Certificate of Proficiency in English
CPE (Certificate of Proficiency in English) – Кембридж университетінің бөлімшесімен өңделетін және өткізілетін ағылшын тілін тексеретін емтихан. Көне Кембриджтің тілдік емтихандарының бірі. Алғаш рет 1913 жылы ұсынылған. Сертификат «C2 Еуропа Кеңесінің Межелігіне» сәйкес келеді және ағылшын тілін меңгерудің ең жоғары деңгейін растайтын емтихан болып саналады. Сертификаттың қолданылу мерзімі шексіз.
Емтиханның мазмұны мен құрылымы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Reading
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бөлім 4 тапсырмадан құралады. Жалпы сұрақ саны – 40. Бұл бөлім тапсырмаларын орындау үшін 1 сағат 30 минут беріледі.
1-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қалдырылып кеткен 6 үзіндісі бар 3 мәтіннен құралады, дұрыс нұсқасын тауып, үзінділерді толтыру керек.
2-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]4 мәтіннен тұрады. Әр мәтінге 4 жауап нұсқасы бар 2 сұрақтан құралған. Әр дұрыс жауап үшін 2 ұпай беріледі.
3-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бірнеше баптарға бөлінген мәтіннен құралған. 7 бап бос қалдырылған. Емтихан тапсырушыға бұл баптар қате қатарда беріледі. Міндет – босатылған баптарды дұрыс тәртіпте орналастыру. Бір бап артық. Әр дұрыс жауап үшін (барлығы 6 бап) 2 ұпай беріледі.
4-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Мәтін беріледі. Мәтінге қатысты 7 сұрақ, әр қайсысының 4 жауап нұсқасы бар. Әр дұрыс жауап үшін 2 ұпай беріледі.
Writing
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Екі тапсырмадан құралады, орындау үшін 2 сағат беріледі.
1-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Емтихан тапсырушыға мәтіннің (хаттың, газеттің үзіндісі, жарнама және т.с.с.) бір бөлігі беріледі, 100 сөзге дейін. Берілген ақпаратты қолдана отырып мақала, хат, есеп жоба-ұсыныс жасау керек. Жазбаша жауап 300-350 сөздерден құралу керек.
2-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Берілген 4 тапсырманың біреуін орындау керек. Тапсырмалар мақала жазу, жоба бәйгесі, шолу, жоба-ұсыныс, эссе, ақпараттық бет жасауды талап етуі мүмкін. Тапсырмалардың біреуі (5-ші тапсырма) емтихан тапсырушыларға оқуға ұсынылған үш кітаптың біреуінен негізделген. Тапсырманың a, b, c – нұсқалары бар, біреуін таңдау қажет (әр жауап бір кітаптағы ақпаратқа тиесілі). Оқуға ұсынылған кітаптардың тізімін жылдың басында ресми емтихан сайтынан алуға болады, бұл тізім жыл бойы өзгеріссіз қалады. Тапсырма мақала, шолу немесе эссе түрінде болуы мүмкін.
Use Of English
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ағылшын тілінің грамматикасын тексеретін бөлімі. 5 тапсырмадан тұрады. Орындау үшін 1 сағат 30 минут беріледі.
1-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]15 бос үзіндіден тұратын мәтін. Әр бос үзіндінің орнына бір сөз жазу керек. Жауап нұсқалары берілмейді. Әр дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі.
2-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]10 бос үзіндісі бар мәтін. Әр бос үзіндіге өзгертуге қажетті (құрылысын, уақытын, райын, берілген сөздің негізінде басқа сөз қою және т.б.) сөздер ұсынылған. Әр дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі.
3-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]6 сұрақтан құралады. Әрқайсында 1 бос сөзі бар 3 сөйлем болады. Үш сөйлемде де бос орындағы сөз – омоним (жазылуы бірдей, бірақ мағынасы әр түрлі). Әр дұрыс жауап үшін 2 ұпай беріледі.
4-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]8 сұрақтан құралған. Сұрақта мағынасы бірдей екі сөйлем беріледі. Екінші сөйлемде сөздердің бір бөлігі бос қалған. Бір сөз ұсынылған. 3-8 сөз қолдана отырып, берілген сөзді қоса және оны өзгерпей, мағынасы бойынша бірінші сөйлеммен бірдей болатындай бос орындарды толтыру керек. Дұрыс жауап үшін сөйлемнің толықтығына және дұрыстық дәрежесіне қарай 1 немесе 2 ұпай берілу мүмкін.
5-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]«Баяндау». 2 сұрағы және әр қайсына еркін жауабы бар екі мәтіннен құралған, сонымен қатар мәтінді баяндап жазып (көлемі 50-70 сөз), сұраққа жауап беру керек.
Listening
[өңдеу | қайнарын өңдеу]4 тапсырмадан құралған. 40 минут уақытты алады. Барлық тапсырмалар екі рет тыңдалынады.
1-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қысқа 4 жазбалардан құралады. Әр жазбаға 3 жауап нұсқалары бар 2 сұрақ қойылады. Дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі.
2-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Емтихан тапсырушының назарына 9 бос үзіндісі бар мәтін беріледі. 3-4 минуттық монологты тыңдап, бос орындарды толтыру керек. Дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі.
3-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]3-4 минуттық диалог ұсынылады. Тыңдап болған соң 4 жауап нұсқасы бар 5 сұрақ беріледі. Дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі. 4-тапсырма 2-3 минут созылатын диалог. Сөйлесетін адамдар пікірталасып, көз-қарастарын өзгертеді. 6 түрлі бекіту берілген, әр қайсысына қай қатысушы берілген ойды толғағанын анықтау керек. Дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі.
Speaking
[өңдеу | қайнарын өңдеу]3 тапсырмадан құрайды. Тапсырмалар жұп-жұптап орындалады. Егер үміткерлердің саны тақ болса, үш адамнан қосуы мүмкін. Бір бөлімге жұмсалатын уақыт – 19 минут. Егер тапсырманы үш адам орындайтын болса, уақыт ұзартылады. Бұл бөлімді екі сынуашы бағалайды, біреуі әңгімені жалғастырады, екіншісі – бағалайды.
1-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Үміткерлер сынаушының сұрақтарына жауап береді, өзі туралы айтады, жалпы сұрақтарға жауап береді. Бұл тапсырмаға 3 минут беріледі.
2-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Үміткерге бір немесе бірнеше сурет беріледі. Бастысы үміткер қойылған сұрақтарға жауап беруі керек, кейін жұптасып сұраққа жауап беріп, бір пікірге келуі керек. 4 минут уақыт беріледі.
3-тапсырма
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сынаушы емтихан тапсырушыға сурет беріп, оған қатысты бірнеше ұсыныс білдіреді. Үміткер 2 минут ішінде осы жайында баяндайды. Уақыт аяқталған соң сынаушы екінші үміткердің айтылған ойы жөнінде пікірін сұрайды. Содан соң сынаушы екі үміткерге де ақпарат негізінде тапсырма береді (4 минут уақыт беріледі). Кейін үміткерлер орындарын ауыстырады. Бұл бөлімге 12 минут уақыт кетеді.
Жұмыстарын бағалау
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Әр тапсырма орындағаны үшін өзіне тән ұпай беріледі де, келесі формуламен есептеледі: (Үміткердің барлық ұпайлары • 40) ÷ максимальды ұпай саны Ұпайлардың арақатынасы және қорытынды баға Әр бөлім бөлек бағаланады, бірақ барлық бөлімдер ортақ бағаның 20% құрайды. Егер емтиханның бір бөлімі жаман тапсырылса да, үміткердің емтиханды жақсы тапсырып, сертификат алуға мүмкіндігі бар болады. 60-74% ұпай – С бағасын алады, 75-79% ұпай – В бағасын алады, 80% және одан жоғары ұпай алған үміткер – А бағасын алады. Үміткер 60% төмен ұпай алса сертификат берілмейді, бірақ бағаланады. 55-59% – D, 55% және одан төмен ұпай – Е.
Сертификатты мойындау
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сертификат көптеген жұмыс берушілермен және Ұлыбританиядағы көптеген университеттермен мойындалған.