Құмырасы бар қыз
 | Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
| Құмырасы бар қыз | |
 Соколов Павел. Құмырасы бар қыз. | |
| Жалпы мәлімет | |
|---|---|
| Түрі | |
| Мекен жайы |
Санкт-Петербург, Пушкин қаласы, Екатерина паркі |
| Мемлекет | |
| Құрылысы басталды |
1808 |
| Құрылысы аяқталды |
1816 |
| Техникалық сипаттамасы | |
| Құрылыс материалы |
Қола |
«Құмырасы бар қыз» (басқа атаулары – «Сауыншы», «Царское село мүсіні», «Перетта») – Санкт-Петербургтегі Царское селосының Екатерина саябағындағы субұрқақ (жоба авторы – Августин Бетанкур, мүсінші – Павел Соколов) ), федералды және халықаралық маңызы бар 19 ғасырдың басындағы ландшафттық сәулет және мүсін ескерткіші «Царское село мүсіні» деген атпен белгілі болды. Мүсін Царское село бақтарының поэтикалық символына айналды[1]. Ресей мұражайының кескіндеме бөлімінің аға ғылыми қызметкері Всеволод Петровтың айтуынша, мүсін Павел Соколов шығармашылығының шыңы болып табылады және ресейлік бақ пен саябақ мүсінінің тамаша жетістіктерінің бірі болып табылады][2].
Замандастары мүсіннің сюжеті ЛаФонтеннің «Сауыншы немесе сүт құмырасы» ертегісі деп есептейді. Кейбір зерттеушілер мүсіннен император I Александрдың әйелі Елизавета Алексеевнаның портреттік бейнесін көріп, субұрқақ оның сәби кезінде қайтыс болған қыздары мен аз уақыт бұрын қайтыс болған ғашығы үшін қайғысының аллегориясы деп санайды. Субұрқақ көптеген орыс мәдениет қайраткерлерін әдеби және музыкалық шығармалар жасауға шабыттандырды. Олардың ішінде: Александр Пушкин мен Анна Ахматованың «Царское селосы мүсіні» поэмасы, Цезарь күйінің «Царское село (Пушкиннен кейін) мүсіні» романсы.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бастапқыда бұл жерде Вангазы ағынының бастауы болған бұлақ болған. I Екатеринаның билігі кезінде оған пудость тасынан жасалған баспалдақ апарды. Су ағатын ағаш ағынның үстінде сол тастан жасалған бағаналар тірелген арка тұрғызылған болатын. Царское селосы мұражайының қызметкері Виктор Семёнов эскиздік реконструкцияда бұлақтың сол кездегі көрінісін қайта жасады. 1757 жылы жақын маңда сырғанау төбесі салынған соң, бұлақ арнайы камераға жасырылды, одан су жер асты құбыры арқылы тоғанға ағып жатты. Құбырдың жер бетіне шығатын орнында бөгет салынды, ал одан брусчатка төселген кең әрі ұзын арна шықты. Оны сол кездегі жалғыз ауыз су көзі ретінде еңбек адамдары мен жылқылар пайдаланған.