Диск: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Дискі бетіндегі ақпарат қосылды
1-жол: 1-жол:
'''Диск''' ({{lang-en| Disk}}) — [[Есептеу техникасы|есептеуіш техника]]да, жазылған ақпаратты ұзақ уақыт есте сақтай алатын [[магнит]]тік қабыршақпен қапталған дөңгелек пластина түріндегі [[Сыртқы жад|дерек жинақтауыш құрылғы]]. Ақпарат пластина бетіне шеңбер бойымен жазылған жолсызықтар арасындағы секторлар бетінде сақталады.
'''ДИСК''' (Disk) - шығарып оку-жазу бастиегіне қатысты айналдырылатын диск формасындағы мәліметтер. тасуышы; ақпаратты сақтау және қайта шығару қасиеті бар жұқа материалмен қапталған дөңгелек пластинка түрінде жасалған мәлімет тасуыш құрылғы. Ақпаратты сақтау орны болып пластинка бетінде центрлес шеңберлер арасындағы сызық-жолдар саналады, яғни ақпарат дискінің екі бетінде де магниттік жолдарға жазылады. Дискілер магниттік, магнитті-оптикалық және оптикалық болып бөлінеді. Активті диск (Активный диск; active disk) — осы сөтте өзгерту жұмыс істеп отырған магниттік диск.

Дискілер магниттік, магнитті-оптикалық және оптикалық болып бөлінеді. Алайда, қазіргі уақыттағы компьютерлерде аталған дискілер қолданылмайды. Тек қатқыл диск ретінде HDD ({{lang-en|Hard disk drive}}) орнына SSD ({{lang-en|Solid-state drive}}) кеңінен қолданылуда.

== Магниттік диск ==
== Магниттік диск ==
Магниттік диск (Магнитный диск; magnetic disk) — жалпақ дөңгелек табақша немесе диск түрінде жасалып, мәліметтер сақтау үшін беті магниттік қабықшамен қапталған металл немесе шыны пластина. Олардың иілгіш және қатты етіп жасалған түрлері бар. Мысалы, қатқыл магнитгік дискідегі жинақтауыш.
Магниттік диск (Магнитный диск; magnetic disk) — жалпақ дөңгелек табақша немесе диск түрінде жасалып, мәліметтер сақтау үшін беті магниттік қабықшамен қапталған металл немесе шыны пластина. Олардың иілгіш және қатты етіп жасалған түрлері бар. Мысалы, қатқыл магнитгік дискідегі жинақтауыш.
[[Сурет:Floppy_disk_2009_G1.jpg|нобай|]]
=== Иілгіш магниттік диск ===
=== Иілгіш магниттік диск ===
'''Иілгіш магниттік диск''' (Гибкий магнитный диск; floppy disk) — компьютердің сыртқы жады ретінде колданылатын иілгіш заттан жасалған алмалы-салмалы магниттік диск. Диаметрлері 133мм (5,25) жөне 76мм (дюйм) дискілер болады. Қатқыл диск (Жесткий диск; hard disk) — металдан (алюминийден) жасалған магниттік диск. Ол, әдетте, өзіне арналған шаң кірмейтін дискжетекте орналасады. Диск өте үлкен жылдамдықпен (минутына жобамен 3000 айналым) айналады. Магниттік бастиек дискінің бетіне өте жақын орналасқан, Ондай типті дискілердің сыйымдылығы айтарлықтай көлемді, әдетте, 40-тан 800 Мбайтқа дейін. Олар өте үлкен жылдамдықпен қатынас құру мүмкіндігін береді.
[[Иілгіш диск|Иілгіш магниттік диск]] (Гибкий магнитный диск; floppy disk) — компьютердің сыртқы жады ретінде колданылатын иілгіш заттан жасалған алмалы-салмалы магниттік диск. Дискет мәлімет жазуға, оқуға арналған ұзынша ойығы бар пластмасса қорапқа салынып, ортасында оны айналдыруға арналған кіндікшемен жабдықталады. Сондай-ақ оның мәлімет жаздыруды болдырмас үшін ашылып-жабылып тұратын қосымша төртбұрышты ойығы болады. Дискет компьютердің негізгі блогындағы дискіжетектің ұясына салынады. Компьютерлер желісі, [[электронды пошта]] кең қолданыс тапқанша, дискет деректерді бір машинадан екінші машинаға ауыстырудың негізгі тәсілі болды.

=== Қатқыл диск ===
[[Қатқыл диск]] (Жесткий диск; hard disk) — металдан (алюминийден) жасалған магниттік диск. Ол, әдетте, өзіне арналған шаң кірмейтін дискжетекте орналасады. Диск өте үлкен жылдамдықпен (минутына жобамен 3000 айналым) айналады. Магниттік бастиек дискінің бетіне өте жақын орналасқан, Ондай типті дискілердің сыйымдылығы айтарлықтай көлемді, әдетте, 40-тан 800 Мбайтқа дейін. Олар өте үлкен жылдамдықпен қатынас құру мүмкіндігін береді. Қатқыл дискі ұдайы есептеу машинасының ішінде тұрады.
== Логикалық диск ==
== Логикалық диск ==
'''Қатқыл дискі ұдайы есептеу машинасының ішінде тұрады. Логикалық диск''' (Логический диск; logical disk) — жеке аттар (c,d,e жөне т.б.) берілген және дербес магниттік диск ретінде пайдаланылатын винчестердің бөлігі.
'''Логикалық диск''' (Логический диск; logical disk) — жеке аттар (c,d,e жөне т.б.) берілген және дербес магниттік диск ретінде пайдаланылатын винчестердің бөлігі.
Магниттік диск (Магнитный диск; magnetic disk) — беті ферромагниггік қабыршақпен (ферролакпен немесе кобальт- вольфраммен) қапталған, алюминийден жасалған диск.
Магниттік диск (Магнитный диск; magnetic disk) — беті ферромагниггік қабыршақпен (ферролакпен немесе кобальт- вольфраммен) қапталған, алюминийден жасалған диск.
[[Сурет:CD_autolev_crop.jpg|нобай|]]
== Оптикалық диск ==
== Оптикалық диск ==
'''Оптикалық диск''' (Оптический диск; optical disk) — мәліметтерді жазу және оқуды лазерлік сөуле арқылы орындауға арналған диск. Мұнда ақпаратты өшіру және өзгерту ескерілмеген. CD-ROM (Compact Disk — Read-Only Memory — компакт-диск — ПЗУ) типті оптикалық дискілер белгілі.
[[Оптикалық диск]] (Оптический диск; optical disk) — мәліметтерді жазу және оқуды [[лазер]]лік сөуле арқылы орындауға арналған диск. Мұнда ақпаратты өшіру және өзгерту ескерілмеген. [[CD-ROM]] (Compact Disk — Read-Only Memory — компакт-диск — ПЗУ) типті оптикалық дискілер белгілі.


<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов.
<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов.
17-жол: 25-жол:


{{wikify}}
{{wikify}}

{{Суретсіз мақала}}


[[Санат:Ақпараттану]]
[[Санат:Ақпараттану]]
[[Санат:Компьютерлік техника]]
[[Санат:Компьютерлік техника]]


{{Stub}}


[[bg:Диск]]
[[bg:Диск]]

11:24, 2021 ж. наурыздың 14 кезіндегі нұсқа

Диск (ағылш. Disk) — есептеуіш техникада, жазылған ақпаратты ұзақ уақыт есте сақтай алатын магниттік қабыршақпен қапталған дөңгелек пластина түріндегі дерек жинақтауыш құрылғы. Ақпарат пластина бетіне шеңбер бойымен жазылған жолсызықтар арасындағы секторлар бетінде сақталады.

Дискілер магниттік, магнитті-оптикалық және оптикалық болып бөлінеді. Алайда, қазіргі уақыттағы компьютерлерде аталған дискілер қолданылмайды. Тек қатқыл диск ретінде HDD (ағылш. Hard disk drive) орнына SSD (ағылш. Solid-state drive) кеңінен қолданылуда.

Магниттік диск

Магниттік диск (Магнитный диск; magnetic disk) — жалпақ дөңгелек табақша немесе диск түрінде жасалып, мәліметтер сақтау үшін беті магниттік қабықшамен қапталған металл немесе шыны пластина. Олардың иілгіш және қатты етіп жасалған түрлері бар. Мысалы, қатқыл магнитгік дискідегі жинақтауыш.

Иілгіш магниттік диск

Иілгіш магниттік диск (Гибкий магнитный диск; floppy disk) — компьютердің сыртқы жады ретінде колданылатын иілгіш заттан жасалған алмалы-салмалы магниттік диск. Дискет мәлімет жазуға, оқуға арналған ұзынша ойығы бар пластмасса қорапқа салынып, ортасында оны айналдыруға арналған кіндікшемен жабдықталады. Сондай-ақ оның мәлімет жаздыруды болдырмас үшін ашылып-жабылып тұратын қосымша төртбұрышты ойығы болады. Дискет компьютердің негізгі блогындағы дискіжетектің ұясына салынады. Компьютерлер желісі, электронды пошта кең қолданыс тапқанша, дискет деректерді бір машинадан екінші машинаға ауыстырудың негізгі тәсілі болды.

Қатқыл диск

Қатқыл диск (Жесткий диск; hard disk) — металдан (алюминийден) жасалған магниттік диск. Ол, әдетте, өзіне арналған шаң кірмейтін дискжетекте орналасады. Диск өте үлкен жылдамдықпен (минутына жобамен 3000 айналым) айналады. Магниттік бастиек дискінің бетіне өте жақын орналасқан, Ондай типті дискілердің сыйымдылығы айтарлықтай көлемді, әдетте, 40-тан 800 Мбайтқа дейін. Олар өте үлкен жылдамдықпен қатынас құру мүмкіндігін береді. Қатқыл дискі ұдайы есептеу машинасының ішінде тұрады.

Логикалық диск

Логикалық диск (Логический диск; logical disk) — жеке аттар (c,d,e жөне т.б.) берілген және дербес магниттік диск ретінде пайдаланылатын винчестердің бөлігі. Магниттік диск (Магнитный диск; magnetic disk) — беті ферромагниггік қабыршақпен (ферролакпен немесе кобальт- вольфраммен) қапталған, алюминийден жасалған диск.

Оптикалық диск

Оптикалық диск (Оптический диск; optical disk) — мәліметтерді жазу және оқуды лазерлік сөуле арқылы орындауға арналған диск. Мұнда ақпаратты өшіру және өзгерту ескерілмеген. CD-ROM (Compact Disk — Read-Only Memory — компакт-диск — ПЗУ) типті оптикалық дискілер белгілі.

[1] [2]

Дереккөздер

  1. ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
  2. ↑ Полиграфия, өлшеу техникасы, ағаш өңдеу жабдыктары және металл өңдеу техникасы мен технологиясы: Қазақша-орысша терминдердің түсіндірме сөздігі.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Диск&oldid=2855930» бетінен алынған