Қоныстанудың тірек қаңқасы
Қоныстанудың тірек қаңқасы — белгілі бір аумақтың ең ірі мекендері мен оларды қосатын көліктік байланыстардың торы. Қоныстанудың тірек қаңқасының түйінді элементі — қоныстанудың тірек орталығы. Бұл белгілі бір иерархиялық деңгейдегі мекендердің орталығы функциясын атқарады (мыс., Қазақстанда облыс, төменгі ауылдық әкімшілік ауданның ауқымында) және жоғары деңгейдегі қоныстану жүйесінің құрылымдық элементі болып табылады. Қоныстанудың тірек қаңқасының түйінді элементі, әдетте, қоршаған аумақ ауданының басты маманданған салалық (өнеркәсіптің, ғылымның, курорт-сауықтыру орындарының әр түрлі салаларының) орталықтарында немесе бүкіл ел бойынша ұйымдық және жан-жақты қызмет көрсету атқарымдарын үйлестіріп тұратын қалалар мен қала агломерациялары болып табылады. Біршама кішілеу аумақтарда қоныстанудың тірек қаңқасының түйінді элементтері ретінде кішігірім мекендерде бола алады. Мекендер торында қоныстанған жерлердің иерархиясында басым орын алатын орталықтар, ал мекенаралық өндірістік инфрақұрылым жүйесінде негізгі магистральдар бөлініп шығады.
Қоныстанудың тірек орталығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қоныстанудың тірек орталығы — белгілі бір иерархиялық деңгейдегі қоныстану жүйесінде орталықтық атқарымдарды орындайтын мекен.Қоныстанудың тірек орталығы — қоныстанудың тірек қаңқасының негізгі құрылымдық элементі.Қоныстанудың тірек орталығы екі типке бөлінеді: әкімшілік мәртебесі аумақтағы орталық ретінде нақты атқаратын, ұйымдық және қызмет көрсету функцияларына сәйкес келетін мекендер; әкімшілік мәртебесі таяу аумақтардың ауқымына сәйкес келмейтін мекендер.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |