Гипс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
[[Сурет:Roses des Sables Tunisie.jpg|200px|thumb|Гипс роза]] |
[[Сурет:Roses des Sables Tunisie.jpg|200px|thumb|Гипс роза]] |
||
'''Гипс'''<ref name="source1">Балалар энциклопедиясы, III-том</ref> (''грекше gypsos — бор, ок'') |
'''Гипс'''<ref name="source1">Балалар энциклопедиясы, III-том</ref> (''грекше gypsos — бор, ок'') |
||
* [[минерал]] — өз |
* [[минерал]] — өз құрамына екі су молекуласын кіріктіретін кальций сульфаты; |
||
* негізінен гипс минералынан түратын тұнба (шөгінді) таужыныс; |
* негізінен гипс минералынан түратын тұнба (шөгінді) таужыныс; |
||
* ғаныш – сульфаттар класының [[минералы]]. Химиялық формуласы CaSO<sub>4</sub>Һ<sub>2</sub>H<sub>2</sub>O. Моноклиндік сингонияда кристалданады.<ref> Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі. Аныктамалық басылым.- Алматы: 2003. ISBN 9965-472-27-0</ref> |
* ғаныш – сульфаттар класының [[минералы]]. Химиялық формуласы CaSO<sub>4</sub>Һ<sub>2</sub>H<sub>2</sub>O. Моноклиндік сингонияда кристалданады.<ref> Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі. Аныктамалық басылым.- Алматы: 2003. ISBN 9965-472-27-0</ref> |
||
10:59, 2011 ж. тамыздың 18 кезіндегі нұсқа
Гипс[1] (грекше gypsos — бор, ок)
- минерал — өз құрамына екі су молекуласын кіріктіретін кальций сульфаты;
- негізінен гипс минералынан түратын тұнба (шөгінді) таужыныс;
- ғаныш – сульфаттар класының минералы. Химиялық формуласы CaSO4Һ2H2O. Моноклиндік сингонияда кристалданады.[2]
Гипстің жеке кристалдары қалақша, баған, призма пішінді, ал минерал агрегаттары ұсақ түйіршік (алебастр) немесе талшық (селенит) масса түрінде кездеседі. Гипс ақ, мөлдір кейде қоспаларына байланысты түрлі түсті, шыныша жылтыр; қаттылығы 1,5, меншікті салмағы 2,3 г/см3, балқу температурасы 32 – 410С. Құрғап келе жатқан тұзды көл мен теңіздерде шөгеді, басқа сульфаттармен бірге мұнай және күкірт кендерінде түзіледі, шөгінділер арасында ангидриттің гидратталуынан тұз кендерінің бұзылу-тозу қабаттарында суға ерімейтін үгінді түрінде шоғырланады. Гипс құрылыста, хирургияда, металлургияда, қағаз, бояу, цемент өнеркәсібінде, мүсін өнерінде, оптикада және ауыл шаруашылығында (тыңайтқыш) қолданылады. Гипстің ірі кен орындары Оңтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан, Жамбыл және Алматы (Үлкен Бұғыты, Кіші Бұғыты) облыстарында бар.[3]
Пайдаланған әдебиет
- ↑ Балалар энциклопедиясы, III-том
- ↑ Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі. Аныктамалық басылым.- Алматы: 2003. ISBN 9965-472-27-0
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |