Алабұлбұл
Алабұлбұл | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Амандық күйі | ||||||||||||||
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
Luscinia svecica (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||
Алабұлбұл немесе Қырқылдақ торғай (лат. Luscinia svecica) — сайрауықтар туыстасына жататын құс. Туыстың жалғыз түрі - (кейде бұлбұлдар туысына жатқызады).
Сырт пiшiнi
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дене тұрқы 15 см, қанатының ұзындығы 65—79 мм. Арқасы, қанаты қара ңоңы]і, құйрығы қоңыр қа-ра, маңдайы, көзінің айналасы, тама-ғы ақ, жемсауы кок тұсті. ¥ясын жерге жасап, 4—7 жұмыртқа салады. 13 - 15 күнде балапан басып шығарады. Қырқылдақ торғай осімдік жемісі және насекомдармен қоректенеді. Жақсы сайрайтын құс. Аталықтарының көктемде алқымының түсі көгілдір сарғыш немесе ақшылт дақтарымен - күзде - ақшылт болады.
Таралуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қырқылдақ торғай Солтүстік Еуропа, Оңтүстік Азия, Африкада, Ресейде батыс шекарадан Чукоткаға дейін (шөлді жерлерде кездеспейді), ңалың бұталы, өзен, көл жағаларында, таулы жерлерде 3500 м биіктікке дейін таралған. Қазақстанда Орал, Ырғыз, Шу, Іле, Қаратал өзендері және Алакөл алқабында кездеседі.
Мекендеуi
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Еуразияда таралған; ТМД-да - Солтүстік-те орман тундыраға дейін- Оңтүстігінде тау және қырға дейін - елдің оңтүстігіне дейін таралған. Жыл құсы. Бұташалы жерлерде- батпақты - суаттардың жағалауы маңдарында кездеседі. Аталықтар дыбыстап жоғары көтеріледі де - қанаты мен құйырығын жая жерге төмендейді.
Қоректенуі, көбеюі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ұяларын жерге салады. Жәндіктермен - күзде жемістерді жеп қоректенеді.[1]
Түршелері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Luscinia svecica abbotti
- Luscinia svecica altaica
- Luscinia svecica cyanecula
- Luscinia svecica gaetkei
- Luscinia svecica grotei
- Luscinia svecica kobdensis
- Luscinia svecica luristanica
- Luscinia svecica magna
- Luscinia svecica namnetum
- Luscinia svecica occidentalis
- Luscinia svecica pallidogularis
- Luscinia svecica przewalskii
- Luscinia svecica robusta
- Luscinia svecica saturatior
- Luscinia svecica svecica
- Luscinia svecica tianshanica
- Luscinia svecica volgae
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN9965-08-286-3
Бұл — орнитология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |