Абай облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі

Абай облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері – тарихи қалыптасқан аумақтары бар жеке ғимараттар мен құрылыстар, мемориалдық үйлер, қорымдар, кесенелер және жеке қорымдар, монументалды өнер туындылары, тас мүсіндер, жартастағы суреттер. Ескерткіштер тізімі Абай облысының әкімдігінің 2023 жылғы 20 наурыздағы № 58 қаулысы бойынша бекітілген.

Абай ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Қоңыр әулие үңгірі, біздің дәуір VII-VIII ғасырлар		киелі нысан	Тоқтамыс батыр ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 18 км, Шаған өзенінің оң жағалауында
2	Барлыбай қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасыр, біздің дәуір VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Кеңгірбай би ауылынан оңтүстікке қарай 50 км, Барлыбай аймағында
3	Қоратоғай қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қарауыл ауылынан оңтүстікке қарай 25 км, Қоратоғай шатқалында
4	Нұрмағанбет қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Арқат ауылынан батысқа қарай 25 километр, Нұрмағанбет аймағында
5	Орда қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Архат ауылынан батысқа қарай 20 км, Семей-Қарауыл жолының бойында, Орда тауының шығысында
6	Сарыкөл ежелгі түрік қорғандары, тас мүсіндері, ерте орта ғасыр		археология ескерткіші	Қарауыл ауылынан 30 км, Сарыкөл көліне қарай
7	Сылдырбұлақ қорымы, XVII-XI ғасырлар – біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткішіі	Кеңгірбай би ауылынан оңтүстікке қарай 45 км, Сылдырбұлақ аймағында
8	Текебұлақ 1 қорымы, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Қарауыл ауылынан 35 км, Текебұлақ бұлағының алқабында
9	Текебұлақ 2 қорымы, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Текебұлақ қорымынан оңтүстік-батысқа қарай 0,6 км
10	Текебұлақ 4 қорымы, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Текебұлақ қорымынан солтүстікке қарай 1 км
11	Ш. Әбеновтың мұражай-үйі, 2003 жыл		қала құрылысы және сәулет ескеркіші	Жүрекадыр ауылы, Әбенова көшесі, 62
12	Ш. Әбеновтың бейіті, 1994 жыл		қала құрылысы және сәулет ескеркіші	Қарауыл ауылынан оңтүстікке қарай 90 км
13	Айпара-ана мазары, 1999 жыл		ансамбльдер мен кешендер	Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 15 км, Бөкенім өзенінің жағасында
14	Ақтамберді мазары, 1989 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Жүрекадыр ауылының оңтүстік батысында
15	Кеңес Одағының батыры З. Белібаевқа ескерткіш, 1985 жыл		монументтік өнер құрылысы	Арқат ауылы, «Баян» мәдениет үйінің маңында
16	Дәмөгөй, Кәмила, Жағыпар бейіттері, 1987 жыл		ансамбльдер мен кешендер	Қасқабұлақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км
17	Ділдә мен Әйгерім бейіттері, 1924 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қасқабұлақ ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 20 км
18	Еңлік-Кебек құлпытасы, 1959 жыл		киелі нысан	Қасқабұлақ ауылынан 25 км, Қарауыл ауылына қарай тас жолдың бойы
19	Ералы би мазары, авторы М.Жанболатов, 1998 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қасқабұлақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 15 км, Ералы жазығының бойында
20	Абайдың әйелі Еркежан сағанасы, XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қарауыл ауылынан оңтүстікке қарай 23 км
21	Абай ауданының Алтын ғасыры ескерткіш, 2000 жыл		монументтік өнер құрылысы	Қарауыл ауылы, әкімдіктің алдындағы алаңда
22	К. Жанатаев мазары, авторы С. Кошкин, 1994 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Көкбай ауылы, ауылдық зират
23	К. Жанатаев құрметіне медресесі, 1994 жыл		ансамбльдер мен кешендер	Көкбай ауылы, Тақыр елді-мекені
24	Қасқабұлақ тасы - Абайдың туған жері, 2004 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қасқабұлақ ауылынан оңтүстікке қарай 3 км
25	Кеңгірбай би мазары, 1825 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қарауыл ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 33 километр
26	Кеңгірбай би ескерткіші, 1999 жыл		монументтік өнер құрылысы	Кеңгірбай би ауылының ортасында
27	Құнанбай қажы мешіті, 1994 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қарауыл ауылы, Молдағалиев көшесі, 2
28	Құнанбай құдығы, 1900 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қасқабұлақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км
29	Омархан мен Нұржамал мазары, 1987 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қасқабұлақ ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 17 км
30	Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1975 жыл		монументтік өнер құрылысы	Қарауыл ауылы, Жеңіс алаңы
31	Достық ескерткіші (Гете, Лермонтов, Абай), 1973 жыл		монументтік өнер құрылысы	Қарауыл ауылы, Молдағалиев көшесі
32	Тоқтамыс батыр мазары, 1993 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қарауыл ауылынан солтүстік-батысқа қарай 13 км
33	Шәкәрім мұражайы, 2006 жыл		ансамбльдер мен кешендер	Жидебай ауылы
34	Шәкәрім туған жері (мемориалдық тақта), 2000 жыл		монументтік өнер құрылысы	Кеңбұлақ ауылы, Қарауыл ауылынан оңтүстікке қарай 130 км
35	Шәкәрімнің аңшылық үйі (мемориалдық тақта), ХХ ғасырдың 20-30 жылдары		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 60 км
36	Құнанбаевтар әулетінің қорымы, ХІХ-ХХ ғасырлар қарсаңы		ансамбльдер мен кешендер	Қасқабұлақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 18 км
37	Абай ескерткіші, 2018 жыл		монументтік өнер құрылысы	Қарауыл ауылдық округінің әкімшілігі қарсысында орналасқан
38	Кұнанбай қажы ескерткіші, 2017 жыл		монументтік өнер құрылысы	Қарауыл ауылы, Ералы және Шәкәрім көшелері қиылысында

Ақсуат ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Ақбаз-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XII-XI ғасырлар; Ақбаз-II қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар; Ақбаз-III қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Төменгі Ақбаз қыстауынан оңтүстікке қарай 120 м, Катон алқабының солтүстігінде, Нарын өзенінің батыс жағалауы; Катон жазығында, Катон-Жоғарғы Ақбаз жолынан 3 км, жолдан шығысқа қарай. Жоғарғы Ақбаз қыстауынан батысқа қарай 100 м.
2	Ақжайлау петроглифтері, біздің дәуірімізге дейін XVII ғасыр - біздің дәуір X ғасыр; Ақжайлау-I қорғандары, біздің дәуірімізге дейін VII-IІІ ғасырлар; Ақжайлау-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Жұмақан қыстауынан солтүстікке қарай 1,5 км. Ақжайлау қыстауынан батысқа қарай 100 метр, Тәукебай тауынан шығысқа қарай 600 м, Талды өзенінің оңтүстік-батысы; Ақжайлау қыстауынан солтүстік-батысқа қарай 300 м, Тәукебай тауынан шығысқа қарай 800 м, Талды өзенінен солтүстікке қарай.
