Үй (өзен)
Үй өзені | |
---|---|
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 462 км |
Су алабының ауданы |
34400 км² |
Су ағысы | |
Бастауы | Орал тауының шығыс беткейі |
• Орналасқан жері | Азнашево селосы тұсы (Ресей) |
• Координаттары | 54°44′11″ с. е. 59°30′23″ ш. б. / 54.73639° с. е. 59.50639° ш. б. (G) (O) (Я) |
Сағасы | Тобыл өзені |
• Орналасқан жері | Қаражар ауылынан 10 км жоғары |
• Координаттары | 54°17′51″ с. е. 63°58′39″ ш. б. / 54.29750° с. е. 63.97750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 54°17′51″ с. е. 63°58′39″ ш. б. / 54.29750° с. е. 63.97750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | ![]() ![]() |
Үй – Тобыл алабындағы өзен.
Географиялық орны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қазақстанда Қостанай облысы Қарабалық ауданындағы жерімен ағады. Ұзындығы 462 км. Су жиналатын алабы 34400 км2 (оның 5500 км2-і Қазақстанда).
Бастауы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бастауы Башқұртстан (Ресейден) жеріндегі Азнашево селосы тұсынан (Орал тауының шығыс беткейі) басталып, Қаражар ауылынан 10 км жоғары Тобыл өзеніне құяды. Қостанай облысы жеріндегі ұзындығы 235 км.
Гидрографикасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ең ұзын саласы - Тоғызақ өзеннің оң жағалауы бұйратты жазық. Үй өңіріндегі жердің жартысынан артығы егістік. Аңғарының ені Новоукраинка ауылына дейін 1,8 — 3,0 км, қалған бөлігінде 4 — 6 км. Жайылмасы бас жағында 60 — 80 м, төменгі ағысында 2,0 — 3,2 км. Жауын-шашын суымен толысады. Суы көктемде, жазда тұщы, сәл кермек, ауыз суға жарамды. Минералдылығы көктемгі су тасу кезеңінде 200 — 400 мг/л-ден жазда 600 — 700 мг/л-ге, қыста 1200 — 1400 мг/л-ге дейін өзгереді. Арнасынан су жыл бойы ағады. Жылдық орташа су өтімі Троицк қаласының тұсында секундына 11,0 м3. Суының орташа көп жылдық лайлылығы жоғарғы ағысынан 30 — 50 г/м3-ден төменгі ағысында 100 — 200 г/м3-ге дейін өзгереді. Суы егін, мал суаруға, елді мекендер тұрғындарының қажеттігіне пайдаланылады.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 9 том