Қазақтың дәстүрлі қару-жарақтары

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қазақтың дәстүрлі қару-жарақтарысоғыс құралдары мен киім-кешектері. Көшпелілік өмір салтын 20 ғасырдың басына дейін сақтап келген қазақтарда қару-жарақтың өзіндік этникалық сипаты қалыптасты. Қазақтың дәстүрлі қару-жарақтары ат үстінде соғыс жүргізуге сәйкестендіріліп жасалған, олар шұғыл қимылға ыңғайлы, жеңілдігімен ерекшеленді. Ол қазақ халқын құраған ру-тайпалардың әскери өнері негізінде қалыптасты және тарихи себептерден көрші халықтардың ықпалымен жетілдіріліп отырды. Көшпенділер қарудың сәніне емес, оның сапасына аса мән берген. Алтына балдақты, жылтараған қарудан гөрі, суы қатты, жасуды білмейтін, тасты да кесіп түсетін қаруды артық санаған.[1] Қару-жарақтар екі үлкен топқа бөлінген: 1) шабуыл құралдары – қару; 2) қорғаныс жабдықтары – жарақ. Шабуыл қаруларына ер қаруы саналатын бес қару жатады (қ. Бес қару). Оған қоса қосалқы қарулар: қанжар, пышақ, селебе кіреді. Қорғаныс жарақтарына денеге киіліп кеудені қорғайтын сауыттар, шарайна, дулыға, қол-аяқты қорғайтын қосымша жарақтар (жеңсе, балтырлық, т.б.) жатады.[2]


Батырлардың негізгі бес қаруы болатын. Оларға:

кіретін. Одан бөлек жалпы батырлардың қолданған қару түрлеріне:[1]


Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. a b Батыр болмақ сойдан дүр... Vol. 355/359. — ISBN 978-601-7804-63-3.
  2. Айбын. Энциклопедия. / Бас редакторы Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. ISBN 9965-893-73-Х