3	Ақ-кезең-І қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Ақ-кезең-ІІ қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVI- XIV ғасырлар		археология ескерткіші	Көкжыра ауылынан оңтүстікке қарай 50 км, Орақ–Ақ кезең жолынан батысқа қарай 50 м, Орақ қыстауынан оңтүстік-шығысқа қарай 7 км жазықтық; Көкжыра ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 54 км, Орақ қыстауынан оңтүстік-шығысқа қарай 11 км.
4	Ақсақал петроглифтері, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Көкжыра ауылынан солтүстікке қарай 44 км, Ақсақал қыстауынан шығысқа қарай 1 км, Ақсақал-Орақ жолынана батысқа қарай 10 м.
5	Ақтам қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Қарға тауының оңтүстігіне қарай 2 км, Айғай тауынан солтүстікке қарай 1 км.
6	Алты оба қорымы, біздің дәуірімізге дейін V- III ғасырлар		археология ескерткіші	Ақсуат ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5 км, Екпін ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км жер.
7	Алшын қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IІІ ғасырлар		археология ескерткіші	Боғас өзенінен батысқа қарай 200 метр, Қызылкесік - Үштөбе жолынан шығысқа қарай 30 м.
8	# Аршалы қорғандары, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Аршалының басы қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар.		археология ескерткіші	Аршалы жайлауында, ескі радиолокациялық базадан (локатор) оңтүстікке қарай 500 м; "Аршалының басы" атты алқапта, ескі радиолокациялық базадан батысқа қарай 150 м, қиыршық тасты төбенің оңтүстік бөктері.
9	Аюсай қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Үштөбе - Өкпеті жолының оңжағында, Аюсай сайының оңтүстік-шығысына қарай 1 км.
10	Аютас қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Аютас жайлауы аумағында, Аютас бұлағынан оңтүстікке қарай 3 км.
11	Базаршаты қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Көкжыра ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 30 км, Базар өзенінің оң жағалауында, осы өзеннің Тарбағатай тауынан жазыққа ағып шығатын жері.
12	Бәкіш-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Бәкіш-II қорғаны, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Бәкіш-III жалғыз қорғаны, біздің дәуір VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Бәкіш жайлауынан шығысқа қарай 300 м, Төре жайлауынан Бәкіш жайлауына баратын жолдың солтүстік жиегі; Бәкіш жайлауынан солтүстікке қарай 1,2 км, Бәкіш жайлауы - Ақсуат ауылы жолының батысы; Бәкіш жайлауынан солтүстікке қарай 1,7 км, Бәкіш жайлауы - Ақсуат ауылы жолының шығысы.
13	Батырбек-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Батырбек-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Батырбек-III қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII- IX ғасырлар; Батырбек-IV қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Батырбек қыстауынан оңтүстікке 60 м, Батырбек қыстауы - Түгел жайлауы жолының екі жағы; Батырбек қыстауынан оңтүстікке қарай 2,6 км, Батырбек қыстауы-Түгел жайлауы жолының батысы; Батырбек қыстауынан оңтүстікке қарай 3 км, Батырбек қыстауы - Түгел жайлауы жолының шығысы; Батырбек қыстауынан оңтүстікке қарай 4 км, Түгел жайлауынан солтүстікке қарай 2,3 км, Батырбек-Түгел жолының батысында және шығысы.
14	Белбастау қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Белбастау қыстауынан оңтүстік-шығысқа қарай 800 м.
15	Берлібай қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Көк жол қыстауы - Берлібай қыстауы жолының солтүстігінде, Көк жол қорымынан солтүстік-батысқа қарай 500 м.
16	Бесбастау қоршауы, біздің дәуірімізге дейін VII- IX ғасырлар		археология ескерткіші	Бесбастау шатқалында, Бесбастау бұлағынан оңтүстікке қарай 20 м жерде, шатқалдың шығыс бөлігіндегі тау баурайы.
17	Бидайық-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар; Бидайық II қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Сасықбастау өзендерінің қосылған жерінен батысқа қарай 1 км, Айғай тауынан оңтүстікке қарай 1 км, Қарға қонған тауынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км; Бидайық жазығының шығысында, Қарға қонған тауының етегі.
18	Бөкенші жалғыз қорғаны, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Бөкенші жайлауынан шығысқа қарай 550 м, Бөкенші құдығынан шығысқа қарай 120 м, Бөкенші қыстауы - Иттің қаражалы асуы жолының шығысы.
19	Бөрітастаған петроглифтері, біздің дәуірімізге дейін III мыңжылдық - біздің дәуірімізге дейін IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қожагелді ауылынан солтүстік-батысқа қарай 2 км.
20	Дәубай-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVI-XIV ғасырлар – археология ескерткіші; Дәубай-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін и VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Көкжыра ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 55 км, Орақ - Дәубай жолының бойы; Көкжыра ауылынан оңтүстікке қарай 57 км, Орақ қыстауы - Боздақ қыстауы жолынан шығысқа қарай 5 м.
21	Егіндібұлақ қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Егіндібұлақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км, Аягөз - Боғас жолынан солтүстікке қарай 1 км.
22	Елеке сазы-І қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар; Елеке сазы-ІІ қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Елеке сазы-ІІІ қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар; Елеке сазы-ІV қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Елеке сазы-V қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Елеке сазы-VI қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Елеке сазы жазығында, Бәйге төбе тауының бірінші террасасы; Елеке сазы-І қорымынан шығысқа қарай 1 км, Қарғыба өзенінен батысқа қарай 500 м; Карғыба өзенiнен батысқа қарай 200 м; Елеке сазы-ІІІ қорымынан солтүстік батысқа қарай 800 м, Қарғыба өзенінен батысқа қарай 500 м; Елеке сазы-І қорымынан солтүстікке қарай 1 км; Қарғыба өзенiнен батысқа қарай 5 км.
23	Ескеалмас қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVI-XIV ғасырлар		археология ескерткіші	Екпін ауылдық округінде, Нәуім алқабы.
24	Жалғыз тал қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Жалғызтал елді мекенінен солтүстікте қарай 1 км, Жалғыз тал алқабының солтүстік бөлігінде, Жалғыз тал - Зекен жолынан шығысқа қарай 15 м.
25	Жалпақ қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Жалпақ қыстауынан шығысқа қарай 600 м, Жалпақ және Ақбаз қыстауларының арасындағы алқапта, Жалпақ - Ақбаз жолының солтүстігі.
26	Жартас-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XIII-XI ғасырлар; Жартас-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін XIII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Ақсуат ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 45 км, Жартас ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 500 м; Ақсуат ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 45 км, Жартас ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1,5 км.
27	Иттің қаражалы-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Иттің қаражалы- II қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Иттің қаражалы асуында, Иттің қаражалы - Тарақты жайлауы жолының оңтүстігі; Иттің қаражалы - Тарақты жайлауы жолынан батысқа қарай 10 м.
28	Қаражал қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Ақжайлау - Үштөбе жолының екі жағындағы таулы алқапта, Ақжайлау - Қаражал жолынан шығысқа қарай 10 м.
29	Қарақойтас қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қарақойтас қыстауынан шығысқа қарай 2,6 км, Қарақойтас - Мырзабай жолынан оңтүстік және солтүстікке қарай.
30	Қара оба қорғандар тобы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Ақсуат ауылынан батысқа қарай 4 км, Екпін ауылының солтүстік-батыс бөлігінде, Боғас-Қарасу тас жолының екі жағы.
31	Катон қорымы, біздің дәуірімізге дейін XII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Төменгі Ақбаз қыстауынан оңтүстік-шығысқа қарай 400 м, Нарын өзенінің шығыс жағалауындағы Катон қыстауынан батысқа қарай 200 м.
32	# Қобық-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Қобық-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Жоғарғы Ақбаз қыстауынан оңтүстік-батысқа қарай 1-1,5 км; Жоғарғы Ақбаз қыстауынан оңтүстік-батысқа қарай 2-2,5 км.
33	Қойтас қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Ақжайлау - Үштөбе жолының солтүстік-батыс жағына қарай 200 м жердегі жазықтық.
34	Көк жол қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Көк жол қыстауынан солтүстік-батысқа қарай 600 м, Көк жол қыстауы - Ащы асуы жолынан оңтүстік пен солтүстікке қарай 20-30 метр, Сексеннің шағылы тауынан онтүстікке қарай 1 км.
35	Көкқия жалғыз қорғаны, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Көкқия мекенінде, Қызылкесік-Үштөбе жолынан солтүстік-батысқа қарай 200 м, Боғас өзенінен 100 м.
36	Көмей қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Көмей алқабында, Дос қыстауымен Нәуім алқабының арасында, Дос-Нәуім жолынан батысқа қарай 5 м.
37	Қызылбастау қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Кызылбастау жылғасынан шығысқа қарай 600 м, Жасылкөл көлінен солтүстікке қарай 3 км.
38	Қырықбай қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Қырықбай жайлауынан шығысқа қарай 300 метр, Мыңбай - Қырықбай жолынан солтүстік және оңтүстікке қарай.
39	Қырық оба қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Боғас-Ақсуат тас жолынан оңтүстікке қарай 1,5 км, Екпін және Көкжыра ауылдарының арасында орналасқан жергілікті аэродромнан оңтүстік-батысқа қарай 3 км.
40	Молдажар қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Молдажар қыстағынан солтүстік-батысқа қарай 2,5 км, Молдажар қыстауының аумағында және одан Қарағанды - Боғас тас жолына баратын жолдың екі жағы.
41	Мүрсәлім қорымы, біздің дәуірімізге дейін XIII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Мүрсәлім қыстағынан солтүстік-батысқа қарай 2 км, Мүрсәлім алқабы.
42	Оралбай петроглифтері, біздің дәуірімізге дейін XVII ғасыр - біздің дәуір X ғасыр		археология ескерткіші	Оралбай қыстауынан оңтүстікке қарай 1,5-2 км, Оралбай қыстауынан Солтабай қыстауына баратын ат жолынан батысқа қарай 20-30 м.
43	Өскенбай қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Өскенбай қыстауынан солтүстік-батысқа қарай 1,6 км, Қарғыба өзенінен шығысқа қарай 40-60 метр, Қымбат қыстауы - Өскенбай қыстауы жолының шығысында, Көлбауыр тауынан оңтүстік-шығысқа қарай 200 м, Өскенбайдың биігі тауының етегі.
44	Оспан қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Оспан қыстауынан оңтүстікке қарай 700 м, Тақия кеткен-ІІ қорымынан солтүстікке қарай 1,2 км, Тақия кеткен қыстауы - Оспан қыстауы жолының шығысы.
45	Сарыбайбосын-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII- III ғасырлар; Сарыбайбосын-II қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Сарыбайбосын қыстауынан солтүстікке қарай 1,2 км, Ащы үстіртінің оңтүстік бөлігінде, Ащы асуы Сарыбайбосын қыстауы жолының шығыс және батыс жақтары, Ақтас қыстауынан оңтүстік-батысқа қарай 13 км; Сарыбайбосын қыстауынан оңтүстікке 1,6 км, Сарыбайбосын – Мырзабай қыстауларының арасындағы жолдың екі жағы;
46	Сушілік-І қорымы, біздің дәуір VII-IX ғасырлар; Сушілік-ІІ қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Сушілік-ІІІ қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVI-XIV ғасырлар		археология ескерткіші	Көкқия мекенінен оңтүстікке қарай 1 км, Боғас өзенінен оңтүстік-батысқа қарай 300 м, Қызылкесік-Үштөбе жолынан шығысқа қарай; Қызылкесік-Үштөбе жолынан шығысқа қарай 50 м, Боғас өзенінен оңтүстік-батысқа қарай 1 км;
47	Тақия кеткен-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Тақия кеткен-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар		археология ескерткіші	Зергел қыстауы - Мыңбай жайлауы жолынан батысқа қарай 8-10 м, Тақия кеткен жылғасынан батысқа қарай 50 м, алқаптың батыс жақ шеті; Тақия кеткен-І қорымынан солтүстікке қарай 1,4 км.
48	Таманың басы қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Тарақты жайлауынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км, Тама жайлауынан шығысқа қарай 1,5 км, Қайрақты жайлауынан Нарын өзеніне түсетін жолдан солтүстікке қарай 70 м, Таманың басы алқабының солтүстік бөлігі.
49	Томар қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Үштөбе ауылы - Өкпеті жайлауы жолының оңтүстік бөлігінде, Қабанбай шаты тауынан солтүстікке қарай 1 км, Томар қыстауының шығысы.
50	Төрт оба қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Көкжыра ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км, Боғас-Ақсуат трассасынан солтүстікке, Байбалта оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км, Көктүбек ауылынан оңтүстікке қарай 5 км, Базар өзенінен шығысқа қарай 600 м.
51	Түгел-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Түгел-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVII-XI ғасырлар; Түгел-III қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Түгел жайлауынан солтүстікке қарай 30 м; Түгел жайлауынан батысқа қарай 450 м; Түгел жайлауынан солтүстік батысқа қарай 800 м жерде, Түгел жайлауы - Бесікті жайлауы жолының солтүсігі.
52	Түйебаз-I қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-III ғасырлар; Түйебаз-II қорымы, біздің дәуірімізге дейін XVI-XIV ғасырлар		археология ескерткіші	Түйебаз қыстағынан солтүстік-шығысқа қарай 1 км, Үштөбе-Өкпеті жолының екі жағы; Түйебаз-І қорымынан шығысқа қарай 3 км, Үштөбе-Өкпеті жолынан оңтүстікке қарай 5-10 м.
53	Тұяқ ата қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Көкжыра ауылынан оңтүстікке қарай 25 км, жылғаның солтүстігінде, Тұяқ ата зиратынан батысқа қарай.
54	Шал қажы петроглифтері, біздің дәуірімізге дейін VII ғасыр - біздің дәуір X ғасыр		археология ескерткіші	Егіндібұлақ ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км, Егіндібұлақ-Шалқажы жолынан оңтүстік-шығысқа қарай 200 м, Көкбастау тауының бөктерінде 50 м биіктікте.
55	Шимайлы петроглифтері, біздің дәуірімізге дейін VII ғасыр - біздің дәуір X ғасыр		археология ескерткіші	Молдажар қыстауынан шығысқа қарай 100 м.
