Өсімдіктер мен жануарлар сұрыптауындағы биотехнология

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Өсімдіктер мен жануарлар сұрыптауындағы биотехнология - Биотехнологиялық әдістер тек ұсақ ағзалармен жұмыста ғана қолданылып коймайды. Мәселен, өсімдіктерді сұрыптауда төбе бүршіктердің түзуші ұлпаларынан вируссыз жасушалар алу әдісінде ойдағыдай пайдаланылады. Тіпті өсімдіктердің өзге жасушаларьшьщ өз хромосомаларының құрамында вирусты ДНҚ үзіндісі болса да, меристема (түзуші ұлпалар) жасушаларында ол болмайды. Өйткені вирус шапшаң өсетін меристема ұлпасына жұғып үлгермейді. Бұдан соң бұл «таза» жасушалар коймалжыңданған күйі - беріш алынғанға дейін сынауьқта кебейеді. Беріш белгілі концентрацияда фитогормондармен оңделеді. Бұл бүршіктердің аударыстырылуының желеу болады. Кезі жеткенде беріштен жасушаларында вирус бөлшектері жоқ тұтас өсімдік алынады. Оңтүстік-батыс ғылыми-зерттеу орталығындағы Түркістан облысының аумағында 2003 жылы биотехнологиялық әдістерді қолданып, картоптың жоғары түсімді іріктемесі «пахтақор» алынды.

Жануарларды сұрыптаудағы ең жанды әдістер өте жоғары өнімді, ерекше бағалы тұқымдық аталықтан алынған аталық жасуша мен ұрықтарды суық сүрлемелеуге (криоконсервация – суйық азотта өте төмен температурада тоңазыту) негізделген. Сондай-ақ «жасушалық» жөне «ұлпалық» себінділер де қолданылады. Анығырақ айтқанда белгілі типке жататын жануарлардың жасушалары мен ұлпалары өсіріліп, олар одан әрі пайдаға асырады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Биология: Жалпы білім беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген/ М. Гильманов, А. Соловьева, Л. Әбшенова. - Алматы: Атамұра, 2009. ISBN 9965-34-927-4