Харбин
Республикалық маңызы бар қала | |
Харбин | |
жеңіл. қыт.: 哈尔滨, пінин: Hā'ěrbīn | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
45°45′27″ с. е. 126°38′27″ ш. б. / 45.75750° с. е. 126.64083° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 45°45′27″ с. е. 126°38′27″ ш. б. / 45.75750° с. е. 126.64083° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты |
1898 |
Жер аумағы |
53 068 км² |
Уақыт белдеуі | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
10 635 971 адам (2010) |
Сандық идентификаторлары | |
Телефон коды |
+57 451 |
Пошта индексі |
150000 |
Автомобиль коды |
黑A |
Харбин шекарасы
|
Харбин (жеңіл. қыт.: 哈尔滨 пінин: Hā'ěrbīn, Хаэрбин) — Қытайдың Солтүстік-Шығысында орналасқан қала, Провинцияның әкімшілік орталығы Хэйлунцзян.
Атауы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Орыс әдебиетінде осы уақытқа дейін осы қаланың тегі толық анықталған жоқ. Барлық ғалымдардың сөзінше,Харбин – қытай сөзі емес екен.Сөздің бірнеше аудармалары бар.Бірнеше аудармалары бар,оның бірі (Ха-эр-бинь).Бұның мағынасы «Ұзын жаға»,басқалары «көңілді»,«көңілді бейіт» секілді аударылады.
Әкімшілік-аумақтық бөлініс
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Харбиннің 9 ауданы,2 қалалық уезді және 7 уезді бар.
# | Статусы | Атауы | Иероглифтар | Пиньинь | Тұрғыны (01.11.2010) |
Жер аумағы (км²) |
Тығыздығы Халқы (/км²) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Орталық аудандары | |||||||
1 | Аудан | Даоли | 道里区 | Dàolǐ Qū | 923,762 | 479.2 | 1,928 |
2 | Аудан | Наньган | 南岗区 | Nángǎng Qū | 1,343,857 | 182.9 | 7,347 |
3 | Аудан | Даовай | 道外区 | Dàowài Qū | 906,421 | 618.6 | 1,465 |
4 | Аудан | Сянфан | 香坊区 | Xiāngfáng Qū | 916,408 | 339.5 | 2,699 |
5 | Аудан | Пинфан | 平房区 | Píngfáng Qū | 190,253 | 98.0 | 1,941 |
6 | Аудан | Сунбэй | 松北区 | Sōngběi Qū | 236,848 | 736.3 | 322 |
Шалғайдағы аудандар | |||||||
7 | Аудан | Хулань | 呼兰区 | Hūlán Qū | 764,534 | 2,185.9 | 350 |
8 | Аудан | Ачэн | 阿城区 | Àchéng Qū | 596,856 | 2,452.1 | 243 |
9 | Аудан | Шуанчэн | 双城区 | Shuāngchéng Qū | 825,634 | 3,112.0 | 265 |
Қала маңындағы аудандар | |||||||
10 | Қалалық уезд | Шанчжи | 尚志市 | Shàngzhì Shì | 585,386 | 8,824.9 | 66 |
11 | Қалалық уезд | Учан | 五常市 | Wǔcháng Shì | 881,224 | 7,502.0 | 117 |
Ауылдық аудандар | |||||||
12 | Уезд | Илань | 依兰县 | Yīlán Xiàn | 388,319 | 4,616.0 | 84 |
13 | Уезд | Фанчжэн | 方正县 | Fāngzhèng Xiàn | 203,853 | 2,968.6 | 69 |
14 | Уезд | Биньсянь | 宾县 | Bīn Xiàn | 551,271 | 3,844.7 | 143 |
15 | Уезд | Баянь | 巴彦县 | Bāyàn Xiàn | 590,555 | 3,137.7 | 188 |
16 | Уезд | Мулань | 木兰县 | Mùlán Xiàn | 277,685 | 3,600.0 | 77 |
17 | Уезд | Тунхэ | 通河县 | Tōnghé Xiàn | 210,650 | 5,675.5 | 37 |
18 | Уезд | Яньшоу | 延寿县 | Yánshòu Xiàn | 242,455 | 3,149.6 | 77 |
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізінен осы қаланы ашуға орыстар себепкер болған екен.Орыстар 1898 жылы негізін қалаған.
| |||
Қытай көшесі. 1940-е. | Сауда үйі «Чурин және Ко» | Шіркеу. Николай Харбинде | Советтік әскерлерге ескерткіш |
Халқы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- 100 000 (1898)
- 171 513 (1905)
- 229 179 (1913)
- 313 319 (1915)
- 336 717 (1917)
- 430 261 (1920)
- 501 483 (1926)
- 597 262 (1931)
- 630 151 (1939)
- 719 993 (1944)
- 1 000 016 (1951)
- 1 224 656 (1957)
- 1 719 917 (1960)
- 5 192 746 (1975)
- 10 000 000 (2001)
Климаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Харбин қаласының климаты континиентті болып келеді.Қысы өте сұрапыл өтсе,жазда ыстық және ылғалды.
Харбин ауа райы | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | Жыл |
Абсолюттық максимум, °C | 4,2 | 11,0 | 21,0 | 30,9 | 35,6 | 39,2 | 36,5 | 35,8 | 31,4 | 26,6 | 17,6 | 8,5 | 39,2 |
Орташа максимум, °C | −11,9 | −6,3 | 2,7 | 13,8 | 21,3 | 26,4 | 27,8 | 26,5 | 21,1 | 12,2 | −0,2 | −9,2 | 10,4 |
Орташа температура, °C | −17,4 | −12,2 | −2,8 | 7,8 | 15,2 | 20,9 | 23,1 | 21,6 | 15,2 | 6,4 | −4,9 | −14,2 | 4,9 |
Орташа минимум, °C | −23,1 | −18,7 | −8,8 | 1,1 | 8,4 | 15,0 | 18,3 | 16,7 | 8,9 | 0,6 | −9,6 | −19,1 | −0,9 |
Абсолюттық минимум, °C | −38,1 | −37,3 | −29 | −12,8 | −3,8 | 4,6 | 9,5 | 6,6 | −4,8 | −16,2 | −26,5 | −35,7 | −38,1 |
Жауын-шашын нормасы, мм | 4 | 5 | 12 | 20 | 39 | 95 | 151 | 126 | 57 | 24 | 13 | 7 | 552 |
Дерекнама: Погода и Климат |
Күн сәулесі,сағат айына [1]. | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ай | Қаңтар | Ақпан | Наурыз | Сәуір | Мамыр | Маусым | Шілде | Тамыз | Қыркүйек | Қазан | Қараша | Желтоқсан | Жыл |
Күн сәулесі, сағ | 189 | 206 | 254 | 249 | 282 | 291 | 267 | 270 | 249 | 229 | 189 | 171 | 2846 |
- ↑ Гонконгалық обсерватория Мұрағатталған 3 наурыздың 2015 жылы.