56	Шұңғыл айырық қорымы, біздің дәуірімізге дейін VII-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қырықбай қыстауынан оңтүстікке қарай 10 км, асудың жотасында, Екі Аша алқабы және ескі радиолокациялық база арасында, Шұңғыл айырық жылғасынан солтүстікке қарай 100 м, Нарын өзенінің тармағы.
57	Барақбай батыр мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ойшілік ауылының солтүстік-батыс шеті.
58	Боқбасар би мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ақсуат ауылынан оңтүстікке қарай 9 км, Қарғыба ауылы маңы.
59	Дондағұл мазары, ХІХ ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қызылкесік ауылынан батысқа қарай 18,5 км.
60	Жүнісқұлов бюсті, ХХ ғасырдың 80 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Көкжыра ауылы, мектеп аумағы.
61	А. Иманов бюсті, 1970 жыл		монументтік өнер құрылысы	Көкжыра ауылы, бұрынғы мектеп ғимаратының алды.
62	Ы. Қабековтың бюсті, ХХ ғасырдың 80 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Екпін ауылы, мектеп ғимаратының алды.
63	"Белгісіз жауынгер" монументі, 1980 жыл		монументтік өнер құрылысы	Ақсуат ауылы, орталық гүлзар.
64	Қ. Сәтпаев бюсті, 1980 жыл		монументтік өнер құрылысы	Сәтбаев ауылы, мектеп ғимаратының алды.
65	Уан төре төртқұлағы, XVIII ғасырдың ортасы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Уан алқабының шығыс бөлігі.
66	Шал қажы мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қызылкесік ауылынан батысқа қарай 11 км
67	Ырғызбай әулие мазары, ХІХ ғасыр		киелі нысан	Ақсуат ауылынан Кіндікті ауылына баратын жолдан солтүстікке қарай 5 км, Күмісті бастауының маңы.

Аягөз ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Қозы-Көрпеш 1 қорған, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көреш 2 қорымы (7 қорған), ерте темір дәуірі мен орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 3 қорымы (6 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 4 қорымы (11 қорған), ерте темір дәуірі - орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 5 қорған, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 6 қорымы (4 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 7 қорымы (6 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 8 қорымы (7 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 9 қорған, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қозы-Көрпеш 10 қорған, ерте темір дәуірі-орта ғасыр		археология ескерткіші	Таңсық ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 8-10,7 км аралықтары
2	Тасөткел 1 қорымы (2 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 2 қорымы (4 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 3 қорымы (12 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 4 қорымы (2 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 5 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 6 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 7 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 8 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 9 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Тасөткел 10 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр		археология ескерткіші	Қопа ауылынан солтүстік-батысқа қарай 6-9,45 км аралықтары
3	Қопа 1 қорымы (11 қорған), ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қопа 2 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қопа 3 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қопа 4 қорғаны, ерте темір дәуірі-орта ғасыр; Қопа 5 қорымы (5 қорғаны), ерте темір дәуірі-орта ғасыр		археология ескерткіші	Қопа ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5-7,7 км аралықтары
4	Байтөбек қажы мазары, 1920 жыл шамасы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қосағаш ауылынан оңтүстікке қарай 4 км
5	Барақ батыр мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Аягөз қаласынан солтүстік-батысқа қарай 40 км, Ащысу өзенінің жағасында, Майлан атындағы кеңшардың жері
6	Бибатыр мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Аягөз қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 35 км
7	С. Ғаббасовқа ескерткіш, 1966 жыл		монументтік өнер құрылысы	Мамырсу ауылы, мектептің жаны
8	Дәулет батыр төртқұлағы, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Айғыз ауылынан оңтүстік-батыста 8,5 км жерде, шығыс-батыс бағытындағы қара жолдан оңтүстікте 70 м
9	Жалмамбет мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Айғыз ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км, Аягөз өзенінің оң жақ жағалауы
10	Жобалай би мазары, авторы Естебай, 1924-1925 жылдар шамасы		киелі нысан	Мәдениет ауылынан батысқа қарай 18 км
11	Жолдыбай мазары, ХІХ ғасыр		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Аягөз қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 45 км
12	Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жауынгерлерге құлпытас, 1985 жыл		монументтік өнер құрылысы	Аягөз қаласы, орталық алаң
13	Омар мазары, 1918 жыл		киелі нысан	Мәдениет ауылынан солтүстік-батысқа қарай 59 км
14	Православиелік ауылдық храмның үйінділері, ХІХ ғасырдың 50-ші жылдары		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Мамырсу ауылы, әскери бөлім аумағы
15	Ә. Тәңірбергенов бейіті, 1924 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Б. Майлин ауылынан 60 км, Жыланды бөлімшесінің аумағы
16	Байқотан қорымы (№ 1,2 мазарлар, жерлеу құрылысы), ХІХ ғасыр		ансамбльдер мен кешендер	Мамырсу ауылдық округінен солтүстік-батысқа қарай 25 км
17	Жалбы қорымы (төртқұлақ, қабір үстіндегі тас, кесене), ХІХ ғасыр		ансамбльдер мен кешендер	Аягөз қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 50 км
18	Қарабұлақ қорымы (№ 1-4 мазарлар), ХІХ ғасыр		ансамбльдер мен кешендер	Өркен ауылынан 35 км
19	Мағзұм қорымы (№ 1, 2 қоршаулар), ХІХ ғасыр		ансамбльдер мен кешендер	Аягөз қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 40 км
20	Шақантай батыр әулетінің қорымы (№ 1-3 мазарлар, Жаманбай, Садырбай, Ақпан, Торғай мазарлары), 1797 жыл		киелі нысан	Қосағаш ауылынан оңтүстікке қарай 4 км
21	Тоқымбет қорымы (Тоқымбет, Ақымбет, Ақымбет қызының, Байназар мазарлары), XVIII-XIX ғасырлар		ансамбльдер мен кешендер	Баршатас ауылынан оңтүстікке қарай 8 км
22	Қолдар жалғыз қорғаны; Қолдар жалғыз қоршауы		археология ескерткіші	Ақтоғай кентінің шығысына қарай 19 км, Қолдар тау жотасының атаусыз шоқысының басында
23	Қасабай батыр кесенесі, 2011 жыл		киелі нысан	Мамырсу ауылдық округінен солтүстік-батысқа қарай 2 км

Бесқарағай аудыны

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Кривинка 1 қорғандар тобы, ерте ортағасыр дәуірі; Кривинка 2 қорғандар тобы, біздің дәуірімізге дейін І мыңжылдықтың екінші жартысы; Кривинка 3 қонысы, қола дәуірі		археология ескерткіші	Кривинка ауылының фермасынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; Кривинка ауылынан 15 км (Кривинка-Жетіжар тас жолының екі жақ қапталы); Кривинка ауылынан 15 км, Кривинка 2 шығыс шеті.
2	Партизандардың бауырластар бейіті, 1919 жыл		монументтік өнер құрылысы	Бесқарағай ауылы.
3	Жауынгерлік постта қайғылы мерт болған милиционер Н. В. Дикопольскийдің бейіті, 1926 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Долон ауылының шығыс жақ шеті.
4	Семей қаласының алғашқы бекінісінің орны, құрылыстар, 1718 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Семей қаласынан 16 км жердегі Старая крепость ауылы.
5	Мешіт, 1907 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ақкөл ауылы.

