Татьяна Акбарқызы Кәрімова
| Татьяна Акбарқызы Кәрімова өзб. Tatyana Akbarovna Karimova | |||
| |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Президент | Ислам Кәрімов | ||
| Ізбасары | Зироатхон Хошимова | ||
| Өмірбаяны | |||
| Азаматтығы |  Өзбекстан
| ||
| Дүниеге келуі | 26 тамыз 1948 (75 жас) | ||
| Жұбайы | Ислам Кәрімов (1970—2016) | ||
| Балалары | қыздары: Гүлнәр, Лола | ||
| Марапаттары | Азаматтық еңбегі үшін ордені (Испания) | ||
| Татьяна Акбарқызы Кәрімова Ортаққорда | |||
өңдеу  |
|||
Татьяна Акбарқызы Кәрімова (26 тамыз 1948 жылы туған, Хабаровск) — Өзбекстанның тұңғыш президенті Ислам Кәрімовтың әйелі. 1991 жылдан 2016 жылға дейін Өзбекстанның бірінші ханымы.
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Татьяна Кәрімова 1948 жылы 26 тамызда Хабаровск қаласында әскери қызметкердің отбасында дүниеге келген. Ол тәжік және орыс ұлтынан (әкесі тәжік, анасы орыс). 1952 жылы ата-анасымен Ферғана облысына көшіп келді. Оның отбасы ықпалды деп сипатталды.[1][2]
Өзбекстан Ғылым академиясының Экономика институтында ғылыми қызметкер болып жұмыс істеп, сонымен бірге қоғамдық жұмыстармен де айналысқан. Ол экономика ғылымдарының кандидаты.
Белсенділігі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кәрімова 2016 жылы күйеуі Ислам Кәрімов қайтыс болғанға дейін ел тәуелсіздігінен Өзбекстанның бірінші ханымы болды.[3][4] Ол әртүрлі қайырымдылық жобаларына қатысып, мемлекеттік қызметтерді атқарғаны белгілі, сонымен қатар күйеуінің көптеген саясаттарында өте ықпалды кеңесші болған.[1][5][1]
Татьяна Кәрімова 2016 жылы күйеуінің мұрагерін таңдауда шешуші тұлға болады деп күтілген, бірақ ол президенттікке өзі барады деп күтпеген еді. Татьяна Ұлттық қауіпсіздік қызметінің төрағасы Рустам Иноятовтың одақтасы болып саналды, ол сондай-ақ елдің келесі президентін таңдауда ықтимал көмекші ретінде қарастырылды.[3] Артынша 2016 жылы желтоқсанда өткен сайлауда премьер-министр Шавкат Мирзиёев Өзбекстан президенті болып сайланды.
Жеке өмірі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Татьяна Кәрімова болашақ күйеуі Ислам Кәрімовпен Самарқанта оқып жүргенде танысқан:[6][7]
| “ | Ислам Әбдіғаниұлымен танысуымыз 1970 жылы Самарқан қаласында инженерлік-технологиялық факультетінде соңғы курста оқып жүрген кезімде болды. Алғашқы кездесуіміз оның үлкен ағасы Ибод Ғаниұлының үйінде өтті, оның әйелі Хайринисо Сұлтанқызы менің нағашы ағам болатын. Мен жатақханада тұратынмын, сабақтан кейін оларға жиі баратынмын. | ” |
Көп ұзамай, Татьяна Акбарқызының айтуынша, Кәрімов оның жатақханасына келіп, саябақта серуендеп жүріп, оған үйлену туралы күтпеген ұсыныс жасайды.[6] Болашақ ерлі-зайыптылар халықаралық әйелдер күні қарсаңында отбасылық жиындарда бір-екі кездесуден және саябақта бір серуендеуден кейін шаңырақ көтерді.[8] Ислам Кәрімов бұрын бірінші әйелі Наталья Петровна Кучмимен (1938 - 28 сәуір 2008 ж.) 1964 жылдан 1968 жылы ажырасқанға дейін үйленді.[2] Бірінші некеден ұлы бар - Петр Исламович Каримов.
Кәрімовтар отбасының екі қызы болды - Гүлнәр Кәрімова (1972 жылы туған) және Лола Кәрімова-Тилляева (1978 жылы туған). Сонымен қатар, олардың бес немерелері болды: кіші Ислам Кәрімов, Иман Кәрімова, Мариям Тилляева, Умар Тилляев және Сафия Тилляева. Татьянаның Тамара Собирова деген қарындасы бар.[9][10]
2013 жылы Twitterде Татьяна Кәрімова мен оның үлкен қызы Гүлнар Кәрімова арасында кикілжің орын алған. Гүлнәр анасын жеңгесі Акбарәлі Абдуллаевты тұтқындауға жол бермеуге тырысқаны үшін оны «жойып жібермек болды» деп айыптады.[11] Сондай-ақ ол өзінің сіңлісі Лола Кәрімова-Тилляеваны бақсылық жасады деп айыптады. Гүлнәр Кәрімованың Twitter парақшасы айып тағылған соң көп ұзамай бұғатталды. 2014 жылы ол үй қамаққа алынды.[11][12].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b c Первая леди Узбекистана Татьяна Каримова, Свободная пресса (30 августа 2014). Тексерілді 8 шілденің 2021.
- ↑ a b Pannier, Bruce. Orphaned Dictator: The Making Of Uzbekistan's Islam Karimov, Radio Free Europe/Radio Liberty (24 March 2015). Тексерілді 8 шілденің 2021.
- ↑ a b MacFarquhar, Neil. With Uzbekistan’s Ruler Gravely Ill, Questions Arise on Succession, New York Times (29 August 2016). Тексерілді 8 шілденің 2021.
- ↑ Obituary: Uzbekistan President Islam Karimov, BBC News (2 September 2016). Тексерілді 8 шілденің 2021.
- ↑ Kondratyev, Andrey. Putins' divorce throws spotlight on 'first lady' role, BBC News (7 June 2013). Тексерілді 8 шілденің 2021.
- ↑ a b Татьяна Каримова рассказывает о жизни с Исламом Каримовым.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Интервью с Татьяной Каримовой – супругой Первого Президента Узбекистана Ислама Каримова.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Sputnik Узбекистан Татьяна Каримова рассказала о том, что больше всего любил ее супруг (орыс.) (20180129T2226+0500).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ БИОГРАФИЯ (орыс.).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ «Угрозы увольнения и допросы в милиции». Как обошлись с работниками Ферганского НПЗ, пожаловавшимися Мирзияеву (орыс.).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ a b Lillis, Joanna. Uzbekistan's ruling family feud spills into open with Twitter row, The Guardian (21 November 2013). Тексерілді 8 шілденің 2021.
- ↑ Walker, Shaun. Uzbekistan's feuding first family and the mystery of the president's missing daughter, The Guardian (16 July 2014). Тексерілді 8 шілденің 2021.