Чили мыс белдеуі
Чили мыс белдеуі, Анд мыс белдеуі - Оңтүстік Американың батысында Анд-Кордильераны ала, бойлық бағытта созылған біртұтас металлогендік белдем. Чили, Перу, Мексика жерлерін өтіп, Солтүстік Америка Кордильерасымен жалғасады. Чили мыс белдеуі - мезозой дәуірінде қалыптасқан андезит, дацит, липарит құрамды, жанартаутекті тау жыныстары мен гранитоид интрузияларынан тұратын қатпарлы құрылым. Магматекті тау жыныстары өзара тығыз байланысқан жанартаутекті-плутондық формациялар түзеді. Мыс кендері кішігірім массив, шток, дайка тәрізді денелер құрайтын порфир құрылымда гранитонд интрузияларымен (гранодиорит, диорит, тонолит, монцонит) баған, түтік тәрізді турмалинді денелермен байланысты. Түзілуі жағынан порфирлі мыс формациясына жатады. Кендері ірі (мыс қоры 1-2 млн. т-дан 10-15 млн., кейде 20-25 млн., т-ға дейін), мыс мөлшері 0,7-0,8%-дан 2,58%-ға дейін жетеді. Ашық әдіспен өндіріледі, мысқа қоса молибден, алтын, т.б. алынады. Ірі кен орындары; Чуки-камата, Браден, Рио-Бланкр, Эль-Сальвадор (Чилиде), Куахоне, Топекада (Перуде).
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан ұлттық энциклопедия. 9 том. Алматы, 2007.