Бородулиха ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Ауыл 1 құмдағы қоныс, уақыты анықталмаған; Ауыл 2 тұрағы, қола дәуірі		археология ескерткіші	Ауыл темір жол бекетінен 5 км, бұрынғы Ауыл шипажайының маңы, атауы жоқ көлдің жағалауы; Бұрынғы Ауыл шипажайынан оңтүстік-батысқа қарай 0,5 км, Семей-Рубцовск трассасынан шығысқа қарай 0,3 км.
2	Дюны 1 тұрағы, қола дәуірі; Дюны 2 қонысы, уақыты анықталмаған; Дюны 3 тұрағы, ерте темір дәуірі; Дюны 4 тұрағы, уақыты анықталмаған; Дюны 5 қонысы, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Семей-Рубцовск тас жолы бойымен Семей қаласынан 79 км, «76/77» көрсеткішінен оңтүстікке қарай 0,4 км; Ауыл темір жол бекетінен оңтүстікке қарай 8 км, Семей-Рубцовск тас жолының «86/28» көрсеткішінен оңтүстік-шығысқа қарай 0,25 км; Рубцовск-Семей тас жолының «84/30» көрсеткішінен оңтүстік-шығысқа қарай 0,5 км, Пресное көлінен шығысқа қарай 0,8 км; Семей-Рубцовск тас жолының «82/82» көрсеткішінен оңтүстік-шығысқа қарай 0,45 км; Семей қаласынан Семей-Рубцовск тас жолының 79 км-де, Соленое көлінен солтүстік-шығысқа қарай 0,4 км.
3	Кондратьевка қорғандар тобы (6 қ/т., ІХ-Х ғасырлар; 7 қ/т., ерте темір дәуірі; 8 қ/т., ерте темір дәуірі; 9 қ/т., б.д.д. V-III ғасырлар; 10 қ/т., ерте темір дәуірі; 11 жеке қорғаны, орта ғасырлар; 12 жеке қорғаны, ерте темір дәуірі; 13 қ/т., уақыты анықталмаған; 15 қ/т., ерте темір дәуірі; 17 жеке қорғаны, ерте темір дәуірі; 18 қ/т., орта ғасырлар; 19 қ/т., ерте темір дәуірі; 20 қ/т., орта ғасырлар)		археология ескерткіші	Кондратьевка ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км; Кондратьевка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 7 км; Сохновка ауылынан батысқа қарай 10 км; Буркотово ауылынан 14 км, Буркотово-Жаңа Шүлбі жолы бойында, жолдың екі жағы; Буркотово-Жаңа Шүлбі тас жолымен Буркотово ауылынан 17 км; Сохновка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 15 км, Буркотово ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12 км; Кондратьевка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3 км; Кондратьевка 12 қорғанынан оңтүстік-батысқа қарай 0,8 км; Кондратьевка 16 қорғанынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км; Кондратьевка 15 қорғанынан солтүстік-батысқа қарай 1,2 км; Кондратьевка 12 қорғанынан солтүстік-шығысқа қарай 0,5 км; Кондратьевка 10 қорғандар тобынан солтүстік-шығысқа қарай 1,2 км; Сохновка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 20 км, бұрынғы Буркотово ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 6,3 км, Кондратьевка 19 қорған тобынан солтүстік-батысқа қарай 0,7 км, Кондратьевка 18 қорған тобынан 10 км солтүстік-шығысқа қарай 1 км.
4	Красный Яр 1, Красный Яр 2 қорған топтары, орта ғасырлар; Красный Яр 3 қорған тобы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Красный Яр ауылынан оңтүстікке қарай 3 км; Красный Яр ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4,5 км; Круглая тауындағы триангуляциялық белгіден солтүстік-шығысқа қарай 1 км
5	Мангалды жеке қорған, орта ғасырлар		археология ескерткіші	Уба-Форпост ауылынан солтүстік-батысқа қарай 11,3 км, Мангальный тауында
6	Михайличенково жеке қорған, датасы анықталмаған		археология ескерткіші	Михайличенково ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4 км
7	Жаңа Шүлбі 1, Жаңа Шүлбі 2 қорғандар тобы, ерте темір дәуірі; Жаңа Шүлбі 3 жеке қорған, ерте темір дәуірі; Жаңа Шүлбі 6 тұрақ, қола дәуірі; Жаңа Шүлбі 7 тұрақ, кейінгі қола дәуірі; Жаңа Шүлбі 8 қоныс, кейінгі қола дәуірі; Жаңа Шүлбі 9 қоныс, қола дәуірі; Жаңа Шүлбі 10 қоныс, қола және ерте темір дәуірлерінің қарсаңы; Жаңа Шүлбі 11 тұрақ, қола дәуірі, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Жаңа Шүлбі ауылының оңтүстік-батыс, оңтүстік-шығыс жақтары
8	Переменовка 2 жеке қорған, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Переменовка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км
9	Песчанка 1 қорған тобы, ерте темір дәуірі; Песчанка 2 жеке қорған, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Песчанка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1 км; Песчанка ауылындағы шошқа фермасының су толтырғыш мұнарасынан оңтүстік-шығысқа қарай 0,55 км
10	Потапенково 1 жеке қорған, орта ғасырлар; Потапенково 2 қорған тобы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Потапенково ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км Семей-Шемонаиха тас жолынан оңтүстікке қарай 0,65 км; Потапенково 1 қорғанынан оңтүстік-шығысқа қарай 1 км
11	Пьяный Яр 1, Пьяный Яр 2 қорғандар тобы, ІХ-Х ғасырлар; Пьяный Яр 3 жеке қорған, орта ғасырлар; Пьяный Яр 4, Пьяный Яр 6, Пьяный Яр 7 қорғандар тобы, орта ғасырлар		Ұяшық мәтіні	Девятка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 16 км, төбешікте, Ертіс өзенінің оң жағалауы
12	Раево 1, Раево 2 жеке қорғандары, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Песчанка ауылынан батысқа, оңтүстік-батысқа қарай 3-4 км
13	Раздольное 1 қорған тобы, орта ғасырлар		археология ескерткіші	Тютюниково ауылынан солтүстік-батысқа қарай 7 км
14	Уба-Форпост 1, Уба-Форпост 2 қорған топтары, орта ғасырлар; Уба-Форпост 3, Уба-Форпост 4 қорған топтары, уақыты анықталмаған; Уба-Форпост 5 жеке қорған, уақыты анықталмаған		археология ескерткіші	Уба-Форпост ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1 км, оңтүстік-шығысқа қарай 3 км
15	Жеңімпаз-жауынгер монументі, 1970 жыл		монументтік өнер құрылысы	Зенковка ауылы, аурухана мен мектептің арасы
16	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза тапқан жауынгерлерге арналған мемориал, авторлары В. А. Кравчук, С. С. Чалых, 1979 жыл		монументтік өнер құрылысы	Бородулиха ауылы, орталық саябақ
17	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза тапқан жауынгерлерге арналған мемориал, В. А. Кравчук, С. С. Чалых, 1970 жыл		монументтік өнер құрылысы	Дмитриевка ауылы, ауылдық әкімшілік ғимараты алды
18	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза тапқан жауынгерлерге арналған мемориал, В. А. Кравчук, С. С. Чалых, 1988 жыл		монументтік өнер құрылысы	Коростели ауылы, Мәдениет үйі алдындағы алаң

Жаңасемей ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Абыралытас, петроглифтер тобы, қола дәуірі		археология ескерткіші	Қайнар ауылынан 30 км, Жалғызтау тауының солтүстігінде
