипатталған жерде кездестірді, ол оның бір көзін жұлып алды, Матфейден Інжіліндегі (5:29) «Егер оң көзің сені күнәға итермелесе, оны жұлып алап, оны өзіңнен лақтырып таста, өйткені бүкіл денең тозаққа тасталмай, бір мүшеңнің өлгені сен үшін жақсы».
Ыбырайым Симонға халифа мен сарбаздармен бірге тауға еріп жүруді бұйырды. Сол жерде Симон Ыбырайымға «Ием, рақым ет» деп үш рет айқайлауын бұйырды. Патриарх бұл кеңесті орындап, тау көтерілді. Бір керемет жасап, Ыбырайым Симонды іздеуге бұрылды, бірақ ол жоғалып кетті. Халиф христиандық сенімнің ақиқатын мойындады, содан бері осы оқиғаны еске алу үшін Копт православие шіркеуі Рождестволық ораза басталғанға дейін қосымша үш күнді атап өтеді.
Ойда[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Симон Танер және ол жасаған керемет туралы негізгі дереккөз — Патриарх Ыбырайымның өмірбаяны, Севир Ибн аль-Мукаффабен кіреді. «Александриялық патриархтардың тарихында».
1989-1991 жылдары копт діни қызметкерлері мен археологтары Симон Танердің қалдықтарын іздеді. Олар Симонды Ескі Каирдегі әл-Хабаш зиратында жерленген деп болжады, алайда 1991 жылы 4 тамызда Вавилондағы Құдай Ана Эль-Дараг шіркеуіде қалпына келтіру кезінде Симонның қаңқасы Копттық Каир табылды.
Каирдегі (Етікші әулие Симеон монастырі) және Асуандағы монастырьлар Теріші Симонға арналған.
Тағы қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әдебиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Loubser J. A. How Al-Mokattam Mountain Was Moved: The Coptic Imagination and the Christian Bible // Gerald O. West, Musa W. Dube Shomanah The Bible in Africa: transactions, trajectories, and trends. — BRILL, 2000. — С. 103-126. — ISBN 9004106278.