Тұма
Тұма - бұлақтың бір түрі; қоры грунт суларымен, жалпы алғанда арынсыз жер асты суларымен толығып отыратын су көзі; сулы қабаттың қоректену аймағынан, жоғарыдан төмен қарай, судың жер бетіне шығу бағытында қозғалатын тегеурінсіз жер асты суларының көзі.
Өзен, көл аңғарларында, тау, шоқы, төбе, жоталардың бөктерлерінде, жер бетінің әр түрлі ойыстарында жер бетіне шығып жататын жер асты су көздері. Тұманың ағын күші болмайды, оның өнімділігі жыл бойғы жауын-шашын мөлшеріне байланысты әр түрлі. Суы тұщы, ашқылтым болып келеді. Суы мол, өнімі тұрақты тұмалар шегенделіп, суы жайылымдағы малды суаруға, ауыз суға, кейде жер суару үшін де пайдаланылады.[1] Мысалы, Алакөл маңындағы Көктұма бұлағы. Тұмаға су жоғарыдан төмен қарай сулы қабаттың қоректену ауданынан, кәріздік орынға — судың жер бетіне шығатын жеріне қарай қозғалады.[2]
Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.