Ұлытау қорықшасы
| Ұлытау қорықшасы | |
| Жалпы мағлұмат | |
|---|---|
| Ауданы | 19 300 га |
| Құрылған уақыты | 1971 жыл |
| Орналасуы | |
| 48°45′24″ с. е. 66°36′09″ ш. б. / 48.75664144° с. е. 66.60255432° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°45′24″ с. е. 66°36′09″ ш. б. / 48.75664144° с. е. 66.60255432° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Аймақ | Ұлытау облысы |
| Аудан | Ұлытау ауданы |
Ұлытау – мемлекеттік табиғи зоологиялық қорықша. Қорықша 1971 жылы облыстық маңызы бар мәртебеде ұйымдастырылды, 1986 жылы республикалық маңызы бар санатқа ауыстырылды, 1990 жылы «Ұлттық тарихи-мәдени қорық» - Ұлытау мұражайының құрамына кірді. Ауданы 19300 га. Құрылу мақсаты – Ұлытау тауларының бүкіл табиғи кешенін қорғау, негізгі бағыты – тау жануарларын қорғау және көбейту.
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ұлытау облысы Ұлытау ауданы жерінде, Ұлытау тауларының гранитті баурайында, "Ұлытау орман және жануарлар дүниесін қорғау" шаруа қожалығының күштерімен қорғалатын мемлекеттік орман қоры жерлерінде орналасқан.
Флорасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ұлытаудың жоғарғы белдеуі ұсақ топырақ пен жоғары сатыдағы өсімдіктерден айырылған, сарғайған, қара, жасыл түсті қыналармен боялған. Жоғары сатыдағы өсімдіктер тек ұсақ топырақ жиналған жарықтарда, тас тақталардың ойыстарында және көбінесе ойықтарда шоғырланған. Тау беткейлерінің төменгі бөліктеріндегі тау шатқалдарында қызыл қаулы дала шөптесіндері кездеседі. Терең шатқалдардың кей беткейлері қайың, қайыңды-көктерек ормандарымен, кей жерлерде мойыл мен долана және қалың бұталармен жабылған. Таудың шеткі аласа бөліктерін шөлейтті жусанды-бетегелі және тобылғы мен садақбоз қау өскен далалар алып жатыр. Бұл бөлікте тек Ұлытау облысында кездесетін ерекше қорғауға алынған өсімдіктер өседі: қылшықты мыңжапырақ, ұсақ гүлді күреңот, ұлытаулық түймешетен, олармен қатар сирек кездесетін шегіргүл Селькирка, қазақ күреңі, жалтыршөп, қала шыршайы, қияқөлең, жоңғар талы. Қазақстанның Қызыл кітабына енгендер: қызыл қайың, сартүтік, Шренк қызғалдағы, ұлытаулық түймешетен.
Фаунасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қорықшада тұяқтылардың кейбір түрлері, соның ішінде арқарлар мен еліктер мекен етеді, құстардан – құр мен шіл түрлері, жыртқыштардан – түлкі, қасқыр, ақкіс, аққалақ, қарсақ, күзен және т.б. жануарлар түрлі кездеседі. Қазақстанның Қызыл кітабына енген фауна түрлері: қара дегелек, бүркіт, ителгі, Қазақстан арқары, қарақұйрық, қылқұйрық бұлдырық, үкі, сабаншы.[1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Сайт "Особо охраняемые природные территории Республики Казахстан" https://oopt.kz/