2	Шәкәрім құдығы, 1931 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Мұқыр ауылы шетінде
3	Байсеке қорымы (30 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Көкентау тауының солтүстік-шығыс жағындағы жазықтықта, Қарасу ауылының оңтүстік-шығысында 28 км
4	Исахан қорымы (5 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Көкентау тауының шығысындағы алаңқай жерде, Қарасу ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 30 км
5	Көкен қонысы; Көкен қонысы III		археология ескерткіші	Көкентау ауылынан 27 км
6	Көкентау петроглифтер тобы, неолит - қола дәуірі; Көкентау көне түрік кешені, орта ғасыр дәуірі; Көкентау 1 қонысы, қола дәуірі; Көкентау 2 қонысы, қола дәуірі; Көкентау 3 қорымы, орта ғасыр дәуірі; Көкентау 4 қорымы, орта ғасыр дәуірі		археология ескерткіші	Қарасу ауылынан оңтүстікке қарай 24 км, Көкентау тауының солтүстік, солтүстік-шығыс алаңқайы
7	Қарақат қорымы (№ 1-4 мазарлар), ХІХ ғасыр		ансамбльдер мен кешендер	Көкентау ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 14 км
8	Қаратобе қорымы (17 қоршау), қола дәуірі		археология ескерткіші	Көкентау тауының солтүстік-батысында ерте кездегі қазақ бейітінің маңы, Қарасу ауылынан оңтүстікке қарай 23 километр
9	Сарша жеке қорған, темір дәуірі		археология ескерткіші	Көкентау тауының оңтүстік-батысында сайдың аузында, Қарасу ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 34 км
10	Сәтпай мазары, ХІХ ғасырдың ортасы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қайнар ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 70 км
11	Шыныбай қорымы, ХІХ ғасыр - ХХ ғасырдың басы		ансамбльдер мен кешендер	Қайнар ауылынан солтүстікке қарай 66 км

Жарма ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Ақтас жалғыз қорғаны және тас мүсін, орта ғасыр дәуірі		археология ескерткіші	Аршалы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4,2 км
2	Аршалы 1, Аршалы 2 қорымдары б.д.д. VI-III ғасырлар; Аршалы 3 қорымы, б.д.д. XI-III ғасырлар, б.д.д. VI-III ғасырлар; Аршалы 4, Аршалы 5 қорымдары, б.д.д. VI-III ғасырлар, біздің дәуірімізге дейін VI-VIII ғасырлар; Аршалы 6 қорымы (4 қорған), темір дәуірі; Аршалы 7, Аршалы 8, Аршалы 9 жеке қорғандары, темір дәуірі; Аршалы 10 қорымы (2 қорған және Сынтас менгірлер тобы), қола дәуірі; Аршалы 11 қорымы (7 қорған), темір дәуірі; Аршалы 15 қорымы (8 қорған), темір дәуірі; Аршалы 17 жеке қорғаны, темір дәуірі; Аршалы 18 қорымы (24 қорған), темір дәуірі; Аршалы 19 қорымы (6 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Аршалы ауылының оңтүстік-батыс, солтүстік, солтүстік-батысы, солтүстік-шығысы
3	Екітас қорымы (12 қоршау), қола дәуірі		археология ескерткіші	Аршалы ауылынан солтүстік-батысқа қарай 13 км
4	Жарма 1 жеке қорғаны, темір дәуірі; Жарма 2 қорымы (3 қорған), темір дәуірі; Жарма 3 қорымы (6 қорған), темір дәуірі; Жарма 4 қорымы (7 қорған), темір дәуірі; Жарма 5 қорымы (3 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Жарма станциясынан солтүстік-батысқа қарай 6-9 км аралығы
5	Қапанбұлақ қорымы (24 қоршау), қола дәуірі; Қапанбұлақ петроглифтері, б.д.д. XV-IX ғасырлар		археология ескерткіші	Қапанбұлақ ауылынан шығысқа қарай 5 км
6	Қаракөл 1 қорымы (8 қоршау), қола дәуірі; Қаракөл 2 қорымы (2 қоршау), орта ғасыр		археология ескерткіші	Аршалы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3,9 км; 9 км
7	Қостөбе қорымы, б.д.д. VI-IY ғасырлар		археология ескерткіші	Шалабай ауылының солтүстік-батысында 18 км
8	Күйелі қорымы, б.д.д. YI-IY ғасырлар, б.д.д. YIII-IX ғасырлар, б.д.д. XYIII-XIX ғасырлар		археология ескерткіші	Шалабай ауылының солтүстік-батысында 15 км
9	Құйған қорымы, б.д.д. VI-IY ғасырлар, XYII-XYIII ғасырлар		археология ескерткіші	Шалабай ауылынан солтүстік-батыс бағытта 10 км
10	"Мөртас" петроглифтері, б.д.д. XVIII-III ғасырлар		археология ескерткіші	Шалабай ауылынан солтүстік-шығыс бағытта 18 км
11	Нарбота 1 қорымы (2 қоршау), б.д.д. VI-VIII ғасырлар; Нарбота 2 қорымы (2 қорған), темір дәуірі; Нарбота 3 қорымы (3 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Жарма ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5,5 км
12	Сарыбұжыр 1 қорымы (74 қорған) қола, ерте темір дәуірі, орта ғасырлар; Сарыбұжыр 2 қорымы (27 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Аршалы ауылынан солтүстік-батысқа қарай 16 км
13	Секен қорымы (16 қорған), біздің дәуірімізге дейін XVIII-II ғасырлар		археология ескерткіші	Аршалы ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5,4 км
14	Тұма 1 қорымы, қола дәуірі; Тұма 2 қорымы (10 қорған), қола, орта ғасыр дәуірі; Тұма 3 қорымы (6 қоршау), б.д.д. VI-III ғасырлар; Тұма 4 қорымы (5 қорған), қола, темір дәуірі; Тұма 5 қорымы (2 қоршау), орта ғасыр дәуірі; Тұма 6 қорымы (10 қорған), қола, темір дәуірлері		археология ескерткіші	Аршалы ауылынан солтүстік-батысқа қарай 13-15 км аралықта
15	Ақын С. Әлімбетовтің бейіті, 1956 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қызылағаш ауылы
16	Боранбай би мазары, XVIII ғасырдың бірінші жартысы		киелі нысан	Қапанбұлақ ауылы, станциядан 8 км
17	К. Байбосынов пен Е. Т. Киселевтің қабіріндегі ескерткіш, 1930 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қалбатау ауылы, ауылдық саябақ
18	Кеңес Одағының батыры П. Г. Карелин тұрған үй, 1965 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Шар қаласы, Карелин көшесі, 8
19	Т. Көбдіков қабіріндегі ескерткіш, 1974 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Шар қаласынан оңтүстікке қарай 2 км, мұсылмандар зираты
20	И. М. Ландышевке ескерткіш, мүсінші Б. Сүлейменов, 1990 жыл		монументтік өнер құрылысы	Ақжал ауылы, И. М. Ландышев атындағы мектептің аумағы
21	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза тапқан жауынгерлерге арналған мемориал, ХХ ғасырдың 70 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Қалбатау ауылы, ауылдық саябақ
22	Азамат соғысы жылдары қаза тапқандардың мемориалы, 1927 жыл	Ұяшық мәтіні	монументтік өнер құрылысы	Салқынтөбе ауылы, ауыл орталығы
23	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза тапқан жауынгерлерге арналған монумент, ХХ ғасырдың 70 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Бірлік ауылы, мектептің жанындағы алаң
24	Нарбота батырға ескерткіш, ХVIII ғасырдың бірінші жартысы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қапанбұлақ бекетінен 3 км
25	Рождество Пресвятой Богородицы православиелік ауылдық храмы, 1906 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қалбатау ауылы, ауылдың орталығы
26	Ауылдық мектеп ғимараты, 1902 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қаражал ауылы, орталық алаң
27	П. И. Теряевке ескерткіш, авторы Қ. Қасенов, 1975 жыл		монументтік өнер құрылысы	Жарма ауылы, Теряев атындағы мектептің аумағы
28	Еспе обалар қорымы; Еспе обалар 1 қорымы		археология ескерткіші	Таратылған Еспе ауылынан солтүстік–батысқа қарай 2,8 км, Еспе өзенінен батысқа қарай 2,2 км
29	Сқақ 1 қорымы; Сқақ 2 қорымы; Сқақ қорғаны		археология ескерткіші	№3 темір жол айрығынан оңтүстік-батысқа қарай 10,9 км
30	Қарашоқы қорғаны; Қарашоқы қорымы		археология ескерткіші	Қазаншұңқыр ауылының солтүстік-батысында 4,2 км; 5,7 км
31	Кеңтарлау 1 қонысы; Кеңтарлау 2 қонысы; Кеңтарлау 1 жалғыз қорғаны; Кеңтарлау 2 жалғыз қорғаны; Кеңтарлау қорғандар тобы		археология ескерткіші	Кеңтарлау ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 5,5-7 км

Көкпекті ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Еспе қорымы (8 қорған), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Аққала ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5 км
2	Көкпекті 1 қорымы (5 қорған), ерте темір дәуірі; Көкпекті 2 қорымы (20 қорған), ерте темір дәуірі; Көкпекті 3 петроглифтер тобы, қола, ерте темір дәуірлері; Кокпекті 4 қорымы (12 қорған), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Көкпекті ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3-9 км аралықтары, Зайсан тас жолы бойында
3	Малороссийка 1 қорымы (8 қорған), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мариногорка ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км
4	Мариногорка 1 қорымы (6 қорған), ерте темір дәуірі; Мариногорка 2 қорымы (7 қорған), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мариногорка ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 5-8 км
5	Песчанка қорымы, орта ғасыр дәуірі; Песчанка 1 қорымы (26 қоршау), орта ғасыр дәуірі; Песчанка 2 қорымы (9 қорған), ерте темір дәуір; Песчанка 3 қорымы, орта ғасыр дәуірі		археология ескерткіші	Песчанка ауылынан оңтүстікке қарай 2-6 км аралықтары
6	Тентекжыра петроглифтер тобы, қола, ерте темір дәуірлері		археология ескерткіші	Көкпекті ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 15 км, Биғаш ауылына қарай жолда
7	Үлкен Бөкен 2 қорымы, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Үлкен Бөкен ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км
8	Чистый Яр қорымы (5 қорған), темір дәуірі		археология ескерткіші	Сарыбел ауылының солтүстік-шығыс шеті
9	Кеңес Одағының батыры Қ. Аухадиевке ескерткіш, уақыты анықталмаған		монументтік өнер құрылысы	Теректі ауылы, Аухадиев атындағы мектептің қарсысында
10	А. Имановқа ескерткіш, 1985 жыл		монументтік өнер құрылысы	Көкжыра ауылы, мектеп аумағында
11	Кеңес Одағының Батыры Л.С. Константиновтың бейіті, уақыты анықталмаған		ансамбльдер мен кешендер	Үлкен Бөкен ауылы, саябақта
12	Интернационалист-жауынгерлерге арналған Даңқ мемориалы, ХХ ғасырдың 90 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Көкпекті ауылы, әскери комиссариаттың алды
13	Ауданда туған Кеңес Одағының батырлары мен Социалистік еңбек ерлеріне арналған Даңқ мемориалы, уақыты анықталмаған		монументтік өнер құрылысы	Көкпекті ауылы, Абай көшесі аллеясы, Раев атындағы достық үйінің қарсысында

Курчатов қаласы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Қаланың негізін қалаушы академик И. В. Курчатовқа ескерткіш, ХХ ғасырдың 70 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Курчатов қалалық әкімшілік ғимаратының алды

Семей қаласы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Абай ескерткіші, мүсінші Д. Г. Элбакидзе, әулетші А. В. Шингарев, 1972 жыл		монументтік өнер құрылысы	Абай алаңы
2	М. О. Әуезов ескерткіші, мүсінші Т. С. Досмағанбетов, сәулетшілер В. В. Катцев, А. С. Қайнарбаев, 1987 жыл		монументтік өнер құрылысы	М. О. Әуезов алаңы
3	1919 жылғы азамат соғысына қатысушылардың бауырластық бейіті, авторлары ерлі-зайыпты Гавриловтар, 1973 жыл		монументтік өнер құрылысы	Ленин атындағы саябақ
4	Воскресенский православиелік (казактар) шіркеуі, сәулетші А. Болботов, 1857-1860 жылдар		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Құлжановтар көшесі, 6
5	"Дастан" кинотеатры, сәулетші П. М. Губанов, 1974 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қ. Мұхамедханов көшесі, 5
6	1918-1920 жылдары М. О. Әуезов тұрған үй, ХХ ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Академик Павлов көшесі, 70
7	Неке сарайы, сәулетші Л. С. Гаврилова, 1979 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Абай көшесі, 75
8	Балалар мен жасөспірімдер кітапханасының ғимараты, 1904 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ш. Уәлиханов көшесі, 153
9	М. О. Әуезов оқыған үй, 1899 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Абай көшесі, 76
10	С. Дөнентаевтың бейіті, 1933 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	мұсылмандар зираты, "Татар өлкесі" ауданы
11	Әйелдер гимназиясының бұрынғы ғимараты, 1873 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ұранхаев көшесі, 17
12	Ерлер гимназиясының бұрынғы ғимараты, 1894 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Абай көшесі, 94/1
13	Крепостнойлық құқықтың жойылу құрметіне салынған ғимарат, 1861 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Торайғыров көшесі, 80
14	Қабанбай батырға ескерткіш, авторы Е. А. Көкеев, 2004 жыл		монументтік өнер құрылысы	Шәкәрім даңғылы, темір жол вокзалы алдындағы алаң
15	Т. Кәукенов мешіті, 1836 жыл		киелі нысан	Жамбыл көшесі, 48
16	Күшікбай бейіті, 2003 жыл		киелі нысан	Семей қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 56 км
17	Өрт сөндірушілер құрметіне мемориал, 2005 жыл		монументтік өнер құрылысы	Қ. Мұхамедханов көшесі, 18
18	Метиздік-фурнитуралық зауыты ғимараты (көпес Мусиннің бұрынғы диірмені), 1900 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ильяшев көшесі, 45
19	Невзоровтар отбасы атындағы музей ғимараты (көпес Степановтың бұрынғы үйі), 1870 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Пушкин көшесі, 108
20	Сорғы станциясының ғимараты, 1910 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Черепанов көшесі,1
21	Ұлттық банк ғимараты, 1910 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ұранхаев көшесі, 57
22	№ 3592 эвакуациялық госпитальда қайтыс болған қызыләскерлердің бейітіндегі құлпытас, 1984 жыл		монументтік өнер құрылысы	Комсомол ауылы, қалалық зират, шпал зауытының артындағы тас жолға шыға беріс
23	№ 3593 эвакуациялық госпитальда қайтыс болған қызыл әскерлердің бейітіндегі құлпытас, 1982 жыл		монументтік өнер құрылысы	қалалық зират, Семей-Павлодар тас жолына шыға берісте, құрылыс материалдары зауытының арты
24	Ауғанстанда қаза тапқан интернационалист-жауынгерлерге арналған ескерткіш, авторы М. Жанболатов, 2002 жыл		монументтік өнер құрылысы	Б. Момышұлы көшесі, Семей мемлекеттік медициналық университетінің алдындағы гүлзарда, Абай көшесі
25	Пантелеймонов (Никольск) православиелік кішкентай шіркеу, 1902 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Народная көшесі, темір жол төсеніші бойымен, Ертістің сол жағалауы
26	М. Әуезов атындағы педагогикалық колледж, (бұрынғы оқытушылар семинариясының ғимараты), 1903 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ш. Уәлиханов көшесі, 150
27	Петро-Павловский Абалацко-Знаменский әйелдер монастырі (бұрынғы қырғыз діни миссиясы), 1894 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Заря көшесі, 40
28	"Жеңіс" мемориалы, 1985 жыл		монументтік өнер құрылысы	Жеңіс саябағы
29	Өрт депосы, 1923 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қ. Мұхамедханов көшесі, 18
30	Қазақстанның Халық батыры Қ. Рысқұлбековке ескерткіш, авторы М. Жанболатов, 2002 жыл		монументтік өнер құрылысы	Мәңгілік ел көшесі, 4, Халықтар достығы үйінің алды
31	Көпес Сахноның үйі («Бинар» қонақ үйі), 1900 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Мәңгілік ел көшесі, 6
32	Семей мемлекеттік медициналық университеті ғимараты, 1952 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Абай көшесі, 103
33	Спорт мектебі (бұрынғы синагога), 1856 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қозбағаров көшесі, 16
34	Семей қаласының 250 жылдығының құрметіне стела, авторы А. Н. Томич, 1968 жыл		монументтік өнер құрылысы	Ертістің оң жағасындағы ескі көпірдің маңы
35	Абай атындағы театр, сәулетшілер А. М. Байер, В. М. Белоусов, О. Г. Смирнов, 1972 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Орталық алаңы
36	Қаржы-экономика колледжінің ғимараты, 1902 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қ. Мұхамедханов көшесі, 14
37	«Ш. Уәлиханов пен Ф. Достоевский» монументалдық композициясы, авторы Д. Г. Элбакидзе, 1977 жыл		монументтік өнер құрылысы	Ф. Достоевский көшесі, 118
38	Шұлық фабрикасының ғимараты, 1900 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Б. Момышұлы көшесі, 31/33
39	Шәкәрім бюсті, 1999 жыл		монументтік өнер құрылысы	Глинка көшесі, 20 а, Шәкәрім атындағы университеті бас ғимаратының алды
40	В.Г. Чернышевский атындағы № 1 мектеп ғимараты, 1917 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Ибраев көшесі, 130
41	Облыстық әскери округ дивизиясы штабының ғимараты, 1932 жыл		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Қ. Мұхамедханов көшесі, 9
42	Тері-былғары бірлестіктің қайтыс болған қызметкерлерін еске алуға арналған декоративтік-монументалдық кешен, 1975 жыл		ансамбльдер мен кешендер	Сәтпаев көшесі, 164
43	«Ажалдан да күшті» мемориалы, авторы Ш. Ы. Уәлиханов, 2001 жыл		киелі нысан	Ертіс өзені, Бейбітшілік аралы
44	Әлихан Бөкейханов, 2017 жыл		монументтік өнер құрылысы	Семей қаласы, Мәңгілік ел және Шугаев көшелерінің қиылысы, Жеңіс саябағының жаны
45	Көпес үйі, 1844 жылы салынған		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Найманбаев көшесі, 187

Үржар ауданы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Алакөл қорғаны, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Құралай қыстауынан батысқа қарай 2 км
2	Елтай қорғаны, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Тамды өзенінен солтүстікке қарай 30 м
3	Ескі Қарабұлақ қорғаны тобы (12 оба), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мақаншы-Жалаңашкөл автомобиль тас жолынан батысқа қарай 6 км, Ескі Карабулак қыстауынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км
4	Жұрымтай қорғаны, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мақаншы-Жалаңашкөл автомобиль тас жолынан батысқа қарай 100 м
5	Қарабұлақ қорғаны тобы (8 оба), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мақаншы-Жалаңашкөл автомобиль тас жолынан шығысқа қарай 30 м
6	Құралай қорғаны, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мақаншы-Жалаңашкөл автомобиль тас жолынан шығысқа қарай 30 м
7	Қусақ қорғаны, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Науалы-Елтай автомобиль тас жолынан батысқа қарай 200 м
8	Қызбейіт қорғаны, ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Үштөбе қыстауынан оңтүстік-батысқа қарай 900 м
9	Найман-қала орта ғасырлық қаласы, орта ғасыр дәуірі		археология ескерткіші	Елтай ауылдық округінен оңтүстік-батысқа қарай 3 километр
10	Таңды қорғаны тобы (8 оба), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Елтай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км, Найман-қала бекінісінен солтүстік-шығысқа қарай 500 мм
11	Үштөбе қорғаны тобы (6 оба), ерте темір дәуірі		археология ескерткіші	Мақаншы-Жалаңашкөл автомобиль тас жолынан батысқа қарай 250 м, Алакөл көлінен шығысқа қарай 7 км
12	Абай бюсті, ХХ ғасырдың 90 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Үржар ауылы, Абай көшесі
13	Ұлы Отан соғысы жылдары қаза тапқан жауынгерлерге арналған мемориал, ХХ ғасырдың 70 жылдары		монументтік өнер құрылысы	Мақаншы ауылы, Мәдениет үйі ғимаратының алдындағы гүлзар
14	Ә. Найманбаевтың музей-үйі, ХХ ғасырдың 90 жылдары		қала құрылысы және сәулет ескерткіші	Мақаншы ауылы, Қабанбай көшесі, 35
15	Азат етуші жауынгерге ескерткіш, 1981 жыл		монументтік өнер құрылысы	Жаңатілек ауылы, ауыл орталығында
16	Қаракерей Қабанбай батыр ескерткіші, 2016 жыл		монументтік өнер құрылысы	Үржар ауылы, Абылайхан даңғылы, Үржар ауданының кәсіпкерлік және ауыл шаруашылығы бөлімі ғимаратының алды
17	О. Әлжановтың бюсті, 2016 жыл		монументтік өнер құрылысы	Үржар ауылы, Абылайхан даңғылы, Үржар ауданының прокуратурасы ғимаратының алды