Тенардит
| Thenardite | |
|---|---|
|
Sodaville, Mineral County, Nevada | |
| Негізгі мәліметтер | |
| Санаты | Минерал |
| Химиялық формуласы | Na2SO4 |
| Штрунц классификациясы | 07.AC.25 |
| Қасиеттері | |
| Мольдік массасы | 142.04 |
| Түсі | White, grayish white, yellowish white, reddish white, brownish white |
| Пішіні | Forms crust-like prismatic aggregates on matrix |
| Сингониясы | Orthorhombic (2/m 2/m 2/m), Space group Fddd |
| Егізденуі | Interpenetration twinning on {001}; also on {100} |
| Бөлектік | {010} Perfect |
| Омырылым | Splintery |
| Қаттылығы Моос шкаласымен | 2.5 |
| Сызық түсі | White |
| Мөлдірлік | Transparent |
| Үлес салмақ | 2.67–2.7, average = 2.68 |
| Оптикалық сипаты | Biaxial (+), 2V=83° |
| Сыну көрсеткіші | nα = 1.471, nβ = 1.477, nγ = 1.484 |
| Қоссынушылық | δ = 0.013 |
| Плеохроизм | none |
| Басқа сипаттамалары | Not radioactive, non-magnetic. Fluorescent and phosphorescent: short UV=bright white, long UV=bright white |
| Дереккөздер | [1][2] |
Тенардит — Na2SО4 . Аты өткен ғасырдағы француз химигі Тенардың есіміне қойылған.
Химиялық құрамы: Na2О 43,7%, SО3 56,3%. Қоспасында кейде аздаған К2О , механикалық аралас түрінде ангидрит т. б. болады.
Қаттылығы 2—3, меншікті салмағы 2,68—2,69. Жымдастығы (010) бойынша орташа, (111) бойынша нашарлау білінеді. Түсі су сияқты мөлдір, кейде қызғылт шапақ сияқты. Суға ерігіш, ауада көп тұрса ұнтаққа айналады. Сингониясы ромбылық ; ромб-дипирамида формасында. Кристалдарының сырт формасы да сол қос пирамида түрінде. Айқас қоспақтары жиі кездеседі.
Оптикалық оңқай; 2u = 84°, Ng = 1,485. Nm= 1,474, Nр = 1,464.
- Жаратылысы. Тенардит басқа тұздармен қатар суалған көлдер түбіне тұнады. Сонымен қатар ол көбірек кездесетін мирабилит тұзының сусыздануынан пайда болады. Тенардит пен мирабилиттің айырмашылығы жоғарыдағы ангидрит пен гипс
айырмашылығына ұ қсас. Тенардит кейде вулкандармен байланысты фумарола әрекетінен пайда болады.
- Тенардит мирабилитпен қатар шыны, сода т. с. с. өндірістерде қолданылады.
Тенардит кендері Қазақстанда Құлынды көлінде т. б. бар. Оның ірі кендері өте сирек, ал аздаған минералдық түрлері көп кендерде кездеседі.[3]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Thenardite at Webmineral
- ↑ Thenardite at Mindat
- ↑ Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |