Ванкувер

Ванкувер
	Қала
	Ванкувер
	ағылш. Vancouver
	Елтаңбасы
Әкімшілігі
Ел	Канада
Провинция	Британдық Колумбия
Мэр	Кеннеди Стюарт
Тарихы мен географиясы
Координаттары	49°15′00″ с. е. 123°06′00″ б. б. / 49.25000° с. е. 123.10000° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°15′00″ с. е. 123°06′00″ б. б. / 49.25000° с. е. 123.10000° б. б. (G) (O) (Я)
Құрылған уақыты	1886
Жер аумағы	114.97 км²
Орталығының биiктігі	2 м
Уақыт белдеуі	UTC−8:00
Тұрғындары
Тұрғыны	631,486 адам (2016)
Тығыздығы	5,492.6 адам/км²
Агломерация	2,463,431
Этнохороним	Ванкуверлік; Ванкуверліктер
Ресми тілі	ағылшын
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	604, 778, 236, 672
Пошта индекстері	V5K – V6T, V6Z, V7X – V7Y
	vancouver.ca (ағыл.)
	Ванкувер Ванкувер
	Ванкувер шекарасы
	Ортаққордағы санаты: Ванкувер

Ванкувер (ағылш. Vancouver; Vancouver [vænˈkuːvər]) — Канаданың батысында орналасқан қала, үлкендігі бойынша Британдық Колумбия провинциясында бірінші, Канадада үшінші қала. 2011 жыл бойынша қалада 603 502 адам тұрады.Маңындағы елді мекендермен 2 313 328 тұрғыны бар "Үлкен Ванкувер" агломерациясын құрайды. Британдық Колумбия провинциясының халық саны бойынша ең үлкен қаласы, ел ішінде 8-ші ірі қаласы болып табылады.^[1]

Дүниежүзілік танымалдылығын 2010 жылы бұл қалада өткізілген әлемдік 2010 жылғы Қысқы Олимпиада ойындарыында алған.

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1827 жылы британдық компания "Хадсон Бэй" қаланың орнында жүн сататын бірнеше порт құрған. Кейін 1840 жылы форт Тынық мұхитының жағалауындағы ең ірі балық импортшы орталығына айналды. Сонымен қатар, жергілікті халық ауыл шаруашылығымен айналысқан.

1858 жылы, қаланың тарихындағы маңызды жылы болған, себебі Фрейзер өзенінде алтын табылды. Дәл сол сәттен қаланың құрылысы, дамуы басталды. Темір жолдар, қоныстанулар салынып, ауыл шаруашылығы дамыған.

1886 жылы сол жердегі орналасқан Гранвиль мекені бұл өңірді алғаш зерттеген капитан Джордж Ванкувер құрметімен атанды.

Қаланың қолайлы орналасуы мекеннің транспорт жүйесінің дамуына әрекеттесті. Жолдар, әсіресе темір жолдары қарқынды түрде салынған.

1963 жылы Ванкувер порты Канаданың ең ірі портына айналды.

2010 жылы қалада Қысқы Олимпиадалық Ойындар өткізілген.

Қазіргі кезде қала, көптеген рейтингтер бойынша әлемнің ең таңдаулы қалаларының бірі деп саналады. Қала орталығында жаңа биік ғимараттар салынған. Транспорт және инфраструктура жүйелері дамыған.

География[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қала Баррард шығанағындағы Фрейзер өзенінің құяр жеріндегі екі жағасының бойында орналасқан. Қаланың айналасын биіктігі 3000 метр шамасындағы таулар қоршап жатыр. Бұдан, басқасы қала маңында қылқан жапырақты ормандар орналасқан.

Қаланың басты табиғи ескерткіші - Стенли бағы. Мұнда таза орман, дельфиндер бар океанариум, түрлі балықтар түрі бар бассейндер, зоопарк орналасқан. Ванкувер климаты жылы. Жазғы айдар болмаса, жауын шашын жиі жауып тұрады. Қыс жұмсақ және жаңбырлы. Әдеттегідей жазғы айлар ыссы, кейбір кездерде құрғақ болып келеді.

Орташа жылдық жауын шашын көлемі 1199 мм болып келеді. Қыста күннің көп бөлігінде қар жауып тұрады. Теңіз бриз арқасында Ванкувер жазы ыссы және күнді болып келеді. Орташа максималды температура жазды күні 22°C-ны кұрайды. Кей кезде 30°C де болып қалып жатады. Тарихта қалған максималды температура 34,4°C, 30 шілдеде болған. Ванкувердағы ең төменгі температура 0°C-дан төмен түседі, шамамен -10°C. Қалан климаттың қоңыржай белдеуінде орналасқан, жауын-шашын мөлшері көп.

Климат[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Голд-Кост ауа райы
Көрсеткіш	Қаң	Ақп	Нау	Сәу	Мам	Мау	Шіл	Там	Қыр	Қаз	Қар	Жел	Жыл
Абсолюттық максимум, °C	15,3	18,4	19,4	25,0	30,4	30,6	31,9	33,3	29,3	23,7	18,4	14,9	33,3
Орташа максимум, °C	6,1	8,0	10,1	13,1	16,5	19,2	21,7	21,9	18,7	13,5	9,0	6,2	13,7
Орташа температура, °C	3,3	4,8	6,6	9,2	12,5	15,2	17,5	17,6	14,6	10,1	6,0	3,5	10,1
Орташа минимум, °C	0,5	1,5	3,1	5,3	8,4	11,2	13,2	13,4	10,5	6,6	3,1	0,8	6,5
Абсолюттық минимум, °C	−17,8	−16,1	−9,4	−3,3	0,6	3,9	6,7	6,1	0,0	−5,9	−14,3	−17,8	−17,8
Жауын-шашын нормасы, мм	154	123	114	84	68	55	40	39	54	113	181	176	1199
Дерекнама: Environment Canada, World Climate Guide

Демография[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2011 жыл бойынша қалада 603 502 адам тұрады. Қаладағы дамыған инфрақұрылым жүйесі, қолайлы климат және өмір сүру деңгейінің жоғары болуының арқасында қалаға көптеген иммигранттар, әсіресе Оңтүстік-Шығыс Азиядан келеді. Қаланың кейбір жерлерінде қытай кварталдары орналасқан.

Экономика[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қаланың экономикасы Британия Колумбиясының дәстүрлі қор секторларымен байланысты. Қазіргі кезде Ванкувердегі туризм, қызмет көрсету аясы дамығандығыа қарамастан, қаланың маңыды экономикалық салалары орман өсірушілік, тау-кен өнеркәсібі, балық аулау және ауыл шаруашылығы. Бұдан басқа, қалада киноиндустрия жоғары дамыған. "Солтүстіктің Голливуды" ретінде танымал Ванкувер, кино өндірісі бойынша Лос Анжелес және Нью-Йорк қалаларынан кейінгі Солтүстік Америкадағы 3-ші қала.

Ванкувер порты - елдің ең ірі порты болып табылады. Айналымы 75 миллиард канада доллары шамасында. Қалада ірі орман өсіруші және тау-кен өндіріс компаниялардың штаб-пәтерлері орналасқан. Қолайлы климат пен әсем табиғаты қаланы маңызды туризм орталығына айналдырған.

Соңғы кездері қаланың өндірісіне биотехнология және ақпараттық технология салалары қосылды.

Транспорт[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ванкувер дамыған транспорт жүйесіне иеленеді. Оған, автобус, троллейбус және қала сартымен жүретін West Coast Express, SkyTrain, SeaBus атты пассажир теміржол желісі жатады. Қаланы жерүсті транспортпен қамптамасыз ететін компания бұл - «Транслинк» компаниясы.