Анни Эрно
| Анни Эрно | |
| фр. Annie Thérèse Blanche Duchesne | |
.jpg) | |
| Туған күні |
1 қыркүйек 1940 (83 жас) |
|---|---|
| Туған жері | |
| Мансабы | |
| Шығармашылық жылдары |
1974 жылдан бері |
| Жанры | |
| Сыйлықтары | |
Анни Эрно (фр. Annie Ernaux, туған кезде Анни Терез Бланш Дюшен, фр. Annie Thérèse Blanche Duchesne; 1 қыркүйек 1940 жыл, Лилбонна, Франция) — француз жазушысы. «Жеке жадтың тамырын, жалқаулығын және ұжымдық шектеулерін әшкерелеген батылдығы мен клиникалық өткірлігі үшін» Әдебиет бойынша 2022 жылғы Нобель сыйлығының иегері.
Өмірбаяны және шығармашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Анни Дюшен 1940 жылы 1 қыркүйекте Лилбонна қаласында дүниеге келген. Ол балалық шағын Нормандияда, Иветода өткізді, онда ата-анасы шағын дәмхана ұстады[1]. Руан университетін бітіргеннен кейін ол бастауыш және орта мектептерде (Анси-ле-Вьеде және Понтуада) әдебиеттен сабақ берді, содан кейін қашықтықтан оқытуға көшті[1][2].
Эрноның алғашқы романы «Les Armoires vides» 1974 жылы жарық көрді. Онда жазушының кейінгі шығармашылығына да тән өмірбаяндық мотивтер ерекшеленген[1]. Оның барлық романдары бір жағынан оның өмірбаянының эпизодтарын көрсетеді: балалық шақ, әлеуметтік мансап, неке және ана болу, өзінің жынысының ашылуы, түсік тастау, сүт безінің қатерлі ісігі, анасының ауруы және қайтыс болуы[1][3]. Жазушының айтуынша, ол дәстүрлі жанрлар аясында шығарма жасауды емес, өзін-өзі танытудың өзіндік формасын іздеуді жөн көреді[4]. Мадлен Шварц (The New Yorker) Эрноны «өз естеліктеріне сенбейтін мемуаршы» деп анықтайды: ол суреттелген оқиғаның жасында өз аузынан айту мен кітап жазылған уақыттан бері қарау арасында ауысады, есте сақтау қабілетінің жетілмегендігін сипаттайды, олқылықтар мен оларды интернеттен өткен туралы ақпаратты іздеу немесе ескі әріптерді зерттеу арқылы толтыру әрекеттері[5]. Эрно шығармаларының басым бөлігі «Галлимар» баспасынан шыққан[6].
Жазушы Израильге қарсы қоғамдық қозғалыстарға жанашырлығы үшін сынға ұшырады[7].
Жүлделер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 1984 жыл — «La Place» романы үшін Рено сыйлығы
- 2008 жыл — «Les Années» романы үшін Маргерит Дурас сыйлығы
- 2008 жыл — «Les Années» романы үшін Франсуа Мориак сыйлығы
- 2008 жыл — Шығармашылықтың жиынтығы үшін француз тілінің сыйлығы
- 2022 жыл — Әдебиет бойынша Нобель сыйлығы «жеке жадының тамырын, иеліктен айыруын және ұжымдық шектеулерін әшкерелеген батылдығы және клиникалық өткірлігі үшін».
Библиография[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Les Armoires vides, Париж, Галлимард, 1974; Галлимард, 1984, ISBN 978-2-07-037600-1
- Ce qu'ils disent ou rien, Париж, Галлимард, 1977; French & European Publications, Incorporated, 1989, ISBN 978-0-7859-2655-9
- La femme gelée, Париж, Галлимард, 1981; Француз және Еуропа басылымдары, Incorporated, 1987, ISBN 978-0-7859-2535-4
- La Place, Париж, Галлимард, 1983; Distribooks Inc, 1992, ISBN 978-2-07-037722-0
- Une Femme, Париж, Галлимард, 1987
- Passion simple, Париж, Галлимард, 1991; Галлимард, 1993, ISBN 978-2-07-038840-0
- Journal du dehors, Париж, Галлимард, 1993
- La Honte, Париж, Галлимард, 1997[8]
- Je ne suis pas sortie de ma nuit, Париж, Галлимард, 1997
- La Vie extérieure: 1993-1999, Париж, Галлимард, 2000
- L'Événement, Париж, Галлимард, 2000, ISBN 978-2-07-075801-2
- Se perdre, Париж, Галлимард, 2001
- L'Occupation, Париж, Галлимард, 2002
- L'Usage de la фотосуреті, Марк Маримен бірге, Париж, Галлимард, 2005.
- Les Années, Париж, Галлимард, 2008, ISBN 978-2-07-077922-2[9]
- L'Autre fille, Париж, Nil 2011 ISBN 978-2-84111-539-6
- L'Atelier noir, Париж, Editions des Busclats, 2011
- Écrire la vie, Париж, Галлимард, 2011
- Retour à Yvetot, Edition du Mauconduit, 2013
- Regarde les lumières mon amour, Seuil, 2014
- Mémoire de fille, Галлимард, 2016
- Hôtel Casanova, Галлимард Фолио, 2020
- Le jeune homme, Галлимард, 2022
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b c d France Inter
- ↑ Biographie.
- ↑ Auteurs contemporains
- ↑ Annie Ernaux : "Ecrire quand j'avais 20 ans, c'était plutôt dans l'idée que j'avais des choses uniques à dire" (фран.). France Culture (15.03.2020).
- ↑ Schwartz, M. A Memoirist Who Distrusts Her Own Memories (ағыл.). The New Yorker (13 апреля 2020). Тексерілді, 15 наурыз 2023.
- ↑ Annie Ernaux (фран.). Gallimard.
- ↑ Узвалк Л. Новый нобелевский лауреат по литературе Анни Эрно активно выступает против Израиля
- ↑ Tison, Jean-Pierre Critique: Annie dans l'arrière-boutique (фран.). L'EXPRESS (1 ақпан 1997). Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2010. Тексерілді, 31 қазан 2010.
- ↑ Massoutre, Guylaine Littérature française - La chronique douce-amère d'Annie Ernaux (фран.). Le Devoir (19 сәуір 2008). Тексерілді, 31 қазан 2010.
Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Ресми сайт.
- Jacques Lecarme Ernaux Annie (фран.). Encyclopædia Universalis.
- Annie Ernaux (фран.). Auteurs contemporains.
- Annie Ernaux (фран.). France Inter.
- Анни Эрно (ағыл.) Internet Movie Database сайтында
- Анни Эрно КиноПоиск сайтында