Хаббл ультра терең өрісі

Хаббл ультра терең өрісі (ХУТӨ, ағылш. The Hubble Ultra-Deep Field, HUDF) — шамамен 10 000 галактиканы қамтыған Форнакс (пеш) шоқжұлдызы кеңістігіндегі кішкене аймақтың суреті. Түпнұсқасы Хаббл ғарыш телескопының 2003ж, 24 қыркүйектен 2004ж, 16 қаңтарға дейінгі деректері жинақталған. Бұл сурет шамамен Жойқын жарылыстан кейінгі 400 және 800 миллион жылдар аралығын білдіретін 13 млрд жыл бұрынғыға көз жүгіртіп, сол кездегі галактикаларды шарлайды. ХУТӨ суреті маңында жарық жұлдыздар тығыздығы төмен аспанның бөлігінде түсірілген болып, бұл неғұрлым алыс әрі күңгірт объекттерді жақсы көрсеткен. 2009ж тамыз және қыркүйек айларында ХУТӨ таяуда орнатылған Wide Field Camera 3 (WFC3) құралының инфрақызыл каналын пайданылып ұзын толқынұзындығын (1,0 - 1,6 мкм) байқады. Оны қолданыстағы ХУТӨ мәліметтерімен үйлестірген кезде астрономдар өте алыс галактикалардың жаңа тізімін анықтай алды.