Мазмұнға өту

Ұлытау облысы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Қазақстан облысы
Ұлытау облысы
Әкімшілігі
Облыс орталығы

Жезқазған

Аудандар саны

2

Ауылдық округтер саны

33

Кенттік әкімдіктер саны

2

Қалалық әкімдіктер саны

3

Ауыл саны

72

Әкімі

Дастан Рыспеков

Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты

8 маусым 2022 жыл

Жер аумағы

188,9 мың км² (5- орын)

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

220 886 [1] адам (2025)(17 орын)

Тығыздығы

1,17 адам/км² (17 орын)

Ұлттық құрамы

қазақтар (76,16%), орыстар (14,29%), украиндар (2,96%), немістер (1,25%), татарлар (1,21%), беларустар (0,59%), корейлер (0,48%), басқа ұлт өкілдері (3,06%)[2]

Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды

20

Басқалары
Әкімдіктің мекенжайы

Жезқазған қаласы, Алаш алаңы, №1

Ұлытау облысының әкімдігі

Қазақстан картасындағы Ұлытау облысы

Ұлытау облысы — 2022 жылғы 8 маусымда құрылған Қазақстанның орталығындағы облыс.[3] Әкімшілік орталығы — Жезқазған қаласы.

Ұлытау облысы оңтүстігінде Түркістан, оңтүстік-батысында Қызылорда, оңтүстік-шығысында Жамбыл, батысында Ақтөбе, солтүстік-батысында Қостанай, солтүстігінде және шығысында Қарағанды облыстарымен шектеседі.

2022 жылғы 16 наурызда Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев парламент палаталарының бірлескен отырысындағы Қазақстан халқына жолдауында Қарағанды облысының бөлігінен Ұлытау облысының құрылатынын айтты.

« Бұрынғы Жезқазған облысының аумағында Ұлытау облысын құру қажет. Жезқазған қаласы қайтадан облыс орталығы болады. Бұл аймақта дербес облыс құру – экономикалық қана емес, рухани жағынан да маңызды шешім.
Қасым-Жомарт Тоқаев
»

Облыс Қазақстан президентінің жарлығына сәйкес 2022 жылғы 8 маусымда құрылды. Айта кетерлігі, оның аумағы бұрынғы Жезқазған облысының аумағынан кішірек (1997 жылға дейін Шет, Ақтоғай аудандары, Балқаш және Приозерск қалалары да енген).

Әкімшілік-аумақтық құрылысы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Облыстың әкімшілік бөлінісі (2022 жыл)

Облыс 2 аудан мен 3 облыстық маңызы бар қаладан тұрады:

Әкімшілік бірлік Аумағы
км²
(1 қараша 2019)[4]
Халық
саны
(1 қаңтар 2022)[5]
Халық
тығыздығы
адам/км²
1 Жаңаарқа ауданы 62 347,81 34 758 0,56
2 Ұлытау ауданы 122 931,05 12 351 0,10
3 Жезқазған қаласы 1 760,97 91 619 52,03
4 Қаражал қаласы 792,43 18 699 23,60
5 Сәтбаев қаласы 1 104,35 69 571 63,00
Барлығы 188 936,61 226 998 1,20

2024 жылғы 1 қарашаға облыс халқының саны 221,3 мың адамды құрады, соның ішінде қалалықтар – 175,5 мың адам (79,3%), ауылдықтар –45,8 мың адам (20,7%).[6]

Халықтың табиғи өсімі 2024 жылғы қаңтар-қазанға 1916 адамды құрады (өткен жылдың сәйкес кезеңінде 2199 адам).[7]

2024 жылғы қаңтар-қазанда туылғандар саны 3488 адамды құрады (2023 жылғы қаңтар-қазанда 6,7% аз), қайтыс болғандар саны 1572 адамды құрады (2023 жылғы қаңтар-қазанда 2,1% көп).

Теріс көші-қонның айырмасы қалыптасты және -2138 адамды құрады (2023 жылғы қаңтар-қазанда– -2020адам), оның ішінде сыртқы көші-қонда– -8 адам (-134), ішкі көші-қонда – - 2130 адам (-1886).

Еңбек және табыс

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2024 жылғы IІI тоқсанда жұмыссыздар саны 4088 адамды құрады.

Жұмыссыздық деңгейі жұмыс күшіне қарағанда 4,1% құрады.

2024 жылдың 1 қарашаға жұмыспен қамту органдарында жұмыссыздар ретінде тіркелгендер саны 2211 адамды құрады немесе жұмыс күшінің санына 2,2% болып қалыптасты.

2024 жылғы IІI тоқсанда қызметкерлерге есептелген (кәсіпкерлік қызметпен айналысатын, шағын кәсіпорындарсыз), орташа айлық атаулы жалақы 515 543 теңгені құрады, өсім 2023 жылғы IІI тоқсанға 9,4% құрады.

2024 жылғы IІI тоқсанда нақты жалақы индексі 102,7% болып қалыптасты.

2024 жылғы II тоқсанда облыс халқының  орташа жан басына шаққандағы атаулы ақшалай табысы бағалау бойынша 283 878 теңгені құрады. 2023 жылғы II тоқсанға қарағанда 14,8%-ға жоғары, аталған кезеңге нақты ақшалай табыстың өсу қарқыны – 6,8%.

2024 жылғы қаңтар-маусымда жалпы өңірлік өнім көлемі қолданыстағы бағамен 798 910,2 млн. теңгені құрады. 2023 жылғы қаңтар-маусыммен салыстырғанда нақты ЖӨӨ 3,1% өсті. ЖӨӨ құрылымында тауарларды өндіру үлесі 68%, қызметтер көрсету – 25,3% құрады.

Тұтыну бағасының индексі 2024 жылдың қарашасында 2023 жылғы желтоқсанмен салыстырғанда 106,6% құрады.

Азық-түлік тауарларының бағасы 3,1%, азық-түлік емес тауарлардың бағасы – 7,6%, халыққа көрсетілетін ақылы қызметтердің бағасы – 11,3% өсті.

2023 жылдың желтоқсанмен салыстырғанда 2024 жылдың қарашасында өндіруші кәсіпорындардың өнеркәсіп өнімдерінің бағалары 1,9% арзандады.

2024 жылғы қаңтар-қарашада бөлшек сауда көлемі 100 565,7 млн.теңгені құрады немесе 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,5%-ға көп.

2024 жылғы қаңтар-қарашада көтерме сауда көлемі 110 875,2 млн. теңгені құрады немесе 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,3%құрады.

Алдын ала деректер бойынша 2024 жылғы қаңтар-қазанда ЕАЭО елдерімен өзара сауда 50,8 млн. АҚШ долларын құрап, 2023 жылғы қаңтар-қазанмен салыстырғанда 32,7% азайды, оның ішінде экспорт – 14,3 млн. АҚШ долларын (54,5% аз), импорт – 36,5 млн. АҚШ долларын құрады (17,2% азайды).   

Әкімдерінің тізімі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Берік Әбдіғалиұлы (11 маусым 2022 – 9 қазан 2024)
  2. Дастан Адайұлы Рыспеков (9 қазан 2024 жылдан бастап)

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]