Сүлеймен шаһзада (I Ахметтің ұлы)
Сүлеймен шаһзада | |
осман. شاهزاده سليمان — Şahzade Süleymân | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Әкесі | |
Анасы |
Сүлеймен шаһзада (осман. شاهزاده سليمان — Şahzade Süleymân; 1615 — 27 шілде 1635) — I Ахмет пен Көсем сұлтанның ұлы.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сүлеймен шаһзада 1610 жылы немесе 1611 жылы I Ахмет пен Көсем сұлтанның шаңырағында дүниеге келді. 1617 жылы I Ахмет қайтыс болғаннан кейін таққа оның баласы II Осман отыру керек еді, ал қалған шаһзадаларды, Фатиха заңы бойынша, өлім жазасы күтіп тұрды. Алайда осыдан бірнеше жыл бұрын I Ахмет ұлдары туылса да, I Мұстафаға өмірді сақтап қалды. Тарихшылар Мұстафаның психикалық аурулары үшін таққа кауіп төндіруге қабілетсіз болғандықтан I Ахмет өлтірмеді деп санайды. Тағы бір себеп: Көсем өзінің балаларынның болашағына қауіптенгендіктен Ахметті көндірді, себебі болашақ сұлтан Османның анасы басқа әйел еді, ал бұл Мехмет шаһзада үшін үлкен қауіп туғызды. Нәтижесінде, әкесінің өлімінен кейін таққа оның есалаң інісі I Мұстафа отырды[1].
Баласыз I Мұстафаның сұлтанаты қысқа болды: 1618 жылы төңкеріс нәтижесінже II Осман таққа шықты. Көсем сұлтанның әсері осы жолы да балаларының өмірін сақтап қалуға көмектесті. Төрт жылдан соң, кезекті төңкеріс орын алды: Осман құлатылып, өлтірілді. Алайда, таққа жаңадан Сүлеймен емес, Мұстафа шықты. 1623 жылы Мұстафаны екінші рет тақтан түсірді[2]. Сүлеймен бұл күндері ағасы Баязитпен Ыстамбұлда болмаған еді. Мұндай мән-жайларда Көсем өзінің он бір жастағы ұлы IV Мұратты таққа отырғызды.
1635 жылы IV Мұрат Сүлеймен мен Баязитті өлім жазасына кесті. Екі ағайынды Сұлтанахмет мешітінің жаңындағы I Ахмет мазарында әкесінің жанында жерленді.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Boyar, Fleet, 2010, p. 42
- ↑ Börekçi, 2009, p. 409