Қоянтобық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қоянтобық

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Asterales
Тұқымдасы: Asteraceae
Кіші тұқымдасы: Cichorioideae
Тайпасы: Cichorieae
Кіші тайпасы: Scorzonerinae
Тегі: Scorzonera
Түрі: S. sericeolanata'
Екі-есімді атауы
Scorzonera sericeolanata
(Bunge) Krasch. & Lipsch., 1934

Қоянтобық[1] (лат. Botsc) – астралылар тұқымдасы, таусағыз туысына жататын көп жылдық өсімдік.

Ботаникалық сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Биіктігі 8-25 см.
  • Тамыры түйнекке айналған.
  • Сабағы көбіне біреу (кейде 2-5), тік, сыртын нәзік түк жапқан бұтақтары болады.
  • Жапырағы таспа тәрізді, ені 2-5 мм, ұшына қарай соозылыңқы үшкір, тегіс жиекті. Сабақ жапырағы қондырмалы. 5-7 (25) тостағаншасы конус тәрізді (сирек жағдайда цилиндр тәрізді), гүлсидамы тік, жемістенген кезде төмен қарай иіліп тұрады. Орама жапырақтары түкті, жиегі жарғақты.
  • Гүлдерінің тілшелі күлтесі сары түсті.
  • Тұқымының ұзындығы 5-7 мм, айдаршасының ұзындығы 10-20 мм, қылтанағы түкті. Сәуір-мамыр айларында гүлдеп, жеміс береді.

Өсетін жері мен таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қоянтобық Орта Азия елдерінде, Батыс Сібір жазығында, Ауғанстанда, Батыс Қытайда тараған.

Қазақстанда Торғай, Жем өзендері алабында, Бетпақдала, Мойынқұм шөлдерінде, Қаратау жотасы, Балқаш-Алакөл ойысында кездеседі.

Құмда өсетін каучукты өсімдік, жайылымдық мал азығы.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5