Та марбута: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
{{Араб әліппесі}}
{{Араб әліппесі}}
[[File:03a-Ta marbuta.png]]
[[File:03a-Ta marbuta.png]]
'''Та марбута''' ({{lang-ar|تاء مربوطة}}, сөзбе сөз: «т әрібіне байланысты») — Араб жазуында әріп. Араб әліппесінің Һа әрпіне ұқсас жазылыды, дегенмен айырмашылығы үстінде екі нүктелі болып келеді [[ة]], та марбута сөз соңында келіп өзі бір жекедара мән бере алмайды.
'''Та марбута''' ({{lang-ar|تاء مربوطة}}, сөзбе сөз: «т әрібіне байланысты») — Араб жазуында әріп. Араб әліппесінің [[ه|Һа]] әрпіне ұқсас жазылыды, дегенмен айырмашылығы үстінде екі нүктелі болып келеді [[ة]], та марбута сөз соңында келіп өзі бір жекедара мән бере алмайды.

<!--
== Этимология ==
== Этимология ==
<font size="5">ة</font> әрібі араб әліппесінде жеке әріб болып есептелмейді, бірақ әріп деп аталатын себебі араб әліппесінің [[ت|Та]] (<font size="5">ت</font>) әрібінің бір жеке дара жазылу жағдайы болғандықтан айтылады, бұл жағдай араб тілінде (та мамдуда) «созылыңқы т» (<font size="5">ت</font>): т әрібінің соңын созып басқа әріппен жалғастыру арқылы 'Та марбуту' әрібін аламыз.
Своё название эта буква, специально не выделяемая в составе алфавита, получила потому, что она является графическим вариантом обычного [[Та (третья буква арабского алфавита)|Та]] (<font size="5">ت</font>), которое носит название (та мамдуда) «растянутое т» (<font size="5">ت</font>): соединяя друг с другом концы «растянутого т» мы получаем 'Та марбуту'.


== Жазылуы ==
== Жазылуы ==
(<font size="5">ت</font>) әрібі араб тілінде аналық түрді (женский род) білдіреді. Етістікте (та мамдуда) Та (<font size="5">ت</font>), есімдіктерде — 'Та марбута' болып қолданылады.
(<font size="5">ت</font>) әрібі араб тілінде в арабском языке (как и вообще в семитских языках) является одним из основных показателей женского рода. При этом в глаголах используется (та мамдуда) [[Та (третья буква арабского алфавита)|Та]] (<font size="5">ت</font>), в именах — 'Та марбута'. 'Та марбута' пишется только в конце слова и может иметь два начертания: без соединения — <font size="5">ة</font> (например: <font size="4">كُرَةٌ</font> «доп», «шар») и при соединении справа — (<font size="4">ة</font>) (например:<font size="4">بَدْلَةٌ</font> «костюм»). В случае присоединения слева 'Та марбута' превращается в (та мамдуду), например:<font size="4">بَدْلَتُهُ</font> «его костюм».<ref>Ковалев А. А., Шарбатов Г. Ш. Учебник арабского языка, стр. 53</ref>


'Та марбута' тек сөз соңында екі түрде жазылады:

жалғаусыз — <font size="5">ة</font> (мысалы: <font size="4">كُرَةٌ</font> «доп», «шар»)

және жалғаумен — (<font size="4">ة</font>) (мысалы:<font size="4">بَدْلَةٌ</font> «костюм»).

Егер та марбутаның сол жағанан тағы бір та марбута қосылса, ол та мамдудаға айналып кетеді, мысалы:<font size="4">بَدْلَتُهُ</font> «оның костюмі».<ref>Ковалев А. А., Шарбатов Г. Ш. Учебник арабского языка, стр. 53</ref>

<!--
Не к арабским женским именам этот знак не применяется. «Та-марбуту» заменяет буква «Алиф», которая обозначает звук «А».
Не к арабским женским именам этот знак не применяется. «Та-марбуту» заменяет буква «Алиф», которая обозначает звук «А».
-->
-->

23:07, 2013 ж. қаңтардың 1 кезіндегі нұсқа

Араб жазуы
ا    ب    ت    ث    ج    ح
خ    د    ذ    ر    ز    س
ش    ص    ض    ط    ظ    ع
غ    ف    ق    ك    ل
م    ن    هـ    و    ي
Тарихы · Транскрипция
Әлиф мақсура · Харакат · Һамза ء
Араб сандары · Нөмірлеу к · т · ө

Та марбута (араб.: تاء مربوطة‎, сөзбе сөз: «т әрібіне байланысты») — Араб жазуында әріп. Араб әліппесінің Һа әрпіне ұқсас жазылыды, дегенмен айырмашылығы үстінде екі нүктелі болып келеді ة, та марбута сөз соңында келіп өзі бір жекедара мән бере алмайды.

Этимология

ة әрібі араб әліппесінде жеке әріб болып есептелмейді, бірақ әріп деп аталатын себебі араб әліппесінің Та (ت) әрібінің бір жеке дара жазылу жағдайы болғандықтан айтылады, бұл жағдай араб тілінде (та мамдуда) «созылыңқы т» (ت): т әрібінің соңын созып басқа әріппен жалғастыру арқылы 'Та марбуту' әрібін аламыз.

Жазылуы

(ت) әрібі араб тілінде аналық түрді (женский род) білдіреді. Етістікте (та мамдуда) Та (ت), есімдіктерде — 'Та марбута' болып қолданылады.

'Та марбута' тек сөз соңында екі түрде жазылады:

жалғаусыз — ة (мысалы: كُرَةٌ «доп», «шар»)

және жалғаумен — (ة) (мысалы:بَدْلَةٌ «костюм»).

Егер та марбутаның сол жағанан тағы бір та марбута қосылса, ол та мамдудаға айналып кетеді, мысалы:بَدْلَتُهُ «оның костюмі».[1]

Дауысталуы

сөз арасында жай (ت) Та әрібі сияқты оқыла береді, егер сөз соңында кездессе һа (ة) әрібі болып дауысталады.

Сілттемелер

  1. Ковалев А. А., Шарбатов Г. Ш. Учебник арабского языка, стр. 53