Қарулы күштерді материалдық қамтамасыз ету

Қарулы күштерді материалдық қамтамасыз ету (материальное обеспечение Вооруженных Сил) — бейбіт және соғыс уақытында армия мен флоттың материалдық мұқтаждығын канағаттандыру; қарулы күштерді толық қамтамасыз етудің негізгі түрлерінің бірі. Қарулы күштерді материалдық қамтамасыз ету қарулы күштердің жауынгерлік өзірлік жағдайының, ұрыстың, операцияның және жалпы соғыс барысының маңызды факторы болып табылады. Қарулы күштерді материалдық қамтамасыз етуге материалдык құралдар қорын өндіру, алу және құру, оларды сақтау, тікелей тұтынушыларға жөнелту (беру) жатады. Қарулы Күштерді уақтылы және толык материалдық қамтамасыз етудің негізі әскерлерге және флот күштеріне материалдық құралдарды үздіксіз жеткізіп отыру болып табылады. Қарулы күштерді материалдық қамтамасыз етуді ұйымдастыру ең алдымен қарулы күштерді тылдық қамтамасыз етудің қабылданған жүйесіне, олар орындайтын міндеттерге, материалдық мүқтаждықтары мен оларды қанағаттандыру көздеріне байланысты. Қарулы Күштердің материалдық мүқтаждыктары олардың жауынгерлік және сандық құрамын, қамтамасыз етудің жоспарланатын кезеңін, әскери қимылдардың сипатын, ауқымын және күрделілігін, материалдық құралдар қорларының белгіленген өлшемдері мен шығару (шығын) нормаларын, сонымен қатар әскери қимылдар театрының ерекшеліктерін ескере отырып айқындалады. Сондай-ақ, олардың ұрыс кимылдары барысындагы шығындарының орнын толтыру үшін материалдық құралдарға мүқтаждығы ескеріледі. Құл иеленушілік құрылыс кезінде әскери жорықтар алдында қарулар жасалып, армиялар жабдықталатын және азық-түлік пен жемшөп қорлары жасалатын болған. 16 ғасырда жалдамалы армияларда материалдық қамтамасыз етудің (жабдықтаудың) негізгі көзі жаулап алынған халықтардың тоналуы болатын "маркитандық" жабдықтау жүйесі болған. 20 ғасырда армия мен флоггың үлкен материалдық қажеттерін мықты әскери-экономикалық база болған кезде ғана және әскери мақсаттар үшін елдің бүкіл экономикасын толығымен жүмылдыру аркылы канағаттандыруға болатындығына көз жетті. Еуропадағы НАТО елдерінде Қарулы күштерді материалдық қамтамасыз ету жабдықтау кластары бойынша жүзеге асырьшады.